ادبیات چگونه علیه استبداد عمل میکند؟!
رویداد۲۴-کتاب «ادبیات علیه استبداد»، نوشته پیتر فین و پترا کووی ترجمه بیژن اشتری در نشر ثالث منتشر شد. کتاب «ادبیات علیه استبداد»، روایتی مستند و خلاقانه از زندگی بوریس پاسترناک نویسنده مطرح و تاثیرگذار روس است. نویسنده در این اثر روزگار وحشت بزرگ در ژوزف استالین و حکمرانهای پس از او را روایت میکند. در روزگار حکمرانی استالین بر اتحاد جماهیر شوروی کمتر نویسنده مستقل و منتقدی از گزند شرارتهای او در امان ماند، بوریس پاسترناک هم یکی از نویسندگان منتقد بود که مورد تعقیب و آزار حکومت شوروی قرار گرفت. رمان «دکتر ژیواگو» شاهکار تحسین برانگیز بوریس پاسترناک چهار سال پس از مرگ ژوزف استالین در تاریخ 1957 بیرون از شوروی منتشر شد و خشم رهبران حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی را برانگیخت و تعبات سنگینی را برای نویسنده آن در پی داشت.
«دکتر ژیواگو» روایتی خلاق از انقلاب اکتبر 1917 است. این رمان در فاصله سالهای 1920- 1918 روایت میشود، داستان پزشکی را پیش میکشد که نگاه های همسو با جریان و روایت رسمی از رویدادهای سیاسی – اجتماعی شوروی ندارد. این رمان سالها در روسیه اجازه انتشار نداشت.
بیژن اشتری پیشتر هم روایتهایی از وضعیت ادبا، روشنفکران و نویسندگان در دوران اتحاد جماهیر شوروی در کتابهای «امید علیه امید؛روشنفکران روسیه در دوران وحشت استالینی»، نوشته نادژدا ماندلشتام و «دستنوشتهها نمیسوزند» نامهها و یادداشتهای روزانه میخائیل بولگاکف، پدیدآورنده جی.ای.ئی کرتیس به دست داده بود.
از دیگر ترجمههای بیژن اشتری میتوان اشاره کرد به کتابهای «بوخارین و انقلاب بالشویکی» نوشته استیون کوهن، «جرج و لورا» اثر کریستفر اندرسن، «رفیق: زندگی و مرگ ارنستو چهگوارا» نوشته خورخه کاستانیدا، «موسولینی؛ ظهوروسقوطدوچه» نوشته کریستوفر هیبرت، «چهگوارا؛ راهنمای چه» اثر ایلدا باریو، «استالین جوان؛ از تولد تا انقلاب کبیر،از غضب قدرت تا مرگ» نوشته سایمن سیبیگ، «مائو؛داستان ناشناخته» نوشته جان هالیدی.