میهمانان خارجی یک رقابت سینمایی
رویداد۲۴-سی و ششمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم فجر، امسال چهارمین سالی است که بهطور مستقل و جدا از بخش ملی، برگزار میشود. با اینکه این جشنواره هنوز بهصورت کنونی اش، جشنوارهای نوپا و جوان است و با استانداردهای یک جشنواره معتبر بینالمللی فاصله زیادی دارد اما توانسته با مدیریت رضا میرکریمی، حرکتی رو به جلو داشته باشد و هر سال چه از نظر انتخاب فیلمها و چه از نظر نحوۀ برگزاری، کیفیت بهتری پیدا کند و به استانداردهای جشنوارههای معتبر جهانی نزدیکتر شودبا این حال این جشنواره هنوز با محدودیتهایی در زمینۀ نمایش کامل و بدون سانسور فیلمها و دعوت از سینماگران برجسته خارجی مواجه است. بیتردید، حضور چهرههای معتبر و سرشناس سینمای جهان، از فیلمسازان مطرح گرفته تا بازیگران اسم و رسم دار، میتواند اعتبار بینالمللی جشنواره را بالا برده و بر اهمیت و جذابیت آن بیفزاید.
در سالهای خیلی دور، جشنواره فیلم فجر، میزبان چهرههای سرشناس و مطرحی چون کوستاگاوراس، ورنر هرتزوگ، گئورگی شنگلایا، فرانچسکو رزی، گادفری رجیو، استیون شارف، سرژ دنی و خمیس خیاطی(از نویسندگان مجله کایه دوسینما) بوده است اما بتدریج با تغییر فضای سیاسی و فرهنگی کشور و بهدنبال آن تغییر سیاستهای جشنواره فیلم فجر و نیز محدودیتهای سیاسی برای سفر سینماگران کشورهای غربی به ایران، دعوت از میهمانان سرشناس خارجی کم رنگتر شد و جز برخی چهرههای گمنام و ناشناس سینما، دیگر هیچ شخصیت مطرح سینمایی به ایران سفر نکرد. اما اکنون رویکرد و سیاست جدید جشنواره جهانی فیلم فجر این است که تا حد ممکن بتواند، با دعوت از میهمانان سرشناس سینمایی، اعتبار بیشتری برای جشنواره کسب کند. سفر الکساندر سوکوروف، فیلمساز شهیر روسی و ویکتور اریسه، سینماگر برجسته اسپانیایی و دوست نزدیک کیارستمی در سالهای گذشته، در راستای اجرای چنین سیاستی تحقق یافته است.
در ادامه اجرای این سیاست، جشنواره جهانی فیلم فجر امسال از چند میهمان سرشناس برای حضور در ایران دعوت کرده است. یکی از آنها، الیور استون، سینماگر برجسته و مستقل امریکایی است. میهمان سرشناس دیگر جشنواره، ژان پییر لئو، بازیگر شاخص فرانسوی و یکی از مهمترین نمادهای موج نوی سینمای فرانسه است. ژان پیر لئو، در فیلمهای بسیاری از کارگردانهای برجسته اروپایی از جمله فرانسوا تروفو، ژان لوک گدار، برناردو برتولوچی و آکی کوریسماکی بازی کرده است. چهارصد ضربه (در نقش آنتوان دوانل)، بوسههای دزدیده شده، چینی، مذکر، مونث، شب امریکایی و آخرین تانگو در پاریس از مهمترین فیلمهای این بازیگر فرانسوی است.
فرانکو نرو بازیگر ایتالیایی فیلمهای وسترن اسپاگتی نیز از میهمانان دیگر جشنواره جهانی فیلم فجر است. فرانکو نرو در سال 1966 با بازی در فیلم وسترن اسپاگتی «جانگو» ساخته سرجو کوربوچی به شهرت رسید. نقشی که بعد از این فیلم، آن را در فیلم «جانگو دوباره میدرخشد» ساخته نلو روساتی(1987) نیز تکرار کرد.
در میان داوران بخش مسابقه اصلی جشنواره نیز نام چند سینماگر خارجی به چشم میخورد که چهرههای شناخته شدهای نیستند و بیشتر در میان سینه فیلیای ایرانی و منتقدانها شهرت دارند. علاوه بر داوران ایرانی یعنی محمود کلاری و مریلا زارعی، میلچو مانچفسکی، کارگردان اهل مقدونیه و سازنده فیلم پیش از باران (برنده شیر طلای جشنواره جهانی فیلم ونیز)، دیمیتری آتانیتیس، کارگردان یونانی، جیووانی اسپانیولتی، منتقد و مدرس سینما از اسپانیا، جوانا کاس کراوزه کارگردان لهستانی و آدور گوپالاکریشنان، کارگردانی از سینمای معاصر هند، فیلمهای بخش مسابقه جشنواره فجر را داوری خواهند کرد. سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر از تاریخ ۱۹ تا ۲۷ آوریل ۲۰۱۸ (۳۰ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۳۹۷) در تهران برگزار میشود.