امید به حذف خودسریها در دوره وزارت جدید ارشاد

رویداد۲۴-سخنان رئیس جمهوری روحانی در دفاع از وزیران پیشنهادی خود به مجلس، آنجایی که در دفاع از گزینه پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سخن می‌گفت، صریح، روشن و شفاف بود. او با اشاره به اینکه «نباید بگذاریم سلیقه در کشور ما حاکم شود»، صراحتاً موضع خود را درباره تصمیمات ایالتی، منطقه‌ای و خودسرانه روشن کرد و گفت: «یک جایی یک فردی سلیقه‌ای در مورد فعالیت‌های فرهنگی دارد، خُب سلیقه خودش برای خودش باشد اما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ما باید قانون را اجرا کند نه اینکه مطابق سلایق عمل کند.» اشاره رئیس جمهوری به مناقشه دیرپایی است که در حوزه فرهنگ و هنر و بویژه «سینما»، «موسیقی» و «کتاب» وجود دارد؛ مخاطب سخن رئیس جمهوری آنهایی هستند که به اراده خود در مقابل مجوزهای وزارت ارشاد می‌ایستند و یک روز کنسرتی را لغو می‌کنند، روز دیگر جلو پخش کتابی را می‌گیرند و دیگر روز فیلمی را از پرده پایین می‌کشند یا اجازه اکران آنها را در برخی سینماهای زیر مجموعه خود نمی‌دهند. این شاید نخستین بار بود که رئیس جمهوری اینچنین صریح در مقابل گروه‌های خودسر ایستاد و در برابر اینان لب به اعتراض گشود: «اگر وزارت ارشاد مسئولیتی در این باره ندارد، خُب مجلس این وظیفه را از آن بگیرد و بدهد به کس دیگری و تکلیف ما هم در این باره معلوم شود. اما وقتی وظیفه وزارت ارشاد است که برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری مجوز صادر کند، به کتاب مجوز بدهد و غیره، باید شرایط لازم برای انجام این وظیفه برایش مهیا باشد؛ اگرنه، کار را به مداخله گران بسپارید که دیگر ما هم در این باره وظیفه‌ای نداشته باشیم.» این جمله پایانی رئیس جمهوری، چکیده همان چیزی است که اهالی فرهنگ و هنر مطالبه آن را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دارند، دستگاهی که یگانه متولی قانونی حوزه فرهنگ و هنر در کشور است و امروز هم اهالی فرهنگ و هم رئیس جمهوری منتخب مردم، تقاضای ایستادگی آن در برابر خودسرها و مداخله گران را دارد. می‌توان و باید امیدوار بود که در دوره تازه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با تعامل و هم‌افزایی ای که صورت خواهد گرفت و ایستادگی‌ای که وزارتخانه و شخص وزیر به پشتیبانی افکار عمومی و شخص رئیس جمهوری صورت خواهد داد، شاهد حذف کامل مداخله‌ها و خودسری‌ها از حوزه گسترده فرهنگ و ارشاد اسلامی باشیم.

اتفاق نظر درباره وزیر پیشنهادی ارشاد

محمود آموزگار
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران

تا پیش از آغاز مدیریت سیدعباس صالحی در معاونت فرهنگی دولت یازدهم در عرصه نشر و کتاب نه تنها خبری از ثبات نبود بلکه حتی قصد معینی هم پیش روی این بخش از فرهنگمان نبود. آنچنان که طی سال‌هایی که در دولت‌های قبل سپری شد ما اهالی کتاب و نشر در تلاش بودیم که ابتدا مسئولان امر را متوجه مسائل و مشکلات نشر کنیم!  در اغلب موارد هم به واسطه شرایط ناچار به استفاده از راهکارهایی موقت برای حل مقطعی مشکلات بودیم که متأسفانه این راهکارها بعد از مدتی خود به معضلی دیگر تبدیل می‌شدند. زمانی که آقای صالحی به‌عنوان معاون فرهنگی معرفی شد شناخت چندانی از ایشان نداشتیم اما بعد از گذشت مدتی، در کمال شگفتی با مجموعه‌ای از ویژگی‌های مثبت و مفید برای عرصه نشر و کتاب در وی روبه‌رو شدیم.  این مدیر حوزه کتاب توانست در مدت کوتاهی به مسائل نشر و کتاب اشراف قابل توجهی پیدا کند. همان طور که می‌دانید در قدم نخست، زمانی که می‌خواهید درباره موضوعی که وضعیت خوبی ندارد تصمیم‌گیری کنید باید بررسی‌های متعدد و تشخیص درستی درباره آن انجام بدهید. صالحی در این مسیر تنها به مطالعات خود اکتفا نکرد و از تجربه و نظر اهل فن و فعالان عرصه کتاب و حتی تجربه سایر کشورها هم بهره گرفت. در نهایت تصمیماتی را که خردجمعی، مبنای انجامشان،با وجود شخصیت آرامی که از او سراغ داریم با جسارت پیگیری کرد. خیلی اوقات عزم جدی ایشان برای انجام کارهایی که به نظرش درست می‌آمد را تحسین کرده‌ام. تا همین چهار سال قبل، پیش از انتخاب ایشان به معاون فرهنگی، صنف نشر و تشکل‌های خصوصی در تصمیم گیری‌های مسئولان ارشاد جایی نداشتند، در صورتی که صالحی با اعتماد به فعالان عرصه کتاب و نشر از مهم‌ترین راهکار برای شکل‌گیری همکاری‌های موفق میان دولت و صنف‌های نشر شکل گرفت. ایشان فردی حوزوی است اما شناخت و مطالعات بسیاری در حوزه‌های مختلف ادبیات، سینما و تئاتر دارد که باعث تعجب است. از همه این موارد که بگذریم او در شرایطی به‌عنوان وزیر ارشاد انتخاب و پیشنهاد شده که جامعه از شکاف‌های اجتماعی و فرهنگی بسیاری رنج می‌برد، از همین رو طبیعی است که با نظرات و سلایق مختلفی هم روبه‌رو باشیم. با وجود این اغلب افرادی که حداقل خود من با آنان برخورد داشته‌ام با روی کار آمدن ایشان در این مسند موافق هستند. شاید این اتفاق نظر را بتوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی دانست که صالحی طی این چهار سال توانسته از آن خود سازد.

دارای تجربه لازم برای وزارت

بهروز غریب‌پور
کارگردان تئاتر

آقای سیدعباس صالحی را برای نخستین بار، در سالروز خیام در نیشابور ملاقات کردم. ایشان در آن مراسم یک سخنرانی ارزنده و قابل تأملی داشت که بیانگر بسیاری از اندیشه‌هایش بود و برای من بسیار جذاب بود. آن روز متوجه شدم برخلاف تصوری که وجود دارد، آقای صالحی دیدگاهی وسیع و بسیط دارد که برای ما هنرمندان خوشایند است و امیدوارم که در عمل نیز چنین باشد. البته آقای صالحی بیشتر در حوزه کتاب فعال بوده است و به همین خاطر ناشران او را بیش از دیگر اهالی فرهنگ و هنر می‌شناسند و از او راضی هستند. تصور می‌کنم با تجربه‌ای که آقای صالحی طی این سال‌ها در مقام معاونت کسب کرده است می‌تواند شایستگی لازم را برای وزارت داشته باشد. وزیر جدید باید بتواند فضای تئاتر را به سمتی ببرد که تنها گیشه تأمین‌کننده نیازهای مالی گروه‌ها نباشد زیرا این مسأله روزبه‌روز بحران بیشتری به وجود آورده و تئاتر را در معرض خطر قرار داده است. در تمام جوامع، حتی امریکا که وزارت فرهنگ ندارد و نظامش صرفاً سرمایه‌ داری است، نهادهای عمومی و بخش‌های خصوصی قدرتمند هستند که هنر را حمایت می‌کنند. بدون حمایت‌های همه‌جانبه این هنر دائماً ضعیف‌تر خواهد شد.

بهترین معاون وزیر 36 سال گذشته

داوود موسایی
مدیر انتشارات فرهنگ معاصر

معرفی سیدعباس صالحی به‌عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را اتفاق بسیار خوبی می‌دانم و امیدوارم که وی موفق به کسب رأی اعتماد نمایندگان مجلس شود. ایشان به خوبی بدنه صنعت نشر را می‌شناسد و با مسائل و مشکلات پیش روی اهالی کتاب نیز آشناست. از تسلط وی به دیگر حوزه‌های فرهنگ و هنر اطلاعی ندارم اما می‌دانم که بواسطه چهار سال فعالیت به‌عنوان معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و  ارشاد، اطلاعات بسیار خوبی در این حوزه کسب کرده است. او در معاونت فرهنگی به آرام‌ترین شکل ممکن مشکلات و مسائل را حل می‌کرد، از همین رو تأکید دارم که انتخاب وی، انتخاب بسیار صحیحی ست.گرچه علی جنتی و سیدرضا صالحی امیری هم اقدامات مثبتی در زمان وزارت خود انجام دادند که قابل انکار نیست. این که فردی در حوزه‌ای که مسئولیت آن را بر عهده دارد بسیار خوب عمل کند به هیچ وجه اتفاقی نیست و این مسأله را باید حاصل تدبیر و درایت وی در نحوه مدیریتش دانست. از همین رو شاید اطلاعی از میزان آشنایی او با دیگر بخش‌های فرهنگ و هنر نداشته باشم اما بواسطه کارنامه موفقی که از ایشان در حوزه کتاب سراغ دارم حتم دارم که در دیگر بخش‌ها هم موفق و سربلند خواهد بود. در تمام این 36 سالی که در عرصه نشر مشغول فعالیت هستم معاونان فرهنگی و وزیران بسیاری را دیدم که به وزارت فرهنگ و ارشاد آمدند و رفتند. با وجود این بی‌اغراق تأکید می‌کنم که آقای صالحی بهترین معاون وزیر ارشادی بوده که در این سال‌ها دیده‌ام.

حذف موانع حوزه نشر؛ درخواست اصلی از وزیر آینده

عباس مخبر
نویسنده

آشنایی‌ام با سیدعباس صالحی تنها در حد تعریف‌هایی ست که از ایشان به نقل از دیگران شنیده‌ام. بواسطه آنکه که کار دریافت مجوز نشر را خود ناشران انجام می‌دهند معمولاً خودم کاری برای رفت و آمد به وزارت فرهنگ و ارشاد ندارم. با وجود این از وقتی نام ایشان در میان وزیران پیشنهادی کابینه دولت دوازدهم جای گرفته درباره او سخنان مثبتی از دوستان شنیده ام. یکی از ویژگی‌های مشترکی که اغلب درباره آقای صالحی شنیده‌ام این است که او را مدیری بسیار بااخلاق و خوب می‌دانند، با وجود این تأکید می‌کنم که خودم او را نمی‌شناسم. مهم‌ترین خواسته من از وزیر آینده فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان یکی از اهالی کتاب این است که متولیان این وزارتخانه کمتر به فعالان فرهنگ کار داشته باشند و بگذارند موانع دست و پاگیر نشر و کتاب حذف شود.