ایران چهارمین قدرت خاورمیانه است

رویداد۲۴-براساس نتایج تحقیقات موسسه تحقیقاتی و نظرسنجی پیو در بهار سال 2017، بیشتر مردم در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا فکر می‌کنند روسیه، ترکیه و آمریکا بیشتر از 10 سال گذشته، نقش‌های اصلی و کلیدی را در خاورمیانه برعهده گرفته‌اند. در همین حال 53 درصد نیز ایران را به عنوان کلیدی‌ترین مهره منطقه می‌دانند و اسرائیل و عربستان سعودی را در جایگاه‌های بعدی در نظر گرفته‌اند. براساس نتایج، تنها کشوری که با کاهش نفوذ همراه بوده، مصر است. نتایج این نظرسنجی در سه قسمت دسته بندی می شود: 

محبوب‌ترین رهبران سیاسی خاورمیانه

به طور کلی، برخی از قدرت‌های پرنفوذ منطقه فاقد محبوبیت مردمی هستند. یک سوم شرکت‌کنندگان یعنی حدود 30 درصد، در نظرسنجی به روسیه و 27 درصد به آمریکا تعلق خاطر دارند. همچنین در نظرسنجی مربوط به انتخاب محبوب‌ترین رهبر سیاسی، تنها یک سوم شرکت‌کنندگان یعنی حدود 30 درصد، درباره عبدالفتاح السیسی و ملک سلمان نظر مثبتی داشتند. رتبه ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن هم دست کمی از آن دو ندارد. اما کمترین میزان محبوبیت، زیر 10 درصد، متعلق به بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی است. 94 درصد از شهروندان اردنی که کشورشان از سال 1994 به برقراری روابط با رژیم صهیونیستی اهتمام داشته است، نتانیاهو را مقامی منفور می‌دانند و فقط یک درصد او را شخصیت تا حدودی محبوب دانستند. در لبنان نیز 97 درصد شهروندان از نتانیاهو ابراز انزجار کرده‌اند و معتقدند او منفورترین چهره سیاسی در جهان است. نتایج نظرسنجی پیو در ترکیه نشان داد 63 درصد از مردم این کشور نتانیاهو را در راس فهرست منفورترین چهره‌های سیاسی خاورمیانه معرفی کردند که نسبت به سال 2015، رشد 21 درصدی داشته است. حسن روحانی نیز در لبنان با 45 درصد از آرای مثبت، محبوبیت بالایی دارد. به طور کلی حسن روحانی محبوب‌ترین رئیس‌جمهور خاورمیانه در لبنان است. اما رجب طیب اردوغان وضعیت مناقشه‌انگیزی دارد و در هر کشور میزان محبوبیتش با دیگری تفاوت بسیار زیادی دارد.

پایان جنگ سوریه

از طرف دیگر با درنظر گرفتن شرایط سوریه، یکی از بخش‌های نظرسنجی به مدت زمان به پایان رسیدن ناآرامی‌های سوریه و ایجاد ثبات سیاسی این کشور اختصاص پیدا کرده بود: 26 درصد از شرکت‌کنندگان اعتقاد داشتند که سال بعد اوضاع سوریه به سر و سامان می‌رسد، 32 درصد هم معتقد بودند بی‌ثباتی ظرف 5 سال آینده کاملا از بین می‌رود و 29 درصد دیگر هم فکر می‌کردند که اوضاع مغشوش سوریه بیشتر از 5 سال دوام می‌آورد. در اردن، تنها 32 درصد نسبت به پایان جنگ خوشبین هستند، اما 64 درصد از سوریه‌ای‌هایی که در اردن زندگی می‌کنند انتظار دارند که جنگ تا سال 2018 ادامه پیدا کند.

این تحقیق که در موسسه مطالعاتی و تحقیقاتی پیو با کمک مردمی صورت گرفته، از 6 هزار و 200 نفر در کشورهای اردن، لبنان، تونس و ترکیه بین 27 فوریه تا 25 آوریل سال 2017 نظرسنجی به عمل آورده است.

افزایش نفوذ ایران، ترکیه و آمریکا در منطقه

مردم خاورمیانه معتقدند که در خاورمیانه، نفوذ روسیه نسبت به 10 سال گذشته بیشتر شده و امروزه نقش مهم‌تری ایفا می‌کند. حداقل نیمی از کسانی که در نظرسنجی شرکت کرده‌اند، می‌گویند که نسبت به دهه گذشته امروزه روسیه در جایگاه کلیدی‌تری ایستاده است. 81 درصد از شیعه‌های لبنان و 77 درصد از سنی‌های این کشور معتقدند نفوذ روسیه در خاورمیانه با رشد همراه بوده است. اکثر شرکت‌کنندگان این 5 کشور، اعتقاد دارند که نقش آمریکا هم پررنگ‌تر شده و نسبت به 10 سال گذشته بیشتر در مناسبات منطقه دخیل است. در لبنان، مسلمانان سنی با 78 درصد آرا بیشتر از مسیحیان با 64 درصد و مسلمانان شیعه با 52 درصد، فکر می‌کنند نقش آمریکا نسبت به گذشته بیشتر شده است.

 در همین حال بسیاری معتقدند که ترکیه هم نقش نقش مهمی در منطقه دارد. اردن و ترکیه دو کشوری هستند که بیشتر از سایر کشورها به این موضوع باور دارند و ساکنان سرزمین های اشغالی فلسطین برعکس معتقدند ترکیه طی چند سال اخیر از نفوذ خود بر خاورمیانه کاسته است. از هر 10 لبنانی، 8 تن هم گفته‌اند که ایران ظرف 10 سال گذشته در منطقه نفوذ بیشتری پیدا کرده است. 89 درصد از مسلمانان شیعه، 77 درصد از مسلمانان سنی و 71 درصد از مسیحیان با این عقیده موافقند. اما سرزمین های اشغالی فلسطین با 24 درصد و ترکیه با 26 درصد کمتر از سایر کشورها موافق رشد پیدا کردن نفوذ ایران در خاورمیانه هستند.