عباس امیر انتظام از نیروهای ملی مذهبی نزدیک به مهندس مهدی بازرگان بود که رکورددار زندان سیاسی در جمهوری اسلامی است. پیش از او بیشترین زمان زندان متعلق به صفر قهرمانیان پیش از انقلاب بوده است. امیر انتظام با ادعای دانشجویان پیرو خط امام متهم به جاسوسی شد و سالهای زیادی از عمرش را در زندان گذراند. دانشجویان تسخیر کننده سفارت آمریکا بعدها که از قدرت کنار گذاشته شدند، اعتراف کردند که کارشان اشتباه بوده است.
اشرف پهلوی معروف به اشرف الملوک دختر بزرگ رضا شاه پهلوی و خواهر دو قلوی محمد رضا شاه پهلوی بود. اشرف یکی از مهمترین زنان دربار پهلوی بود که نقش عجیبی در سرنوشت برادرش و البته حفظ سلطنت او ایجاد کرد. رسانههای خارجی به او لقب پلنگ سیاه داده بودند. اشرف ۴ آبان ۱۲۹۸ به دنیا آمد و روز ۱۷ دی ۱۳۹۴ در سن ۹۶ سالکی در مونت کارلو درگذشت. گزارش رویداد۲۴ درباره زندگی پر حاشیه اشرف پهلوی را در ادامه بخوانید.
تیمور بختیار از مشاهیر ایران و اولین رئیس ساواک در حکومت محمدرضا شاه پهلوی بود که در دوره ریاست او شدیدترین روشهای شکنجه مرسوم شد. حکومت با همین شیوه توانست مخالفان خود از جمله فداییان اسلام و حزب توده را قلع و قمع کند. در سالهای بعد جوانان حزب توده که به سیاستهای انفعالی و غیر اصولی حزب انتقاد داشتند، سازمان چریکهای فدایی خلق را تشکیل دادند و بخشی از جوانانی که به مشی فداییان معتقد بودند، سازمان مجاهدین خلق را تاسیس کردند. هر دو این سازمان نقش اساسی در مبارزه علیه حکومت پهلوی ایفا کردند.
فریدون گله از مشاهیر ایران و کارگردانان بزرگ سینماست که برای نخستین بار تضاد طبقاتی را در فیلمفارسیهای دوره خود به نمایش در آورد.
ارنستو چه گوارا معروف به «فرمانده» از مشاهیر جهان و مبازران انقلابی سرشناس قرن بیستم بود. با وجود شهرت بسیار چه گوارا، اندیشهها و ایدههای اقتصادی او عموما ناشناخته باقی ماندهاند. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای خود، نزدیکی دیدگاههای اقتصادی او را به جنبش استالینیستی آشکار میکند.
سید موسی صدر معروف به امام موسی صدر روحانی ایرانی بود که عمده فعالیت سیاسی خود را به خارج از مرزهای ایران برد و در لبنان به مبارزه علیه اسراییل پرداخت. مخالفانش میگویند سرنگونی حکومت پهلوی برای او اصلا دغدغه نبوده زیرا رابطه خوبی با محمد رضا شاه پهلوی داشته است بنابراین او اصلا انقلابی نبوده است. موافقانش نیز او را مسیح لبنان نامیدهاند و معتقدند تلاش او برای دستیابی به قدرت نبوده و به صورت ریشهای به دین و انقلاب مینگریسته به همین دلیل برخی سیاستمداران ایران با او مخالفند و سرنوشت او را پیگیری نکردهاند.
صادق قطب زاده از مشاهیر ایران و از مبارزان علیه حکومت محمد رضا شاه پهلوی بود. قطب زاده پیش از انقلاب مدتی رئیس سازمان صدا و سیما [رادیو و تلویزیون ملی] بود و مدتی هم وزیر امور خارجه ایران در دولت مهندی مهدی بازرگان بود. قطب زاده اوایل انقلاب به جرم تلاش برای براندازی نظام و اجرای طرح کودتا بازداشت و به سرعت اعدام شد.
دکتر حسین فاطمی از مشاهیر ایران و رجال دوره پهلوی است که البته منتقد جدی حکومت رضا شاه پهلوی و محمد رضا شاه پهلوی بود. فاطمی زمانی نماینده مجلس ایران بود و زمانی دیگر به عنوان وزیر امور خارجه ایران مشغول به کار بود. بسیاری از مورخان ایده ملی کردن صنعت نفت ایران را منسوب به حسین فاطمی میدانند. فاطمی یکبار توسط فداییان اسلام ترور شد، اما جان سالم به در برد؛ با این حال او از دست شاه ایران در امان نماند و در سال ۱۳۳۳ تیرباران شد.
حسین فردوست از مشاهیر ایران و رجال دوره پهلوی و یکی از نزدیکترین دوستان محمد رضا شاه پهلوی بود که ریاست بازرسی دفتر شاه را نیز بر عهده داشت. او در دورهای به عنوان قائم مقام ساواک انتخاب شد و تا هنگام انقلاب هر دو مسئولیت را بر عهده داشت. او از جمله مقامات عالیرتبه ایران بود که پس از انقلاب همچون امیر عباس هویدا از ایران نرفت. هویدا اعدام شد و فردوست دستگیر.
عبدالحسین هژیر از مشاهیر ایران و از نخست وزیران محمد رضا شاه پهلوی بود که در سال ۱۳۲۸ به دست فداییان اسلام ترور شد. مرگ هژیر تاثیر زیادی بر تاریخ ایران داشت و باعث شد شاه به اجبار به سمت جریان دکتر محمد مصدق گرایش پیدا کند.
تقی ارانی یکی از مشاهیر ایران در دوره پهلوی بود. او از متفکران چپگرای ایران به شمار میرود که بیشتر به عنوان رهبر معنوی حزب توده شناخته میشود اما خط مشی او بسیار مترقیتر از حزب توده بود. تقی ارانی در سال ۱۳۱۴ با گروه موسوم به ۵۳ نفر دستگیر شد و در سال ۱۳۱۸ در زندان رضا شاه پهلوی به قتل رسید. کتاب ۵۳ نفر اثر بزرگ علوی به ماجراهایی که بر این گروه در زندان گذشته میپردازد.
حسین علاء از مشاهیر دوران قاجار و همچنین از رجال دوره پهلوی به شمار میآید. او دو دوره نخست وزیر ایران در دوران محمد رضا شاه پهلوی بوده است. حسین علاء از نخستین کسانی است که به صورت رسمی مستشاران خارجی را به ایران آورده است. علاء همچنین توسط فدائیان اسلام ترور شد که از این ترور جام سالم به در برد. او در سال ۱۲۶۲ به دنیا آمد و در سال ۱۳۴۳ در تهران درگذشته است.
علی سهیلی از مشاهیر ایران و رجال دوره پهلوی بود که دو دوره نخست وزیری ایران را بر عهده داشت. سهیلی اولین نخست وزیر محمد رضا شاه پهلوی بود که توسط حکومت دادگاهی شد. علی سهیلی در سال ۱۲۷۵ در تبریز به دنیا آمد و در سال ۱۳۳۷ در لندن درگذشت.
جعفر شریف امامی از مشاهیر ایران در حوزه سیاست بود. او دو دوره به عنوان نخست وزیر ایران منصوب شده است؛ با این حال بیش از آنکه به عنوان نخست وزیر مشهور باشد، نامش یادآور قراردادهای مالی غیر شفاف است. شریف امامی برای تسهیل در قراردادهای پرسود فعالیت زیادی داشت و به همین دلیل به آقای پنج درصدی معروف شده بود.
میرزا جهانگیر صور اسرافیل از مشاهیر ایران و رجال دوره قاجار، روزنامه نگار و فعال سیاستمدار دوره مشروطه بود. روزنامه او زیر فشار سانسور شدید استبداد سی و پنج شماره بیشتر دوام نیاورد. جهانگیر خان صور اسرافیل پس از به توپ بستن مجلس توسط محمد علی شاه، به همراه ملک المتکلمین دستگیر شد و با زنجیری که بر گردنش بستند، او را خفه کردند.
ارتشبد غلامرضا ازهاری از مشاهیر ایران و جزو آخرین نخست وزیران محمد رضا شاه پهلوی (پیش از شاپور بختیار) بود که او در سال ۱۲۹۱ در شیراز متولد شد و سال ۱۳۸۰ در آمریکا درگذشت.
ارتشبد نعمت الله نصیری از رجال عصر پهلوی و با سابقهترین رئیس ساواک ایران بود که از سال ۱۳۴۳ تا سال ۱۳۵۷ به مدت ۱۳ سال ریاست مهمترین دستگاه امنیتی کشور را بر عهده داشت. در بیوگرافی نعمت الله نصیری مهمترین مقام او ریاستش بر ساواک بوده است. دوره نصیری، یکی از عجیبترین دورههای ایران به لحاظ سیاسی و امنیتی است؛ هرچقدر خفقان بیشتری از طرف نیروهای امنیتی در جامعه حاکم میشد، جنبشهای چریکی و به تبع آن، فعالیتهای هنری و ادبی سیاسی بیشتر میشد و محمد رضا شاه پهلوی و دستگاه امنیتی او قادر به کنترل این فضا نبودند.
دکتر محمود حسابی از مشاهیر ایران به شمار میرود اما درحقیقت تعاریف از او بیش از آنکه واقعیت داشته باشد، محصول اغراق درباره اوست. حسابی نه فیزیکدان بزرگی بود نه نابغهای در حد فیزیکدانان متوسط. رویداد۲۴ در گزارش چهرههای خود زندگی او را بررسی کرده است.
عباس کیارستمی از مشاهیر ایران در فیلمسازی است. او در سال ۱۳۱۹ در تهران به دنیا آمد و ۱۴ تیر ۱۳۹۵ در پاریس درگذشت. برخی کیارستمی را به عنوان بزرگترین فیلمساز تاریخ ایران میشناسند، اما منتقدانش معتقدند او محصول یک اتفاق در سینمای ایران است و فیلمهایش کاملا خنثی و بدون هرگونه نگاه اجتماعی است.
جمشید آموزگار از مشاهیر ایران و سی و هفتمین نخست وزیر دوره حکومت محمد رضا شاه پهلوی است که در سال ۱۳۰۲ به دنیا آمد و مهرماه سال ۱۳۹۵ در سن ۹۳ سالگی در آمریکا درگذشت.