عطریانفر:شورای شهر پنجم مانند دوره نخست نمی شود/روحانی نقش معاون اول را تقویت کند

رویداد۲۴-محمد عطریانفر گفت: دلایل متعددی وجود دارد که شورای شهر پنجم تهران به عاقبت شورای شهر اول دچار نخواهد داشت که یکی از آنها وحدت نظر اعضای آن است.این فعال سیاسی 64 ساله عضو شورای شهر اول تهران و عضو حزب کارگزاران سازندگی در گفت و گو با ایرنا به پرسش هایی درباره شورای شهر تهران، مناظرات انتخاباتی، اولویت های کشور، تغییر کابینه، عملکرد رسانه های مخالف دولت و از این قبیل پاسخ داد.

متن کامل گفت و گو در پی می آید

انتخابات تمام شد و آقای روحانی با 24 میلیون به عنوان دوازدهمین رییس جمهور منتخب جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد. اما هنوز دولت دوازدهم روی کار نیامده برخی رسانه ها و رقبا در صدد افزایش سطح انتظارات مردم از دولت هستند. موضوع را چطور ارزیابی می کنید؟
عطریانفر: رقابت‌های حزبی و گروهی مطابق با اصول موضوعه میثاق ملی به رسمیت شناخته شده است و قانون و عرف سیاسی این اجازه را می‌دهد که گروه‌های سیاسی در مقام رقابت به نقد یکدیگر بپردازند و تلاش کنند ولو با بزرگ نمایی ضعف های رقیب، او را به چالش بکشانند . این امر‌، سنت پذیرفته شده و قابل دفاعی است. دموکراسی و رقابت‌های سیاسی در دنیا هم آن را تا جایی که رقیبان از مرز اخلاق خارج نشوند و ساختارشکنانه به نقد یکدیگر نپردازند، تایید می کند.
در ایران نهادهایی با کارکرد تعیین کننده وجود دارند که نقش واسط دارند و در واقع واجد مرجعیت حقوقی و سیاسی و اجتماعی اند. آنها اعتبار و اقتدار خود را از قانونی می گیرند که متعلق به قدرت فراگیر مردم است. عرف، قانون و اخلاق حکم می کند آنها جهت گیری سیاسی خاصی به سود احدی از جناح ها و به زیان دیگری نداشته باشند و از موقعیت قانونی خود استفاده سوء نکنند. مدیران آن نهادها باید لباس تفکرات شخصی و جناحی را از تن بیرون و کسوت بی طرفی و خدمت صرف را به تن کنند. 
بزرگ ترین بنگاه و نهاد رسانه ای در ایران صدا و سیما است. این نهاد قدرت خود را از قانون اساسی و رهبری رفیع نظام می گیرد. علاوه بر صدا و سیما نهادهای دیگری هم وجود دارند که چون موقعیت ملی دارند و از طرف رهبری معظم منصوب می شوند رویکردشان در ایفای تکالیف باید غیرخطی و غیرجناحی باشد ؛ شورای محترم نگهبان ، ائمه جمعه، نهادهای قضایی، نهادهای مسلح و اطلاعات از این جمله اند. 
متاسفانه در دهه های اخیر برخی نهادها در مقاطعی به سمت و سوی گروه های سیاسی خاصی متمایل شده اند. این یک بیماری خطرناک برای نهادهاست و اگر توسط بزرگان تدبیر و اصلاح نشود جامعه به سوی گسست عمیق اجتماعی و انفعال نخبگانی پیش می رود. مردم نگاه تیزبینی دارند و مسایل را با چشمی بینا و با بصیرت و نقد زیر نظر دارند.
در همین انتخابات اخیر وقتی یک واعظ که وظیفه آموزش دینی و اخلاقی جامعه را دارد از تریبونی که متعلق به دین و مذهب مردم است و باید برای ترویج معارف ائمه معصومین(ع) و در خدمت آن باشد ، دست به توجیه رفتارهای غلط نامزد مورد علاقه اش می زند، مردم اگر چه دیدند و سکوت کردند ولی در دل آن را نپسندیدند و از آن فاصله گرفتند. 
صدا و سیما متاسفانه جزو متهمان بزرگ این جهت گیری ناصواب است. بارها دیده شده که حتی در قبال اعتراضات بحق ، به مجلس و یا شورای سرپرستی و یا به هیچ یک از نهادهای حقوقی پاسخگو نبوده است.
صدا و سیما اثر تبلیغاتی و کارآمدی 80 درصدی خود را به خصوص در دو دهه اخیر از دست داده است. نمونه آشکار آن سوگیری انتخاباتی این رسانه به نفع نامزدهای جناح خاص است. اگرچه مردم دقیقا برخلاف آن رویکرد به نامزدهایی که مطلوب صدا و سیما بود رای ندادند. انتخابات اخیر نشان داد اگر صدا و سیما نخواهد به وظیفه قانونی خود درست عمل کند ، مردم از طریق شبکه های ارتباطی و فضاهای مجازی و رسانه های دیگر به اطلاعات دست پیدا می کنند. رسانه ملی به خاطر حفظ نفوذ حرفه ای خود هم که شده باید جهت گیری های سیاسی اش را به سوی بیطرفی اصلاح کند.

در برخی محافل از آقای روحانی انتقاد می کنند که در جریان تبلیغات انتخابی امسال مواجه تندی با رقبای اصولگرای خود داشت. شما هم بر این عقیده اید؟
عطریانفر: تند شدن ایشان را تا حدی قبول دارم اما ابتدا باید دید آقای روحانی آیا حق داشته است در قبال مواضع تند و مخّرب رقبای خود مقابله به مثل کند؟
کلام خداوند در قرآن اینست: «لا یحّب الله الجهر بالّسوء من القول الّا من ظُلم» خداوند دوست ندارد کسی صدایش را به پرخاش بلند کند ،مگر آنکه مظلوم واقع شود . بنا به اذن خدا کسی که در حقش ظلم واقع شده ،حق دارد صدایش را با پرخاش بلند کند.
در رقابت های امسال با تاسف بسیار شاهد بودیم رقبای اصولگرای آقای روحانی با فاصله گرفتن از مرز اخلاق ، شروع به اتهام زنی های ناصواب به ایشان و خلاف گویی در حق دولت کردند تا با عوام فریبی و برهم زدن تعادل روانی جامعه، رقیب خود را تخریب و شکست دهند. 
بعد از احراز بقاء سیاست پرخاش و تهمت و افترا از سوی رقبای روحانی و اصرار آنان به دوام بداخلاقی و افتراء ، ایشان و دیگر نامزد اصلاح طلب یعنی آقای جهانگیری از باب دفع ضرر مقّدر و ضرورت دفاع از دولت، روش آرام مناظره را عوض کرده و سیاست تهاجمی و مواجهه تند را در حّد ضرورت بازدارندگی در برابر رقیب اتخاذ کردند. 
فراموش نکنیم روحانی در مناظره اول بسیار آرام ظاهر شد تا شاید رقیب دست به اصلاح رفتار خود بزند. اما نه تنها این طور نشد بلکه در مناظرات بعدی ، آنان حملات بی پایه و بی اساس بیشتری به ایشان و دولت وارد آوردند که طبعا آقای روحانی و جهانگیری را به واکنش در جلسه دوم واداشت. 
آقای قالیباف با شعار غلط 4 درصد و 96 درصد چگونه روحانی را نماینده 4 درصدی ها و خود را وکیل 96 درصدی ها خواند. 
هر کدام از نامزدها در مجموع سه مناظره 24 بار فرصت گفت و گو پیدا کردند و آقای قالیباف تقریبا از تمام فرصت هایش برای ایجاد دو قطبی 4 درصد و 96 درصدی استفاده کرد. ایشان التفات نداشت که تکرار این مساله چه بسا به زیان او تمام شود و آرایش را کاهش دهد.
رفتار تبلیغاتی شهردار تهران فرقی با احمدی نژاد نداشت. احمدی نژاد هم در سال 84 طوری وانمود کرد که از آغاز انقلاب تا کنون همه دولت ها منحرف بوده و راه غلط رفته اند و او آمده تا انقلاب را به ریل اصلی خود برگرداند!
روش احمدی نژادی آقای قالیباف جواب نداد. او شعور و داوری درست جامعه را دست پایین گرفته بود. مردم می دانستند پس از روی کارآمدن دولت روحانی امنیت و آرامشی نسبی بوجود آمده و خطر تهاجم به ایران تا حد قابل اطمینانی رفع شده است . 
توافقنامه برجام امضا و سیاست خارجی غلط پیشین که روز به روز کشور را در تحریم های بیشتر فرو می برد تا حد قابل توجهی اصلاح شد.
مردم احساس کردند هر چند بهبود چندانی در وضع معاش شان رخ نداده ولی قدرت خریدشان ثابت نگه داشته شده و کاهش پیدا نکرده است. 
حقوق بدنه اجتماعی کارکنان دولت در ظرف 4 سال اول روحانی حدود 102 درصد افزایش پیدا کرد در حالی که نرخ تجمعی تورم 4 ساله کمتر از این بوده است. 
در ادبیات عرب جمله‌ قصاری است که می گوید : سنگ از هر طرف آمد باید از همان طرف برگردانید. وقتی در جبهه نبرد توپخانه حریف به سمت شما آتش می کند شما چه کار می کنید؟ به مصداق عقلی «ردّوا الحجر من حیث جاء»، سعی می کند همان نقطه ای را که از آنجا به سوی شما َآتش می گشاید، نشانه روید و بزنید. روحانی و جهانگیری با تاخیر و با هدف اصلاح همین کار را کردند. هر چند جامعه فرهیخته انتظار چنین رفتاری را از سوی نامزدها نداشت ولی وقتی حملات غیرمنصفانه رقیب ادامه یافت برای روحانی و جهانگیری ایجادحق شد که جواب دهند . 

جناب عالی اولویت های اصلی کشور را که رییس جمهور باید به آن بپردازد، چه می دانید؟
عطریانفر: 'دولت 'وجه کارکردی و عملیاتی نظام است . بی اعتمادی سنگینی بین منظومه حکمرانی با بدنه جامعه ایجاد شده که باید مرتفع شود. امام خمینی(ره) همواره بزرگ ترین سرمایه جمهوری اسلامی را مردم می دانستند. اگر اعتماد مردم به حاکمیت از بین رود چالش های سنگینی بر سر راه نظام شکل می گیرد. 
اولویت نخست ایجاد شغل برای نسل جوان است. فرصت سوزی های وحشتناکی که در دولت نهم و دهم رخ داد و منابع عظیم چند صد میلیارد دلاری که به باد فنا رفت ، امروز عوارض اش را در سیمای بیکاری و رکود هویدا کرده است و لاجرم دولت باید همت اصلی خود را صرف کاهش و در نهایت رفع آن بکار گیرد .
دوم مبارزه با فساد است. همان شبکه فساد نگران کننده ای که در شهرداری تهران است ، در سیستم حکومت و از جمله در بدنه مدیریت دولتی ما هم وجود دارد. بخش بزرگی از این فساد سازمان یافته خارج از دولت است. اما برای رفع آنها باید به دولت رجوع کرد. نقش دولت در مبارزه با فساد تعیین کننده است .
اولویت دیگر ضرورت تقویت انسجام اجتماعی است. روحانی 24 میلیون رای آورده اما 15 میلیون نفر احاد مردم رقیب را برگزیده اند و تقریبا همین تعداد هم در انتخابات شرکت نکرده اند. رییس جمهور باید بتواند از ظرفیت اجتماعی منتقدان و مخالفان خود ، هم برای تامین منافع ملی و مصالح مردم و هم تقویت انسجام اجتماعی استفاده کند. 
از اولویت های دیگر که جنبه 'طریقی' دارد آقای روحانی باید کابینه چالاکی را تشکیل و نقش معاون اول را در آن تقویت کند. آقای جهانگیری از سوی رهبری به عنوان فرمانده اقتصاد مقاومتی منصوب شده است. دولت باید پیشرفت ها و دستاوردهای خود و در مقابل ناتوانی ها و کارشکنی های صورت گرفته بر سر راه کشور را برای مردم به طور مداوم تشریح کند. 
علاوه بر این دولت باید رقبای خود را قانع کند تا به جای ایجاد دردسر بر سر راه دولت با آن همکاری و انتقاد سازنده ارایه کنند. 
از سویی باید در عرصه دیپلماسی و سیاست خارجی هوشیار و منسجم تر از گذشته عمل کند . به خصوص در دنیایی که ابرقدرت ها جز به منافع خود به چیزی نمی اندیشند. 

از مباحث ریاست جمهوری خارج شویم. حامیان دولت در انتخابات شوراهای شهر تهران نیز موفق به تصاحب تمام کرسی ها شدند. نگرانی هایی از بابت تبدیل این شورا به شورای اول شهر تهران که اصلاح طلبان در آن غلبه داشتند، وجود دارد. شما عضو شورای اول بودید. چقدر این نگرانی را جدی می دانید؟
عطریانفر: به چند دلیل نگرانی از این بابت ندارم. 
نخست: اینکه تجربه تلخ شورای اول چراغ راه و عامل هشدار برای این شورا است. 
دوم : اینکه برخلاف اولین شورا، این شورا 4 دوره تجربه تاریخی را پشت سر گذاشته و با دردسرها و موانع کار تا حد زیادی آشناست.
سوم : آنکه سیمای کلی شورای اول بیشتر به عنوان یک پروژه سیاسی تحت لوای توسعه سیاسی دولت دوم خرداد مطرح بود و همین موجب شد هویت اجتماعی خدماتی و شهری شورا زیر سایه سنگین سیاست رنگ ببازد .
چهارم : اینکه شورای اول نقش موسس و گام مهمی در مقام تاسیس شورا بود. تاسیس یک نهاد، مشکلات و تفاوت های زیادی با مدیریت و راهبری متعارف آن دارد که آن گرفتاری ها امروز گریبانگیر این شورا نیست.
پنجم :اینکه یکی از آتش بیاران اصلی معرکه در شورای اول صدا و سیما بود. برخی از دوستان اصلاح طلب ما به دلیل بی دقتی توسط صدا و سیما بازی خوردند. آنها فریب فرش قرمز و در باغ سبزی آنها را خوردند که صدا و سیما به آنان نشان داد. این شورا به شیطنت های این' حامل فتنه ' آگاه است و بازیگری های این رسانه را توجیه است .
ششم : اینکه بازداشت آقای کرباسچی شهردار باعث شد شورای اول شهرِ بدون مدیر را تحویل بگیرد. شهرداری در آن دوره دچارفروپاشی و فاقد انسجام اداری و تشکیلاتی بود . 
هفتم : شورای اول در انتخاب شهردار گرفتار تکثر رویکردها بود . در حالی که در این شورا وحدت نظر حاکم است . به هرحال گرفتاری هایی که در شورای اول وجود داشت در این دوره نخواهد بود.
البته همین جا یادآوری کنم شورای شهر اول با وجود همه این مشکلات و علیرغم فتنه گری های رسانه ملی که با هدف شکست پروژه شوراها فضای خدمت رسانی را سیاه می کرد ، کارهای بزرگی انجام داد. به جرات می گویم کارنامه شورای اول از تمام شوراهای بعدی روشن تر و قابل دفاع تر است. 
درباره تکالیف دشواری که شورای پنجم بر سر راه دارد، باید بگویم آقای قالیباف به ویژه در 5-6سال اخیر بدهکاری زیادی را برای شهر به بار آورده و چالش سنگینی را جلوی پای شهردار بعد گذاشته است . اما شورای پنجم با توجه به تدابیری که در اختیار دارد می تواند دست به انتخاب شهردار قابل و شایسته ای بزند که رافع همه این مشکلات باشد. 
فهرست امید برای شورای پنجم هم طی ساز و کاری که رییس دولت اصلاحات تایید کردند به محوریت آقای عارف شکل گرفت و در هر حال مقبول و انشاء الله کارامد خواهد بود . شاخص های غربالگری که بر اساس آن فهرست امید تهیه شد، واجد منطق بود. البته در مقام انتخاب مصادیق ، شاید انتخاب های بهتری هم می شد انجام داد . ولی وقتی تن به دموکراسی می دهیم باید عوارض احتمالی آن را هم بپذیریم. 

اولویت های تهران را چه می دانید؟ یکی از اعضای شورای می گفت شهرداری 60 هزار میلیارد تومان به پیمانکاران بدهکار است که تا چند سال فقط باید این بدهی را بپردازیم و حتی پول عوض کردن یک لامپ را هم نداریم؟
عطریانفر: این اظهار نظرها ناشی از عدم شناخت شهر و شهرداری و مدیریت شهری است. تهران حدود 10 میلیون جمعیت و ظرفیت های درآمدی سرشاری دارد. اولا شهروندان باور کرده اند که هزینه های شهرنشینی خود را پرداخت کنند. ثانیا خدمات رسانی در تهران ضعیف و ناعادلانه است و با کیفیتی پایین اجرایی می شود و اگر این خدمات ارتقای کمی و کیفی یابد ، مردم هم با رضایتمندی حاضر خواهند شد هزینه آن را بپردازند. 
محیط زیست سالم و سلامت هوا در تهران و شهرهای بزرگ ،گسترش فضای سبز، کاهش ترافیک و تقویت ناوگان ریلی شهر بسیار مهم است. ساماندهی ساخت و ساز شهری و اجرای دقیق و درست طرح جامع و طرح تفصیلی شهر نیز اهمیت شایانی دارد، البته بسیاری از این مباحث که گفته شد در سرفصل طرح های جامع و تفصیلی تهران پیش بینی و تعریف شده است. 
اما فساد سازمان یافته و ریشه دار در ساختار شهرداری ، چالش بسیار بزرگ شورای شهر تهران است. چرا که بخش عمده ای از مصائب تهران از آنجا شروع شده است که شهرداری به دلیل نوع مدیریت حاکم بر آن دچار گستاخی در ارتکاب خلاف و قانون گریزی و ارتشا شد. شما کمتر کاری را می توانید در شهرداری به فرجام برسانید بدون اینکه نیاز به پرداخت رشوه نداشته باشید. 
همین فساد مردم را گرفتار کرده است.لذا چالش و تکلیف کلیدی که اصلاح طلبان در بدو کار شورای پنجم با آن روبرو خواهند بود پالایش فساد از شهرداری است. اگر فساد زدایی صورت گیرد مردم می توانند بدون دلهره از شهرداری خدمات بگیرند و تبعیض نیز بسیار کمتر خواهد شد.