گزارش رویداد۲۴ درباره عقبنشینی وزارت ارشاد از اکران فیلم «عصبانی نیستم»
مجوزهای بیضمانت
بعد از کلی تاکید و سر و صدا عصبانی نیستم اکران نشد. از ابتدا هم مشخص بود احتمال اکران این فیلم نزدیک به صفر است. اما انقدر فضا جدی شد که همه باور کردند این فیلم اکران میشود. اما اکران فیلم به تعویق افتاد تا بار دیگر ثابت شود به مجوزهای وزارت ارشاد اعتمادی نیست.
رویداد۲۴- بعد از کلی تاکید و سر و صدا عصبانی نیستم اکران نشد. از ابتدا هم مشخص بود احتمال اکران این فیلم نزدیک به صفر است. اما انقدر فضا جدی شد که همه باور کردند این فیلم اکران میشود. اما اکران فیلم به تعویق افتاد تا بار دیگر ثابت شود به مجوزهای وزارت ارشاد اعتمادی نیست.
وزارت ارشاد متولی مستقیم مسائل فرهنگی/هنری در کشور است. مجوزها را این وزارت خانه صادر میکند. از لحاظ قانونی هیچ نهادی نمیتواند بعد از صدور مجوز توسط وزارت ارشاد جلوی اکران یک فیلم یا برگزاری یک مراسم هنری را بگیرد. اما این اتفاق به کَرات درباره سینما ایران افتاده است که فیلمی بعد از اخذ مجوزهای لازم نتوانسته اکران شود.
روی سخن این مقاله با نهادهایی نیست که از اکران فیلمها جلوگیری به عمل آورند. بلکه روی سخن این مقاله با وزیر محترم ارشاد و مدیران سینمایی کشور است. باید از این عزیزان پرسید چرا وقتی نمیتوانید پای مجوزهایی که صادر کردید بهایستید مسئولیت وزارت را قبول میکنید؟ همه گروهها میتوانند درباره هر فیلم و یا مراسم هنری اظهار نظر کنند. اما زمانی که مجوز صادر شد، کسی نباید از اکران یک فیلم یا برگزاری یک کنسرت جلوگیری کند.
حاکمیت قانون اولین شرط یک حکمرانی خوب و منصفانه است. قانون هم صدور مجوز را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپرده است. اگر میخواهیم ثبات داشته باشیم و کشور را به خوبی اداره کنیم باید همگی به قانون تن دهیم. متاسفانه وزارت ارشاد دولت تدبیر و اُمید که نمیتواند از یک مجوز ساده دفاع کند چگونه میخواهد از حقوق هنرمندان در شرایطی سختتر دفاع لازم را به عمل بیاورد؟ آقای صالحی یک فرد متدین، متشرع و مورد تایید مراجع تقلید است. قطعاً ایشان خلاف شرع انجام نمیدهند. تاییدیههای لازم را هم برای وزارت اخذ کردهاند که توانستهاند بر این مسند بنشینند. پس قطعاً متوجه هستند که چه افرادی را به کار میگمارند تا از شرع مقدس و منافع نظام پاسداری کنند. بعد از طی همه این مراحل فیلمی که محل مناقشه بوده مجوزی برای اکران گرفته است. چرا ایشان نمیتوانند با این سوابق درخشان از مجوزی که وزارتخانه متبوعشان صادر کرده دفاع کنند؟
آقای صالحی هنرمندان بزرگترین حامیان دکتر حسن روحانی در ایام انتخابات بودند. آنها بودند که علیرغم تمام بیمهریها پای دولت ایستادند و از آبروی خود برای رای آوردن دکتر روحانی مایه گذاشتند. هنرمندان توقع زیادی هم از دولت ندارند. آنها میخواهند مجوزهای قانونی وزارت ارشاد لغو نشود. میخواهند با فراغت بیشتری به تولید محصولات هنری و فرهنگی بپردازند. میخواهند سرمایهشان معطل مجوزهای بیضمانت وزارت ارشاد نباشد. این توقع زیادی نیست. این حقوق اولیه هنرمندان است که بتوانند با خیالی آسوده کار کنند.
مگر همین سینما نبود که با بردن اُسکار نام ایران و نظام را در جهان طنین انداز کرد. مگر اصغر فرهادی نبود که به نفع منافع ملی از حضور در مراسم اُسکار چشمپوشی کرد و بهتر از هر سیاست مداری از منافع ملی ایرانیان دفاع کرد. آقای صالحی وزیر ارشاد باید باور داشته باشد که فرهنگ و هنر یک کالای لوکس نیست، بلکه بهترین ابزار برای دفاع از ارزشهای نظام است. فرهنگ، هنر و ورزش مهمترین قدرتهای نرمی هستند که یک نظام سیاسی در اختیار دارد که به وسیله آن میتواند فرهنگ خودش را به جهانیان اثبات کند. قطعا شما این مسائل را بهتر از هر کس دیگری میدانید. اما دانستن این مسائل برای اداره وزارت ارشاد کافی نیست. باید بتوانید مجری این سیاستها هم باشید.
همین دیروز رئیس جمهور محترم گفت در کار هنرمندان دخالت نکنید و اجازه دهید آنها آزادانه فعالیت کنند. ما مخاطبان فرهنگ و هنر از شما چیز زیادی نمیخواهیم. اگر همین سخن رئیس جمهور را اجرایی کنید برای ما کافیست. سینما به طور خاص و فرهنگ و هنر به طور عام به آزادی نیاز دارند. با لغو پیاپی مجوزها فقط هنرمندان را سرخورده و نادم میکنید و آنها را به مسیرهای غیرقانونی سوق میدهید. اجازه ندهیم هنرمندان ایرانی نااُمید و سرخورده شوند. همه ما چه آنهایی که با صدور مجوز برای عصبانی نیستم مخالف هستند چه عوامل فیلم مذکور ایرانی هستند و بر سر منافع ملی توافق دارند. قطعاً اثری نخواهند ساخت که منافع ملی ما ضربه بزند. قطعاً حواسشان هست که در چه جامعهای فیلم میسازند.
عصبانی نیستم یا قابل اکران هست یا نیست. اگر هست پای مجوزی که صادر کردهاید بهایستید اگر هم نیست با صدای رسا اعلام کنید که این فیلم قابلیت اکران ندارد تا عوامل این فیلم هم تکلیف خودشان را بدانند. جناب آقای صالحی اگر میتوانید پای مجوزهایی که صادر میکنید بهایستید این را در عمل نشان دهید اگر هم نمیتوانید این ناتوانی را بلند اعلام کنید تا هنرمندان ما از کسان دیگری مجوز بگیرند که صدور مجوز توسط آنها اعتبار دارد. دوستانی که اعلام کردهاند در صورت اکران عصبانی نیستم به وزارت ارشاد سیلی خواهند زد هم قطعاً نیت خیر داشتهاند. اما به یک نکته توجه ندارند که عدم اکران فیلمها باعث حذف فیلم نمیشود. مردم فیلمها را به هر حال خواهند دید. این وسط اتفاقی که میافتد و قطعاً خوشایند مخالفان عصبانی نیستم نیست بی اعتمادی مردم به نظام است.
مردم وقتی میبینند که دولت نمیتواند از یک مجوز ساده دفاع کند نسبت به کل نظام بدبین میشوند. این دوستان قطعاً خاطرشان هست که زمان اکران گشت2 و خصوصی هم این اتفاقات تکرار شد. نه تنها فیلمهای مذکور حذف نشدند بلکه بیشتر هم دیده شدند. این برداشت غلطی است که خیال میکنیم با عدم اکران فیلمی دیده نمیشود. در مورد آدم برفی هم چنین اتفاقی افتاد اما شاهد بودیم پس از اکران نه تنها این فیلم شکست نخورد بلکه اکران بینظیری را هم پشت سر گذاشت و حتی در سالهای بعد تلویزیون این فیلم را پخش کرد.
دوستان مخالف عصبانی نیستم قطعاً نیتشان خیر است. اما روشی که در پیش گرفتند غلط است. عدم اکران یک فیلم تنها نتیجهای که دارد این است که مردم را به تماشای آن اثر حریصتر میکند. در جهان امروز هم نمیتوان جلوی دیده نشدن یک فیلم را گرفت. انقدر راههای قانونی و غیرقانونی برای تماشای فیلمها وجود دارد که بالاخره فیلمها دیده میشوند. دوستان ما بهتر است به نقد اثر بپردازند و خودشان چنان فیلمهای درخشانی تولید کنند تا آثاری که به نظرشان مضر است دیده نشود. جهان هنر جهان تکثرهاست. جناب وزیر اجازه ندهید این تکثر از بین برود. نگذارید هنرمندان ما این تکثر و آزادی را از دست بدهند. اگر نمیتوانید پاسدار این تکثر و آزادی باشید استعفا بدهید. چون یک پایان تلخ بهتر از یک تلخی بیپایان است.