بدبینی‌ها در روابط ایران و عربستان هنوز از بین نرفته است

 رویداد۲۴- عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تأکید کرد: نوسانات زیادی بین ایران و عربستان وجود داشته به همین دلیل یکسری بدبینی‌ها در روابط دو کشور هنوز از بین نرفته است.  

بر اساس آنچه رسانه های عربی مدعی شدند مشاور دیوان سلطنتی عربستان به رسانه‌های سعودی در داخل و خارج این کشور دستور قاطع داده که به ایران و شیعیان حمله نکنند؛ بنابراین گزارش، دستور فوق به نویسندگان مطبوعات یا فضای مجازی یا شبکه‌های تلویزیونی داده‌شده است که عدم هجمه به ایران در هر شکلی محسوب می‌شود. هر چند این خبر شب گذشته توسط عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان سعودی تکذیب شد و او مدعی شد که هنوز تا عادی سازی روابط با ایران فاصله زیادی باقی است.

با این حال سعودی‎ها حاضر شده‎اند تا هیاتی را برای بررسی بازگشایی سفارت عربستان در تهران اعزام کنند که به گفته بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران مجوز سفر این هیات از سوی جمهوری اسلامی ایران صادر شده است.

بنابراین اگر چه سعودی‎ها تلاش دارند در سیاست‌های «اعلامی» همچنان خود را بی‎اشتیاق به بهبود روابط ایران نشان دهند اما در سیاست‌های «اعمالی» تلاش دارند تا به هر شکل ممکن زمینه بازگشایی باب روابط دوجانبه را باز کنند و بر همین اساس هم در حال برداشتن گام‌های مثبتی همچون تضمین امنیت حجاج ایرانی در مناسک حج و اعزام هیات دیپلماتیک به تهران هستند. از این رو به نظر می‌رسد که زمان آن فرارسیده تا ایران هم حداقل در سیاست‌های «اعمالی» گام‌های مثبتی در همین جهت بردارد تا دلخوری‌های گذشته بدین طریق از بین برود.

هر چند محمدجواد ظریف وزیر خارجه نیز در چارچوب سیاست‎های «اعلامی» هم در همین رابطه مطرح کرده است: «دولت سعودی تلاش کرد به‌جای حرکت در جهت رفع تنش به‌سوی افزایش آن گام بردارد. البته اتفاقات غلطی هم مثل حمله به سفارت سعودی در تهران افتاد که ازنظر وجهه ملی توهین به حاکمیت جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شد. به‌هرحال برای بهبودی روابط برای ما این آمادگی همیشه وجود داشته، بستگی دارد که طرف مقابل چقدر آمادگی داشته باشد.»

حشمت‌الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در گفت‌وگو با  رویداد۲۴  نیز در این رابطه که در برابر گام‌هایی که دولت عربستان برداشته، ایران باید چه گام‎هایی بردارد گفت: نوسانات زیادی بین ایران و عربستان وجود داشته به همین دلیل یکسری بدبینی‌ها در روابط دو کشور هنوز از بین نرفته است. در چنین شرایطی معتقد هستم در ابتدا باید پذیرفت که دنیای اسلامی نیازمند رابطه خوب میان ایران و عربستان است، اما بسیاری از پل‌ها خراب‌شده که به معنای ترمیم‌ناپذیری آن‌ها نیست.

وی در ادامه اظهار داشت: دو دلیل اصلی وجود دارد که با تعدیل موضع عربستانی‌ها و ایرانی‌ها همراه است. دلیل اصلی که بیشتر به سمت عربستانی‌ها سنگینی می‌کند شکست سیاست‌های سلفی رایانه در حوزه‌های میدانی غرب آسیا به‌حساب می‌آید همچنین بی‌ثباتی در پشتوانه‌های همیشگی عربستان در خارج از کشور هم دلیل دیگراست.

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی اضافه کرد: حتی قراردادهای پرسروصدا 500 میلیارد دلاری هم نتوانست نوعی ثبات را در پشتوانه همیشگی عربستان در رابطه با آمریکا به وجود آورد و آن بخش از راهبردهای کشور عربستان را که معتقد است امنیت باید منطقه‌ای باشد، تقویت کند و در کنار همین مسئله در حوزه‌های میدانی ناتوانی عربستانی‌ها در اثرگذاری جدی و قطعی در کشورهای همسایه مانند بحرین و یمن هم در این رابطه مشاهده شد.

فلاحت پیشه در ادامه یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان بازیگری که همواره به دنبال تقویت راهبردهای منطقه گرایانه بوده به همین عنوان همیشه گام اول در تنش‌زدایی در رابطه با عربستان را برداشته است، اما در چنین شرایطی به‌طورمعمول دو کمیته در کشورها شکل می‌گیرد و یکی از آن دو مسئولیت تنش‌زدایی و تحدید بحران فی‌مابین را می‌پذیرد و تلاش می‌کند تا اختلافات و مسائلی بین دو کشور بوده را مانند تبلیغات منفی متقابل درزمینهٔ حوادث حج و منا و. را از سر راه رابطه بردارد و آن را بررسی کند تا مفهوم آن ازنظر سیاسی در حوزه‌های اختلافی بین ایران و عربستان قرنطینه سازی شود.

وی ضمن اشاره به کمیته دیگر در همین رابطه بیان کرد: کمیته دیگر که روزبه‌روز باید علنی‌تر کار کند «گسترش روابط» است که می‌تواند حوزه‌های منافع مشترک را به تعریف درآورد و به‌گونه‌ای این منافع مشترک تعریف شود که دیگر شرایط به دوران بحران گذشته به خاطر یکسری مسائل بازنگردد.

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در این خصوص اظهار داشت: به‌طور طبیعی در کوتاه‌مدت این انتظار وجود ندارد که مناسبات بین ایران و عربستان کاملاً بلا مشکل باشد ولی با این کار می‌تواند بسیاری از پل‌های گذشته را احیا کرد و زنجیره‎هایی را بر مناسباتی که به سود منطقه تمام شود، ایجاد کرد.

فلاحت پیشه درباره امیدواری برای آینده ابراز کرد: معتقد هستم ایران و عربستان بدون تنش‌زدایی نمی‌توانند به آینده مناسبات منطقه‌ای دنیای اسلام امیدوار باشند.