گاف‌های یک انتخابات/ آیا تخلفات انتخابات شورایاری‌ها بی‌سابقه بود؟
رویداد۲۴ روز جمعه نیم میلیون تهرانی در انتخابات شورایاری‌ها شرکت کردند. این تعداد شرکت کننده اندک‌تر از دوره قبل و کمی کمتر از انتخابات دور دوم شوراهای شهر بود. در انتخابات دوم شورای شهر، چمران و لیست اصولگرایان برنده شدند و تا سال‌ها محمود احمدی نژاد را مجموعه شهرداری تهران نگاه داشتند.
اصولگرایان از همان ابتدا، نگاه همدلانه‌ای با انتخابات شورایاری‌ها نداشتند. به جز دوران قالیباف که نیروهای خود را در سه نهاد «روزنامه همشهری»، «شورایاری‌ها» و «شهریاران جوان» سازماندهی کرده بود.
خبرگزاری تسنیم در تیتر گزارش خود درباره انتخابات شورایاری نوشته بود «صف‌های نانوایی شلوغ‌تر از صف انتخابات شورایاری» البته تیتر تسنیم، خیلی گزاف نبود اما رفته رفته شرکت کنندگان انتخابات بیشتر شدند. از ظهر به بعد نوع خبرنویسی اصولگرایان تغییر جدی کرد و این بار از تخلفات متعدد انتخاباتی در فرایند برگزاری آن نوشتند.
در فضای مجازی هم تصاویری دست به دست می‌شد که نشان می‌داد برخی نامزدهای شورایاری با اسکناس و تراول مردم را به رای دادن تشویق می‌کنند. ضمن اینکه بسیاری از نامزدهای انتخابات به صورت اتوبوسی از سایر محله‌ها یا شهرستان‌های اطراف در انتخابات شرکت کرده بودند.
یکی از ناظران انتخابات به رویداد۲۴ می‌گوید تخلفات در این انتخابات به شکل بی سابقه‌ای نسبت به ادوار گذشته کمتر بوده است. او می‌گوید در دور قبلی انتخابات به صورت غیر رسمی دستور داده شد که به هر شکل ممکن مشارکت در انتخابات افزایش بیابد و در بسیاری از صندوق‌های شهرداری، آرای سفید به صندوق ریخته شد تا این آمار بالا برود. اما در این دوره به خاطر فرایند الکترونیکی برگزاری انتخابات، جلوی این تخلف گرفته شد و به طور کلی غیر ممکن بود که برای یک کارت ملی، یک برگ رای صادر شود.
یکی از روش‌های تخلف در این انتخابات که در بسیاری از حوزه‌های رای گیری رخ داده بود، استفاده از شناسنامه دیگران برای رای دادن بود. این مشکل همه ادوار انتخابات در ایران است و برای آن راه حل مشخصی وجود دارد که احراز هویت از طریق اثرانگشت باشد. اما در این صورت افرادی که کارت ملی جدید نداشتند و اطلاعات آنان ثبت نشده بود، اجازه شرکت در انتخابات را نداشتند. در این صورت البته مشارکت شهروندان رقم کمتری می‌شد؛ اتفاقی که البته هیچکس در حاکمیت از آن استقبال نمی‌کند. همچنین اگر روشی برای شناسایی محله سکونت برای رای گیری پیش بینی شده بود، باز هم از آمار مشارکت در انتخابات کم می‌کرد.
البته تخلفی که اصولگرایان از آن صحبت می‌کنند، در انتخابات مجلس و به خصوص شورای شهر، سال‌هاست صورت می‌گیرد و نامزدهای متعددی، برای کسب رای بیشتر به سراغ افراد سازماندهی شده در شهر و روستاهای اطراف می‌روند.
درباره وجود منابع مالی فراوان برای برخی نامزدهای انتخابات نیز، انتقادهای درستی مطرح شده بود اما این انتقاد نیز، مابه‌ازای بیرونی دارد؛ مثلا در انتخابات مجلس دهم گفته شده بود هر نماینده مجلس در شهرهای کوچک حدود یک میلیارد تومان هزینه کرده است و این رقم در انتخابات مجلس آینده به ۵ میلیارد تومان برسد؛ این مبلغ ده‌ها برابر بیشتر از دستمزد چهار سال نمایندگی مجلس است و نهاد نظارتی قدرتمندی مثل شورای نگهبان نیز امکان بررسی این تخلفات را ندارد.
به نظر می‌رسد تا زمانی که اصل حاکمیت، بر مشارکت بیشتر باشد، این تخلفات، اجتناب ناپذیر هستند. گاهی باید بین برگزاری سالم انتخابات یا مشارکت بالای شهروندان، یک گزینه را انتخاب کرد و به نظر می‌رسد فعلا وزنه طرفداران مشارکت حداکثری، خیلی سنگین‌تر است.
تخلف در انتخابات منطقه ۱ و در حوزه کاشانک که آقای محسن هاشمی رفسنجانی دقیقا در همان حوزه رای دادند مشهود بود! نصب برگه لیست ائتلاف و یا پوستر تبلیغاتی کاندیدا، در روز رای گیری و بر درب و دیوار حوزه رای گیری، آن هم در مقابل چشمان مسئولان برگزاری و ناظر و نمایندگانت هیئت اجرایی و هیئت نظارت! جالب تر از همه اینکه اسامی این افراد در بین منتخبین محله (البته بصورت تایید نهایی نشده) در سامانه قرار گرفته است!
نکته دیگر اینکه قرار بود ۲ ساعت پس از اتمام رای گیری نتایج اعلام گردد یعنی ساعت ۲۲ که تبدیل شد به ساعت ۲۴ و سپس اعلام شد در ساعات اولیه بامداد شنبه ولی در نهایت ۶ صبح از سامانه نتایج اعلام گردید.
به نظر شما چه می شود اگر انتخابات مجلس هم بخواهد به همین گونه توسط مسئولین آن برگزار گردد!؟