بیشتر از خرابی‌های زلزله نگران بیکاری هستیم

رویداد۲۴-با گذشت کمتر از دوماه از زمان پذیرش سمت استانداری کرمانشاه، زلزله باعث شد تا استان کرمانشاه و هوشنگ بازوند از همیشه بیشتر دیده شوند؛ متولد ۱۳۴۱ در شهرستان نهاوند و دومین استاندار استان کرمانشاه در کابینه حسن روحانی است که از ۲ مهر ۱۳۹۶ با رای اعتماد هیئت دولت به این سمت منصوب شده‌است. در کارنامه وی از جمله نوشته شده که دارای لیسانس عمران، فوق‌لیسانس برنامه‌ریزی توریسم و دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی شهری منطقه‌ای است. 

بازوند پیش از این استاندار استان لرستان بود و از شهریورماه ۱۳۹۲ تا شهریور ۱۳۹۶ به مدت چهار سال در دولت حسن روحانی در این سمت قرار داشت. وی که در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۹۶ جای خود را به موسی خادمی استاندار جدید لرستان داده است 120روز پس از وقوع زلزله 7 و 3 دهم ریشتری پاسخگوی سوالاتی می‌شود که تماما نیز در حوزه زلزله نیست!

در این گفت و گو اگرچه بیشتر سوالات از زلزله و حاشیه‌های آن است اما وقتی به موضوع اشتغال و بیکاری می‌رسیم با یک نگرانی خاص می‌گوید:«بیکاری معضلی است که از زلزله بیشتر این استان و مردم آن را و تبع این دو ما را به وحشت انداخته است» و در ادامه می‌گوید:«آن قدری که نگران بیکاری و اشتغال هستیم از زلزله و خرابی‌ها نگرانی نداریم چون فائق آمدن بر آسیب‌های زلزله شدنی است، اما مانده‌ایم با بیکاری و اشتغال چه کنیم اگرچه برنامه‌های خوبی در ذهن داریم» آن چه در پی می‌آید حاصل گفت و شنودی یک ساعته با ایشان است:

مردم بخشی از کمک‌ها را به هلال احمر و کمیته امداد و بنیاد مسکن یا چهره‌های شناخته شده دادند البته رقمی که به این افراد داده شد نسبت به اعتبار هلال احمر بسیار ناچیز است. جا دارد صمیمانه از مردم به واسطه حمایت‌ها‌یشان تقدیر کنم، ضمن اینکه از این عزیزانی که واسطه شدند و مردم نیز به آن‌ها اعتماد کردند قدردانی می‌کنیم. اصل فرهنگ کمک به هم‌نوع خوب بود و کسی نباید ناراضی باشد اینکه مردم اعتماد می‌کنند و پول می‌دهند یک سرمایه است و باید قدردانی کرد در این باره جلسه‌ای با آقای زیباکلام داشتیم ایشان پیشنهاداتی دادند و در حال بررسی است اگر نخواهد این پروژه‌ها را انجام دهد و پروژه دیگری را بخواهد بگیرد ما مقاومتی در برابر پیشنهاداتشان نداریم. با آقای مهندس علی دایی نیز جلسه‌ای داشتیم و قرار شد بستر را برای برخی امور آماده کنیم ضمن این که اعلام کرده‌ایم برای اجرای پروژه‌ها آماده هرگونه همکاری هستیم. ما در استانداری حمایت لازم را از اجرای پروژه‌ها‌یشان داریم اصل کار بسیار خوب است باید به این شخصیت‌ها و همراهی مردم بها داد. البته در قیاس این کمک‌ها رقم پایینی است اما با این وجود به طور کلی ما استقبال می‌کنیم.

بنده سوال شما را این گونه تصحیح می‌کنم و پاسخ می‌دهم که نه فقط با یکی از بزرگ‌ترین وقایع پس از جنگ که با یکی از قدرتمندترین زلزله‌های تاریخ ایران روبه‌رو بوده ایم! در میان زلزله‌هایی که در یک صد و بیست سال گذشته رخ داده، مانند زلزله کرمانشاه از نظر قدرت و وسعت و نوع حرکت زمین نمونه‌ای نداشتیم! البته زلزله منجیل و رودبار تقریبا مشابه بوده که باید گفت این‌ها زلزله‌هایی بوده‌اند که تنها از نظر قدرت تخریب شبیه هم بودند. زلزله‌ای که در ترکمنستان در سال 1948 رخ داد 100هزار کشته داد و منجیل و رودبار 35 هزار نفر کشته داد و در سال 1288 سیلاخور که 3/7ریشتر بوده نیز 8 هزار کشته داده است. این زلزله خوشبختانه با توجه به هوشیاری مردم و پیش‌لرزه‌ها؛ کشته‌ها‌یش به حداقل رسید و حدود 620 نفر درجا کشته شدند. تفاوت زلزله کرمانشاه با دیگر زلزله‌ها این بود که در موارد مشابه بعد از گذشت 72 ساعت به امداد و نجات دست یافتند، در صورتی که ما یک ساعت بعد به محل وقوع زلزله رفتیم. در زلزله‌های دیگر حداقل72 ساعت محورها بسته شد اما در این جا بعد از گذشت سه یا چهار ساعت یعنی از ساعت یک بامداد محورها باز بود، زیرا ما یک ظرفیت بزرگ در اختیار داشتیم که زلزله‌های قبلی نداشتند.

در حدود 10 هزار نیروی سپاه و ارتش در منطقه داشتیم که بلافاصله وارد مدار امدادرسانی شدند،‌ در حالی که در زلزله‌های دیگر هلال احمر باید تجهیز شود، اما در منطقه ما این‌ها پای کار بودند و در همان ساعات اولیه 2900 نفر را از زیر آوار بیرون آوردند که اگر دیر می‌شد همه از بین می‌رفتند.

در هر زلزله‌ای می‌دانید که رکن اولیه، امداد و نجات سریع و به‌موقع است و اگر به خوبی انجام بگیرد قطعا روی کاهش آمار تلفات تاثیر دارد. در همین زلزله اخیر، همین سرعت عمل 79 درصد تلفات را کاهش داد. که اگر چنین نبود بسیاری بر اثر فشار و درد و استرس از بین می‌رفتند.

در واقع نیروی امداد و نجات پای کار است که می‌تواند تعداد تلفات را در زلزله کاهش دهد سپاه و ارتش ساعت دو نیمه شب در منطقه بودند و مجروحین و جنازه‌ها را بیرون می‌آوردند. روز بعد ما 7 هزار مصدوم داشتیم و این تعداد کمتر از 20 ساعت با سیستم امدادهوایی که وزیر کشور آن را بسیج کرد که ترکیبی از هوانیروز و اورژانس کشور و هلال احمر بود توانستیم یک پل هوایی میان فرودگاه مناطق زلزله‌زده کرمانشاه و همدان و تهران ایجاد کنیم و آن‌ها را انتقال دهیم. وزیر بهداشت دستور داده بود تا از قبل پنج هزار تخت آماده شود. به موازات این اقدامات وزارت‌کشور نیز جلساتی تا صبح داشتند چون می‌دانستند این زلزله شوخی‌بردار نیست. بالاخره 10 هزار کیلومتر مربع وسعت و بیش از 1900 روستا دشواری‌های زیادی داشت ولی همه این روستاها با هلی‌کوپتر مورد بازدید قرار گرفت، چادر و اقلام را نیز توزیع کردیم.

بالاخره مرور زمان همه چیز را مشخص می‌کند افرادی که می‌خواهند می‌توانند بررسی کنند حتی با وضعیت بم یا با ساختمان پلاسکو مقایسه کنند ببینند چند روز امداد و نجات به طول انجامید اما ما یازده صبح امداد و نجاتمان تمام شد. حتما یادتان هست در زلزله‌های سال‌ها قبل در برخی از مناطق حتی بعد از یک هفته جنازه پیدا می‌شد.

با بررسی حوادث و رویدادهای چهارماه اخیر در می‌یابیم که زلزله کرمانشاه در زمانی بود که فضای مجازی وجود داشت. از آن طرف فشار زیادی بر مدیریت کشور و مدیریت کرمانشاه وارد شد.آیا از دست رسانه‌ها یا فضای مجازی دلخور هستید؟

ابدا از رسانه‌های رسمی و اجتماعی گلایه‌ای ندارم. شبکه اجتماعی یک فضای مجازی است. این وظیفه و هنر من است از آن درست و به‌موقع استفاده کنم.

بله! اما تنها یک خبر! آن یکی هم خبری بود که دروغ بود و غیرمنصفانه و بسیار من را دلخور کرد. البته کانال‌های خارجی زدند! ما یک تقسیم‌بندی انجام دادیم که می‌خواستیم آب را به روستاها بفرستیم ارتش را به شهر و سپاه را به روستاها فرستادیم. تریلی‌ها به سختی می‌توانستند به روستاها بروند من خواستم مدیریت کنم و خواستم با ماشین ادارات آب‌ها را توزیع کنیم و به روستاها ببریم در شبکه‌های مجازی خارج کشور نوشتند که اقلام کمکی مردم به زلزله زده‌ها را به سوریه و یمن می‌برند. در فضای مجازی این مورد ناحق بود چون برای روستاهای دورافتاده می‌بردیم و می‌گفتند برای کشورهای دیگر است این بی‌انصافی محض بود.

نه به هیچ وجه! رسانه را فرصت خوبی می‌دانم صدا و سیما برنامه‌ای به نام تیتر یک دارد و هر چهارشنبه برای پاسخگویی می‌روم و شانه خالی نمی‌کنم و فکر می‌کنم رسانه‌ها خیلی با ما همراه بودند و همراهی خوبی داشته‌اند. در فضای مجازی عکس‌هایی را گرفته و منتشر کرده‌اند که بسیار حرفه‌ای بوده و ما بر این اساس در آینده‌ای نزدیک کتابی به نام مستندسازی زلزله منتشر می‌کنیم آن هم در سه جلد که شامل خرابی‌های زلزله از دیدگاه مهندسی و آمار و اطلاعات در زلزله و ماهیت وقوع زلزله است. البته آماده کردن آن کار می‌برد اما در آینده در دسترس دانشجویان قرار می‌گیرد که چگونه ساختمان‌ها تخریب شدند و چه عواملی در تخریب این ساختمان‌ها بیشتر دخیل بوده است.

این سوال سختی است ولی من درستی اصل موضوع را رد نمی‌کنم، ضمن آن که ممنون لطف مردم کرمانشاه هستم؛ اما بدان پاسخ خواهم داد. من هم بی‌پرده می‌گویم وقتی استانداری وارد استانی می‌شود به او باید حق داد چند ماه مطالعه کرده و آسیب‌شناسی کند و بعد کادری را انتخاب کند که بتواند کار کند.

نه! ابدا رد نمی‌کنم، بلکه می‌خواهم در همین راستا پاسخ دهم. وظیفه مدیریت ارشد استان این است که فقط باید برنامه‌ریزی درستی برای رفع مشکلات داشته باشد و با شناخت فرصت‌ها و آسیب‌ها و با مطالعات کافی، افرادی را بیاورد تا این تهدیدات به فرصت تبدیل شود. من این فرصت را نداشتم و با یک شوک سنگین مواجه شدم!

بله! من به مردم و افکار عمومی حق می‌دهم که نگران و گلایه‌مند باشند، اما قول می‌دهم تیمی را تشکیل دهم که پا به پای ما و مردم بیایند و اجازه ندهند کارهای مردم روی زمین بماند.

من همان روز اول این مطالبات و نگرانی‌ها را دیدم آن‌ها لازم نیست به بم نگاه کنند زیرا یک دوره ویرانی و آوارگی و جنگ را تحمل کرده‌اند و علاوه بر اینکه هشت سال این مشکلات را متحمل شدند از دوران بازسازی‌های پس از جنگ هم خاطرات خوبی ندارند! پس آن‌ها نگرانند که ما آن‌ها را تنها بگذاریم، اما من متعهد می‌شوم که تا انتها در کنار آنها باشم.

بله صد در صد. همواره گفته‌ام تا پایان کار و ساخت خانه‌ها کنار آن‌ها می‌مانم. براساس مسائلی که در زلزله دیدم کتابی را در حال نوشتن و تدوین هستم به نام«خاطرات پس از آن شب» که این کتاب زیر چاپ است البته سه فصل آن را حذف کردم چون در آن بغض و اندوه و خاطرات تلخ بود و من نخواستم برای آیندگان خاطرات تلخ بماند من این سه فصل را در آخرین لحظات حذف کردم چون نمی‌خواهم ناامیدی ایجاد کنم. خیال مردمان خوب کرمانشاه را راحت کنم که چه مسئول باشم و چه نباشم هرگز تنهایشان نخواهم گذاشت.

باید کمی در این باره توضیح دهیم. وضعیت مسکن مهر در روستا و شهر با هم متفاوت است. در روستا ساختمان یک طبقه است برآورد این است زلزله 7 تا 8 ریشتر تحمل کند، البته اگر زلزله 8 ریشتری بیاید حتی این ساختمان در شهر نیز باقی نمی‌ماند. در روستاها کار در حال انجام است هیچ نگرانی وجود ندارد و تا پایان تیر ماه سقف 14 هزار واحد را می‌زنیم. سقف و سفت‌کاری را انجام می‌دهیم و می‌توانند مدتی زندگی کنند بعد با علاقه و میل خود نما می‌سازند و گچ‌کاری می‌کنند.پس تا پایان تیر ماه بر آنیم مشکلات اسکان را متعهد هستیم رفع کنیم. البته در شهر وضعیت یک مقدار فرق دارد.

به ما اعلام شد در پایان شهریور سال 97 مشکلی در مورد روستاها باقی نمی‌ماند و همه روستاها مشکلشان حل می‌شود.

دقیقا برنامه ما این است. ستاد بازسازی چهارشنبه به چهارشنبه جلسات خود را برسی می‌کند و ساعت به ساعت برنامه‌ها مرور و موضوعات رصد می‌شود.

واقعا دارند زحمت می‌کشند و در تلاش هستند، افراد باتجربه‌ای هستند. آقای تابش بیش از 38سال تجربه و پختگی دارند چنین افردی کم هستند؛ انسانی باحوصله بابرنامه و دنیا دیده و پای کار. در سرپل ذهاب در زمان بازسازی، مصالح خاکی را در اطراف شهر ریخته و شهر را روی نخاله ساخته بودند که به مرور این زمین محکم شده و به همین دلیل بیشتر خانه‌ها در این مناطق تخریب شد ما مجبور شدیم یک سری مطالعات ژئوتکنیک در شهر انجام دهیم که یک بار دیگر این تجربیات را تکرار نکنیم. در برخی مناطق نیاز به شمع‌کوبی برای چند طبقه داشتیم که در حدود دو ماه و نیم این مطالعات به طول انجامید یک ماه نیز حواشی زلزله بود.بعد از طریق شهرداری باید اقدام شود سپس نظام مهندسی یک بار دیگر باید حد و حدود زمین را مشخص کند، زیرا در زلزله حد وحدود نیز تغییر می‌کند و اداره ثبت نیز وارد شود و مراحل آزمایش خاک و بررسی را انجام دهد که همگی طبیعی و زمان بر است.

ما نظیر زلزله کرمانشاه زلزله‌ای نداشتیم که در پنج ماه پروانه صادر کنیم اما در این مدت 370مورد صادر شده است این را با شهرهای زلزله‌زده مقایسه کنید. اولین پروانه بعد از چندماه صادر شده بود.

در مورد مسکن مهر ما نیز گلایه‌مند هستیم چرا که این طرح دست بنیاد مسکن نیست و دست یکی از معاونت‌های راه و شهرسازی است. اعلام کرده‌ایم بررسی‌های لازم را انجام دهند و مواردی که نیاز به تخریب است تخریب کرده و تعیین تکلیف کنند که هنوز تعیین تکلیف نشده است. البته ظاهرا برخی‌ها تعیین تکلیف شده و اعلام شده تعدادی از بلوک‌ها باید تخریب شود. در این هفته حتما آخرین وضعیت مشخص می‌شود. ما هم قبول داریم که باید بیشتر به قشر ضعیف پرداخت و قطعا بیشتر و جدی‌تر نیز پیگیری خواهیم کرد.

در خصوص همراهی بانک‌ها در پرداخت وام نیز به نظر از یکی دو بانک مقداری گلایه وجود داشت.

در رابطه با بانک‌ها از هفته گذشته در هر کدام از آن‌ها که مقداری تعلل دیدم تا این هفته به آن‌ها مهلت داده‌ایم تا جبران کنند. در بررسی‌ها و آسیب شناسی‌ها متوجه شدم مشکل اصلی نیروی انسانی است برخی از شعب چون نیروی انسانی خوبی داشتند خوب هم کار کردند. قرار شد در این هفته عقب‌ماندگی را جبران کنند.البته بانک‌ها باید دو هزار و 700 میلیارد تومان پرداخت کنند که رقم بالایی است.

یکی از دغدغه‌ها در کرمانشاه وضع راه‌ها است برنامه‌ای دارید که وضعیت راه‌ها بهتر شود؟

بله. اما این مشکل کلی است و خاص استان کرمانشاه هم نیست، البته محورهای اصلی ما محورهای خوبی بوده و به صورت چهار خطه است، اما محورهای فرعی مشکلاتی دارد که در برنامه همه را چهار خطه می‌کنیم.

تمهیداتی در دست اجراست که به زودی به اتمام می‌رسد. توجه ویژه‌ای به زیرساخت‌ها خواهیم داشت، از توجه و عنایت شما نسبت به این ایرادات و اشکالات در رابطه با موضوع راه نیز سپاسگزاریم.

یکی از نگرانی‌های جدی مسئله بیکاری و اشتغال است! 145 هزار فرد بیکار در کرمانشاه داریم که رده بالای بیکاری را به خود اختصاص می‌دهد. سالانه 7500 نفر به این تعداد نیز افزوده می‌شود نگرانی و تمرکز ما روی این موضوع بیش از زلزله است، چرا که وارث کوهی از بیکاری به اندازه 145 هزار نفر است و این‌ها خطرناک و وحشتناک است. بر این اساس برنامه‌های خوبی را برای آن در نظر گرفتیم که تلاش می‌کنیم به زودی عملیاتی شود.

منبع: روزنامه آفتاب یزد