افزایش بودجه حوزه علمیه منجر به دینداری نمی‌شود/ ایمان مردم با اخلاق بالا می‌رود نه با بودجه حوزه علمیه

رویداد۲۴- آیت‌الله محسن غرویان، از مدرسان حوزه علمیه قم درباره رابطه بین افزایش بودجه حوزه‌های علمیه و دینداری مردم گفت: افزایش بودجه منجر به دینداری مردم نمی‌شود. دینداری به اخلاق، طرز تکریم و احترام گذاردن انسان‌ها از سوی علما دین و تریبون داران ربط پیدا می‌کند.

امسال برای اولین صحبت از اختصاص بودجه برای نهادهای فرهنگی به میان آمد و حسن روحانی، رئیس‌جمهور در مجلس از نمایندگان درخواست کرد تا در برابر فشارهایی که برای میزان افزایش آن اعمال می‌شود، مقاومت به خرج دهند. پس‌ازآن اعتراضات مردمی درنتیجه شرایط بد اقتصادی در شهرهای مختلف کشورمان شکل گرفت که گرچه نمی‌توان آن را به‌تمامی به میزان بودجه نهادهای دولتی ربط داد، اما این مسئله بی‌تأثیر هم نبود.

کاظم صدیقی، خطیب نماز جمعه هفته گذشته تهران باوجود تمام این مسائل از تریبون نماز جمعه گفته است «در بودجه سال ۹۷ برای بخش فرهنگ بودجه قابل‌اعتنایی در نظر گرفته نشده است. اگر بخواهیم دین را رواج دهیم باید برای حوزه‌های علمیه و مراکز فرهنگی‌ بودجه مناسب پیش‌بینی شود.»

این در حالی است که ربطی بین دینداری مردم و میزان بالا بودجه برای حوزه‌های علمیه وجود ندارد. برخی معتقدند که در حکومت سابق که از چنین بودجه‌هایی خبری نبود علاوه بر اینکه جایگاه روحانیت برای مردم ویژه به نظر می‌رسید، اعتقادات دینی آن‌ها هم محکم‌تر از امروز که حوزه‌ها به شکل سیاسی ترویج دین می‌کنند، بود، پس در صورت نیاز به توجه بیشتر در این زمینه یعنی رشد مذهبی در کشور قطعاً راه آن اختصاص بودجه با توجه به شرایط حاکم در کشور نیست و باید به گونه دیگری به آن پرداخته شود.

آیت‌الله محسن غرویان، از مدرسان حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با رویداد۲۴درباره رابطه بین افزایش بودجه حوزه‌های علمیه و دینداری مردم گفت: افزایش بودجه منجر به دینداری مردم نمی‌شود. دینداری به اخلاق، طرز تکریم و احترام گذاردن انسان‌ها از سوی علما دین و تریبون داران ربط پیدا می‌کند.

وی در ادامه اضافه کرد: ذات دین اخلاق است که حتی با بودجه کم هم در صورت رعایت در جامعه، ایمان مردم را بالا می‌برد. حضور شخصیت‌هایی مانند آیت‌الله بهجت بدون توزیع هیچ پولی سبب افزایش ایمان می‌شود زیرا با عمل و رفتار خود دیگران را جذب می‌کنند. آیت‌الله جوادی آملی دراین‌باره گفته‌اند «درصورتی‌که در کشور 500 آیت‌الله بهجت داشته باشیم جامعه اصلاح می‌شود.»

این مدرس حوزه علمیه قم در این رابطه اظهار داشت: بدون شک حوزه‌های علمیه مانند دانشگاه مخارجی دارند که باید بودجه متناسبی برای آن‌ها هزینه شود، اما پیش‌ازاین مسئله باید به نکته‌ای که مورداشاره قرار گرفت، توجه شود. موضوعاتی که ایمان، دینداری، تقوا و اخلاق مردم را بالا می‌برد نوع عمل و رفتار علما و روحانیت است.

غرویان دراین‌باره ابراز کرد: مسئله بودجه برای حوزه علمیه خیلی روشن نیست، اما پرورش محقق و نویسنده مسلم است که باید موردتوجه قرار گیرد. آیت‌الله سبحانی دراین‌باره می‌گفتند «نویسنده کم داریم و آن‌هایی هم که فعال هستند مطالب سبکی را به‌صورت کتاب و مقاله به چاپ می‌رسانند و در آن‌ها سخن تازه‌ای به چشم نمی‌خورد.» در پژوهش‌ها به موضوع جدید برنمی‌خوریم. بطوری‎که چاپی‌ها را خطی می‌کنند و خطی‌ها را دوباره به چاپ می‌رسانند، این‌ها مواردی است که باید درست شود.

وی در این خصوص که به‌اندازه افزایش بودجه حوزه علمیه، محبوبیت علما هم در بین مردم کاهش‌یافته، توضیح داد: همینطور به نظر می‌رسد، البته تحلیل این مسائل از پیچیدگی‌هایی برخوردار است که می‌توان به اختلافاتی بین علما و روحانیت اشاره کرد. این مسئله اعتماد مردم را از بین برده و از احترام‌هایی که درگذشته نسبت به روحانیت قائل بودند، کاسته شده که این هم به دلیل تفرقه و اختلافی است که بین روحانیت دیده می‌شود.

این مدرس حوزه علمیه قم دراین‌باره اضافه کرد: برخی اختلافات را از چند سال پیش در کل جامعه ازجمله روحانیت ایجاد کردند که درنتیجه آن دودستگی به وجود آمد و در هریک کندروی و تندروی برجسته شد. این مسائل باعث می‌شود که اعتماد مردم به روحانیت کم شود، والا بودجه‌های فوق درصورتی‌که بتواند تفرقه‌ها را به وحدت تبدیل سازد، مفید هم محسوب می‌شود.

غرویان درباره سیاسی شدن حوزه‌های علمیه یادآور شد: حوزه‌های علمیه کاملاً سیاسی شده است و دسته‌بندی‌ها در آن به چشم می‌خورد. بودجه‌هایی که سخن از آن به میان می‌آید به عبارتی «بکش‌بکش» است. بدین معنا که موسسه‌ها و افراد مختلف تلاش می‌کنند که بودجه را به سمت خود روانه سازند و آن را برای گروه‌های خود هزینه کنند.

وی دراین‌باره که در حکومت سابق شاهد چنین مسائلی نبودیم، بیان کرد: اختلاف‌نظرهایی درباره گذشته وجود دارد که نمی‌توان خیلی به آن ورود پیدا کرد. حکومت باید از حوزه‌های علمیه پشتیبانی کند، اما حوزه علمیه به معنای خاص خود نباید حکومتی شود. بدین معنا که هر چه از بالا دستور می‌رسد را تبعیت و توجیه سازد. حوزه‌های علمیه باید استقلال خود را از دست ندهند و درعین‌حال حکومت‌ها هم باید از بیت‌المال امکاناتی را برای توسعه فرهنگ دینی در اختیار آنان قرار دهند.

این مدرس حوزه علمیه دراین‌باره که توقع مردم از روحانیت برآورده نمی‌شود، افزود: موضوع فوق به میزگرد، بحث و بررسی احتیاج دارد تا کارشناسان موافق و مخالف آن‌ها را برای مردم بازگو کنند.

غرویان نظر شخصی درباره افزایش بودجه برای حوزه را چنین مطرح کرد: افزایش بودجه همراه با اعتدال مفید است. بدین معنا که برای آن هدف‌گذاری صورت گیرد و نظارت شود. باید بر خروجی یعنی تعداد نویسنده، متفکر، محقق و پژوهشگر دقت صورت گیرد یا اینکه میزان تأثیر آن در اخلاق، تربیت و منش حوزویان سنجیده شود.

وی درباره تعداد پژوهشگران یا نویسندگان دینی گفت: آمار دقیق دراین‌باره در برخی مراکز وجود دارد که بی‌اطلاع هستم، اما باید روند کلی را مورد دقت قرارداد که آن‌هم نگرانی بابت تعداد نواندیش و نوآور در حوزه‌ها است زیرا پژوهش‌ها در فلسفه، کلام، فقه و کلام دارای حرف تازه‌ای نیست و تکرار مکررات حرف‌های گذشته است که این روند مطلوبی به‌حساب نمی‌آید.