تاریخ انتشار: ۱۱:۰۱ - ۱۵ آبان ۱۳۹۸
رویداد۲۴ گزارش می‌دهد؛

نجات برجام، سخت‌تر از گذشته/ گام چهارم کاهش تعهدات برجامی همزمان با بحران منطقه‌ای

همزمان با انتشار تصاویر آتش زدن دیوار سرکنسولگری ایران در کربلا و شعار مرگ بر آمریکای تظاهرکنندگان ایرانی بیرون سفارت آمریکا در سالروز بحران گروگانگیری، ایران گام چهارم کاهش تعهدات برجامی و خروج تدریجی خود از برجام را اعلام کرد.
گام چهارم خروج از برجام
رویداد۲۴ حسن روحانی رئیس جمهور ایران، روز سه‌شنبه، ۱۴ آبان‌ماه رسما آغاز گام چهارم از کاهش تعهدات ایران در چارچوب برجام را اعلام کرد. به گفته روحانی، آغاز گازدهی به سانتریفیوژ‌ها در [تاسیسات اتمی] فردو در نزدیکی شهر قم چهارمین گام ایران در راستای کاستن از تعهدات برجامی خود خواهد بود.
 
روز گذشته اتحادیه اروپا به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داد که ادامه حمایتش از توافق اتمی منوط به پایبندی تهران به تعهداتش در چارچوب برجام است. میشیگان دیلی در گزارشی مدعی شده همه فعالیت‌های نیروگاه هسته‌ای بوشهر ۲۴ ساعته در حال رصد شدن است. رصد دائمی این نیروگاه بخشی از شرایط توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ یا برجام است. ایران نیز دسترسی روزانه را به آژانس انرژی اتمی و سازمان ملل داده تا تعهد به برجام و برنامه صلح آمیز هسته‌ای را به محک بگذارند، اما شاید این شرایط چندان دوامی نداشته باشد.
 
از ماه می سال ۲۰۱۹ ایران اعلام کرده تعهداتش را در برجام کاهش خواهد داد و در این راستا نیز اقداماتی انجام داده است. در حالی که برخی مقامات کشور‌های خاورمیانه و اسرائیل مدعی‌اند که کاهش تعهدات برجامی ایران به منزله حرکت این کشور به سمت ساخت بمب اتمی است، مقامات ایران معتقدند اقدامات ایران در نیروگاه بوشهر در راستای تقویت اقتصاد کشور است. سازمان انرژی اتمی ایران میگوید نیروگاه‌هایی نظیر بوشهر ۸ تا ۱۰ درصد برق کشور را تامین می‌کنند.
بیشتر بخوانید: بعد از گام چهارم ایران، مهمترین بند باقی مانده در برجام کدام است؟
 
به گزارش رویداد۲۴ زمانی که برجام امضا می‌شد هیچ کس فکر نمی‌کرد قرار است چنین سرنوشتی داشته باشد. شاید نقض برخی بند‌های برجام طبیعی به نظر می‌رسید، اما کسی گمان نمی‌کرد آمریکا که یکی از مهره‌های اصلی امضای برجام بوده از آن خارج شود.
 
برجام چارچوبی برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران فراهم کرد و سطح غنی سازی اورانیوم در ایران را به طور بین المللی مورد توافق قرار داد و بازرسی‌های آژانس را به یک امر روتین تبدیل کرد. در عوض تحریم‌های اقتصادی اروپا و آمریکا علیه ایران لغو شد. باراک اوباما به این دلیل به برجام تن داد که فکر می‌کرد ایران به زودی به یک قدرت هسته‌ای تبدیل خواهد شد.
 
در ابتدا به راحتی جهان انگشت اتهام را به سمت ایران دراز کرده و این کشور را به نقض برجام متهم می‌کرد. ماه‌های اولیه، جامعه جهانی اقدامات تهران در عدم افشای برخی تاسیسات هسته‌ای به آژانس را محکوم کرد. اما با خروج آمریکا از برجام بازی تغییر کرد.
 
از زمانی که ترامپ تحریم‌ها را بار دیگر علیه ایران اعمال کرده ایران از سانتریفیوژ‌های پیشرفته‌تری استفاده کرده و مقادیر بیشتری اورانیوم غنی کرده است. اما امروز مقصر دانستن ایران کار آسانی نیست چرا که این آمریکا بوده که از برجام خارج شد. اروپا نیز محکوم به کوتاه آمدن در برابر آمریکاست. در عین حال آمریکا خود هزاران کلاهک هسته‌ای در انبارهایش دارد چرا باید به ایران فشار بیاورد که به تعهداتش پایبند بماند؟ با این وجود رسانه‌های نزدیک به دولت ترامپ شانتاژ خبری علیه ایران را با هر گامی که ایران در کاهش تعهداتش بر می‌دارد شروع می‌کنند.
 
فاکس نیوز که رسانه مورد علاقه دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکاست در گزارشی به همزمانی اعلام گام چهارم کاهش تعهدات برجامی ایران با بحران گروگانگیری اشاره کرده و نوشت: در حالی که تظاهر کنندگان ایرانی شعار مرگ بر آمریکا سر می‌دادند، ایران گام جدیدی برای نقض برجام برداشت.
 
این رسانه در ادامه نوشت: در حال حاضر ۶۰ سانتریفیوژ پیشرفته در ایران در حال کار است و این مقدار دو برابر توافقی است که در برجام انجام شده بود و از طرفی سانتریفیوژ‌های جدید ایران نیز ۵۰ بار سریع‌تر از مدل‌هایی است که در توافق هسته‌ای مورد پذیرش قرار گرفته بود.
 
در حالی که بسیاری از رسانه‌های غرب کاهش تعهدات برجامی ایران را به منزله خروج ایران از این توافق می‌دانند، اما در واقع اقدام ایران در چارچوب توافق است. بند ۲۶ برجام اجازه کاهش تعهدات در صورت نقض آن توسط سایر طرف‌های توافق را به ایران می‌دهد.

راب مک ایر، سفر بریتانیا در ایران ویدئویی درباره برجام در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد و گام چهارم تعهدات هسته‌ای را تلویحا در زمره «تصمیمات مهم» دانست و گفته «در هفته‌های آینده تصمیمات مهمی درباره آینده برجام پیش روی ایران خواهد بود. ما می‌خواهیم این تفاهمنامه باقی بماند.»

اروپایی‌ها نگران هستند که گام چهارم به فروپاشی برجام منجر شود. مک ایر گفته «معتقدیم پیدا کردن یک راه حل دیپلماتیک بسیار ضروری، ولی ممکن است. اما در عین حال بسیار نامطلوب خواهد بود که ایران قدم‌هایی بردارد که باعث فروپاشی برجام شود.»

 
فاکس نیوز در گزارش خود به اظهارات عبدالرحیم موسوی فرمانده کل ارتش درباره جایگاه ایران در خاورمیانه اشاره کرده که گفته بود: امروز نهال انقلاب به درخت تنومند و پرثمری تبدیل شده که سایه آن کل خاورمیانه را در برگرفته است.
 
فاکس نیوز با اشاره به این اظهارات نوشت: با وجود این ادعا‌ها تظاهر کنندگان در خاورمیانه حرف دیگری دارند. متحدان منطقه‌ای ایران در عراق و لبنان با اعتراضات سراسری روبه رو شده‌اند. کنسولگری ایران در کربلا مورد حمله معترضان عراقی قرار گرفته و ۳ نفر در جریان این اعتراضات جان باخته و ۱۹ نفر زخمی شدند. ترامپ روز گذشته ویدئوی حمله معترضان به کنسولگری ایران را در اقدامی عجیب در توییتر خود بازنشر کرد.
 
به گزارش رویداد۲۴ ایران تاکنون سه گام در زمینه کاهش تعهدات هسته‌ای برداشته است. اروپایی‌ها این گام‌ها را «سیاسی و سمبلیک» دانستند. چندی پیش یک دیپلمات فرانسوی با اشاره به گام چهارم ایران در ششم نوامبر به خبرگزاری رویترز گفت: «ششم نوامبر، چهارمین تخطی ایران خواهد بود. تاکنون، این (تخطی‌ها) سیاسی و سمبلیک بوده‌اند که تاثیر محدودی بر زمان گریز هسته‌ای دارند. اما هر چه بیشتر نقض کنند، گزینه‌ها و فضای کمتری خواهند داشت که بر زمان گریز هسته‌ای تاثیر نمی‌گذارند. پس از نوامبر، جهان به پایان نمی‌رسد، اما نجات توافق (هسته‌ای) بسیار سخت‌تر خواهد شد.»
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
نظرات شما
پیشخوان