تلاش کویت برای میانجیگری و پایان اختلافات منطقه

رویداد۲۴-در آستانه یک ساله شدن تحریم قطر از سوی کشورهای عربستان، امارات، بحرین و مصر، به نظر می رسد کویت تلاش های خود برای میانجیگری و پایان اختلافات این کشورها را از سر گرفته است. در همین چارچوب 'شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی' معاون نخست وزیر و وزیر خارجه قطر امروز (دوشنبه) راهی کویت می شود تا در گفت و گو با مقامات این کشور، راهی برای حل تنش در شورای همکاری خلیج فارس بیابد.

'احمد جارالله' معاون وزیر خارجه کویت هم دیروز با اشاره تلویحی به طرح موضوع تنش در جریان سفر شیخ محمد، گفت که متاسفانه در یک سال گذشته اعضای شورای همکاری خلیج فارس در تنش بدی قرار گرفته اند.
وی تاکید کرد که کویت تلاش های خود را برای حل اختلافات بین عربستان، بحرین، امارات و مصر با قطر، دنبال خواهد کرد.
عربستان، امارات، بحرین و مصر 5 ژوئن 2017 (15 خرداد 96) با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم، روابط خود با این کشور را قطع کردند و مرزهای زمینی، دریایی و هوایی با قطر را هم بستند.
این کشورها 13 شرط برای از سرگیری روابط با قطر اعلام کردند که دوحه تاکنون به هیچ یک از این شروط تن نداده است .
در این میان عربستان مناقشه با قطر را بسیار جزیی می داند و حتی حاضر نشد اختلاف با این کشور را در جریان برگزاری بیست و نهمین نشست سران 'اتحادیه عرب' که 26 فروردین ماه در شهر 'ظهران' برگزار شد، مطرح نماید و در بیانیه پایانی هم اشاره ای به این موضوع نشد.
دولت سعودی اعلام کرد که موضوع اختلاف با قطر باید در چارچوب شورای همکاری خلیج فارس حل شود.
اگرچه امیر قطر در نشست سران اتحادیه عرب شرکت نکرد و با نماینده این کشور در نشست هم رفتار محترمانه ای نشد، اما رصد تحولات میدانی در یک هفته اخیر به ویژه پس از برگزاری نشست ظهران نشان دهنده یک آتش بس موقتی از سمت عربستان و ابراز تمایل بیشتر از سوی قطر برای حل تنش است .
قطر فرمانده ستاد نیروهای مسلح خود را برای حضور در اختتامیه رزمایش 'سپر خلیج 1' در عربستان اعزام کرد و یک هیات نظامی را هم برای مشارکت در این رزمایش فرستاده بود .
خانم 'لولو راشد' سخنگوی وزارت خارجه قطر شنبه گذشته با اشاره به حضور هیات نظامی این کشور در عربستان گفت که ما امیدوار بودیم این مشارکت نوعی تحول در راستای حل بحران باشد .
لولو افزود: با وجودی که دوحه بارها آمادگی خود را برای حل موضوع از طریق گفت و گو اعلام کرده، اما کشورهای تحریم کننده با بی تفاوتی با آن برخورد کرده اند و تاکنون یک اقدام واقعی برای حل مساله انجام نگرفته است.
ناظران این سخن خانم سخنگو را چراغ سبز قطر مبنی بر آمادگی برای گفت و گو ارزیابی کردند.
از سوی دیگر طی یک هفته اخیر حملات رسانه های عربستان به قطر به حد چشمگیری کاهش یافته است . پیش از این علاوه برحملات شدید به مقامات این کشور و طرح ادعای دخالت قطر در امور سایر کشورها، رسانه های عربستان با خبرسازی به دنبال خدشه وارد کردن به میزبانی این کشور در جام جهانی فوتبال در سال 2022 بودند.
این اواخر هم از طرحی رونمایی شد که بر اساس آن سعودیها قصد دارند تنها مرز خاکی قطر را با حفر کانال مسدود و این کشور را به جزیره تبدیل کند.
این موضوع اما در سوی دیگرمیدان یعنی امارات به عنوان یکی از دو کشور اصلی در تحریم قطر تا حدود زیادی متفاوت به نظر می رسد.
امارات تاکنون از سطح دشمنی های خود با قطر کم نکرده است . پس از حذف نقشه این کشور در 'موزه لوور' شعبه ابوظبی، در جدیدترین اقدام دیروز ( یکشنبه) یک بار دیگر مدعی شد که جنگنده های قطری یک فروند هواپیمای مسافربری این کشور که عازم بحرین بود را رهگیری کردند.
بر اساس بیانیه ای که امارات منتشر کرد، جنگنده های قطری به حدی به این هواپیمای مسافربری نزدیک شده بودند که هر آن امکان برخورد وجود داشت .
امارات تهدید کرد که موضوع را در مجامع بین المللی پیگیری خواهد کرد.
گفته می شود ولیعهد امارات حتی سفر به آمریکا را به دلیل نارضایتی از فشارهای واشنگتن برای حل بحران با قطر به تعویق انداخته است . هر چند در این مورد برخی اخبار هم حاکی است که 'محمد بن زاید آل نهیان' از بیم دستگیری بر سر پرونده رشوه مشاورش 'جرج نادر' به اعضای ستادهای انتخاباتی 'دونالد ترامپ' از این سفر منصرف شده است .
در این میان بعضا مخالفت هایی هم از سوی بحرین شنیده می شود. وزیر خارجه این کشور اخیرا از هر فرصتی برای حمله به قطر استفاده می کند.
او حتی به انتشار خبر درگیری شنبه شب ریاض از سوی شبکه 'الجزیره' هم واکنش نشان داد و خواستار محاکمه این شبکه به دلیل آنچه وی 'دروغ گویی' خواند، شد.
بسته شدن شبکه الجزیره یکی از شروط 13 گانه تحریم کنندگان قطر هم هست.
البته بحرین دنباله رو محض عربستان است و حمایت ها و مخالفتهای این کشور بیشتر به تصمیمات ریاض بستگی دارد تا محصول واقعی تصمیمات بی طرفانه مقامات این کشور.
در این میان کویت همواره تلاش کرده که به عنوان یک میانجی، روابط با عربستان و قطر را حفظ کند، هر چند بعضا به دلیل سفر برخی مقامات این کشور به دوحه مورد اعتراض شدید رسانه های سعودی قرار گرفته است .
با این وجود امیر کویت از هر فرصت و امکانی برای ایجاد آشتی میان برادران سابق استفاده کرده و تنها زمانی وساطت این کشور رنگ باخت که ترامپ رییس جمهوری آمریکا وارد موضوع شد.
از سرگیری وساطت کویت پس از آن صورت می گیرد که آمریکا از برگزاری نشستی با حضور سران شورای همکاری خلیج فارس در 'کمپ دیوید' که پیشتر وعده آن را داده بود، عقب نشست و تاریخ برگزاری این نشست را به اواخر تابستان موکول کرد.
در عین حال گزارشهای خبری حاکی است که ترامپ فشار زیادی به دولت سعودی وارد می کند تا به تنش با قطر پایان دهد. به نظر می رسد دوحه هم طی روزهای اخیر تمایل بیشتری برای حل موضوع نشان داده است .
بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا در دوحه نشان می دهد، افکار عمومی و حتی گروههای مرجع در قطر احساس می کنند که این تنش به زودی بر طرف خواهد شد، اگر چه کسی دلیل ویژه ای برای این احساس مطرح نمی کند.
اگرچه این کشورها یک بار دیگر در سال 2014 هم درگیر شدند، اما بحران فعلی در روابط اعضای شورای همکاری خلیج فارس یکی از مهم ترین مناقشات سیاسی و دیپلماتیک در منطقه است، بحرانی که هر چند ممکن است با از سرگیری روابط کشورها حل شود، اما فراموش نخواهد شد و احتمالا زمینه ای برای اختلافات بعدی شود.