سناریوهای برخورد «آسمان» به «دنا»
رویداد۲۴-به دنبال پیدا شدن لاشه هواپیمای ای تی آر آسمان در ارتفاعات دنا و مشخص شدن این موضوع که هواپیما بعد از برخورد با کوه سقوط کرده است در خصوص علت کاهش ارتفاع هواپیما که موجب برخورد آن به کوه شده اظهار نظرهای مختلفی ارائه می‌شود.هواپیمای ای‌تی‌آر 72 شرکت هواپیمایی آسمان که ساعت 8 صبح روز یکشنبه فرودگاه مهرآباد را به مقصد یاسوج ترک کرده بود در منطقه سمیرم اصفهان از رادار محو شد و به‌خاطر شرایط نامناسب جوی دو روز بعد بقایای هواپیما در ارتفاعات دنا پیدا شد. علت سقوط هواپیما برخورد با کوه اعلام شد. این هواپیما دقیقاً به نوک قله برخورد کرده ولی اینکه چرا ارتفاع آن کم شده سؤالی است که وزیر راه و شهرسازی، مسئولان سازمان هواپیمایی و کارشناسان پاسخ به آن را منوط به خوانده شدن جعبه سیاه هواپیما می‌دانند.
علل سقوط هواپیما با یافتن جعبه سیاه مشخص می‌شود
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در حاشیه جلسه با کمیسیون عمران مجلس درخصوص سانحه هواپیمای شرکت آسمان با تأکید بر اینکه اصلی‌ترین مسأله درباره علل این اتفاق پیدا شدن جعبه سیاه هواپیماست، گفت: درخصوص علت سانحه ما براساس قانون باید منتظر باشیم که ستاد بررسی سانحه به‌عنوان مرجع رسیدگی اظهارنظر کند. ما همزمان هم از کارشناسان کشور فرانسه دعوت کردیم و هم از شرکت‌ای تی آر که سازنده هستند و هم از سازمان هواپیمایی فرانسه که ناظر بر ساخت این شرکت هستند از آنها هم دعوت کردیم که آمدند و آنها هم به جمع بررسی ما پیوستند.
وی ادامه داد: در حال حاضر اصلی‌ترین مسأله برای روشن شدن علت سانحه، پیدا کردن جعبه سیاه هواپیما است. اطلاعاتی که در زمین و در سیستم‌های ما ثبت شده در اختیار بوده و بقیه در جعبه سیاه است که باید پیدا شود تا ببینیم در خود هواپیما چه اتفاقی افتاده است. از فرانسوی‌ها خواستیم اگر در این زمینه فناوری و تکنولوژی‌ای دارند به ما کمک کنند و آن را در اختیار ما قرار دهند.
سن بالا احتمال نقص فنی را افزایش می‌دهد
علیرضا منظری معاون سابق سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌و‌گو با «ایران» در خصوص اینکه نقص فنی، سن بالای هواپیما یا شرایط بد آب و هوایی هر کدام چه میزان در سقوط هواپیمای آسمان می‌تواند تأثیر داشته باشد گفت: این هواپیما صلاحیت پرواز داشته و خلبان هم بسیار تبحر داشته و سابقه پرواز در این مسیر را داشته است و صحبت‌های خلبان با برج مراقبت نشان می‌دهد تا قبل از محو شدن از صفحه رادار هیچ مورد یا مشکلی نبوده و صحبت‌ها کاملاً عادی است. منظری افزود: صحبت‌های خلبان نشان می‌دهد که خلبان قصد اجرای طرح نشست پروازی را داشته اما باید اطلاعاتی به‌دست بیاید که چرا ارتفاع قبل از دور زدن کوه کم شده و کنترل از دست خلبان خارج شده است. اینکه سرعت هواپیما کم یا زیاد بود بستگی دارد به بررسی منطقه و اینکه محدوده پیدا شدن قطعات هواپیما زیاد است یا نه که جواب تمام این سؤالات فقط با خوانده شدن جعبه سیاه هواپیما به‌دست می‌آید تا مشخص شود اتفاقی برای هواپیما افتاده یا شرایط جوی یا رعایت نشدن دستورالعملی یا خرابی تجهیزات زمینی یا هوایی موجب سقوط شده است.
منظری در خصوص اینکه اگر شرایط آب و هوایی بد بود چرا به این هواپیما اجازه پرواز داده شده گفت: در زمان پرواز گزارش هواشناسی شرایط هوای تهران و یاسوج را مناسب برای پرواز گزارش کرده اما ممکن است در زمان حادثه وجود ابر یا تغییر ناگهانی شرایط آب و هوا اتفاق افتاده باشد.
هواشناسی هشدار داده بود اماپرواز لغو نشد
اما در خصوص شرایط آب و هوایی در زمان پرواز ای تی آر شرکت آسمان، محمد دامادی عضو کمیسیون عمران مجلس اعلام کرده که سوء مدیریت در شرکت هواپیمایی آسمان می‌تواند یکی از علت‌های اصلی سقوط این هواپیما باشد. وی در گفت‌و‌گو با باشگاه خبرنگاران جوان فاش کرده که سازمان هواشناسی از بدی وضعیت آب و هوای منطقه دنا اطلاع داده بود؛ بنابراین احتمال سانحه وجود داشت، اما متأسفانه شرکت هواپیمایی آسمان دستور لغو پرواز را صادر نکرد.
وی تصریح کرده است که سوء مدیریت در شرکت هواپیمایی آسمان می‌تواند یکی از علت‌های اصلی سقوط این هواپیما باشد.دامادی درباره سوء مدیریت حاکم بر هواپیمایی آسمان چنین گفته است: شکایت‌های بسیاری از سوی خلبانان آسمان به کمیسیون عمران ارسال شده است و بیش از 30 نفر از خلبانان خوب و توانمند آسمان در ماه‌های قبل به‌دلیل سوء مدیریت استعفا داده‌اند. متأسفانه تعدادی از خلبانان اعلام کرده‌اند که این شرکت با دریافت چک از خلبانان، آنها را مجبور به پرواز می‌کند.
وی درباره هواپیمای سقوط کرده نیز گفت: مسئولان آسمان باید توضیح دهند که علت تأخیر در پرواز چه بوده است و بعد از آن تأخیر، کدام مرجع اجازه پرواز داد و اساساً چرا در آن هوای نامساعد، هواپیمای ATR را که برای شرایط جوی بد، مناسب نیست با 65 سرنشین به منطقه‌ای کوهستانی با آب و هوای نامطلوب فرستادند و این فاجعه را رقم زدند؟
از طرف دیگر منظری در خصوص سن بالای هواپیما می‌گوید در زمان پرواز، مهم تأیید صلاحیت و اجازه پرواز است که صادر شده است سن هواپیما در بروز حادثه نقش مستقیم ندارد اما هواپیمایی که استهلاک بیشتری پیدا کرده، احتمال اتفاق برای آن نیز بیشتر است. منظری در این خصوص که چرا شرکت‌های هوایی، هواپیما با سن کمتر را نمی‌خرند گفت: تحریم‌ها اجازه خرید هواپیمای نو را به شرکت‌ها نمی‌دهد و شرکت‌ها مجبورند هواپیما با سن بالا بخرند چون کشورهای دیگر نیز تمایلی به فروش هواپیماهای جوان خود ندارند و ترجیح می‌دهند تا زمانی که فاینانس هواپیما تمام نشده از آن استفاده کنند، بنابراین هواپیما با سن کم در بازار بسیار محدود است.
جعبه سیاه پیدا نشد
محمد سعید شرفی، مدیرکل دفتر عملیات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری که در منطقه سقوط هواپیما حضور داشت در گفت‌و‌گو با «ایران» با بیان اینکه 20 درصد از هواپیما بیرون از برف است و 80 درصد آن با برف پوشیده شده گفت: جعبه سیاه هواپیما فعلاً پیدا نشده و جست‌و‌جوگران باید با خارج کردن قطعات هواپیما از برف بتوانند به محل جعبه سیاه دست پیدا کنند.
وی این شایعه را که احتمالاً برخی مسافران هواپیما بعد از برخورد با کوه و سقوط زنده بوده‌اند را کاملاً رد کرد و تأکید کرد نوع برخورد و قطعه قطعه شدن هواپیما این امکان را صددرصد رد می‌کند.او در خصوص موقعیت فرودگاه یاسوج و تأثیر آن بر سقوط هواپیما گفت: هیچ فرودگاهی بدون بررسی‌های کامل و همه جانبه فنی جغرافیایی و... ساخته نمی‌شود و موقعیت فرودگاه اصلاً در حادثه نقشی ندارد.
