نقد سریال بازی مرکب / آیا دیوار بین کره جنوبی و کره شمالی فرو خواهد ریخت؟
رویداد۲۴ سریال بازی مرکب آخرین محصول فرهنگی صادراتی از کره جنوبی است که دنیا را تکان داده است. از موزیک‌های معروف به «کی پاپ» که با گروه «بی تی اس» در جهان شهرت پیدا کردند گرفته تا فیلم «انگل» که اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان را در سال ۲۰۲۰ از آن خود کرده، همه اینها بخشی از موج کره‌ای هستند که جهان را درنوردیده‌اند.
فارین افیرز در گزارشی نوشته به طور تاریخی کره جنوبی همواره نگران سیطره فرهنگ ژاپنی و چینی بر فرهنگش بوده، اما ظاهرا امروز توانسته قدرت نرم خود را در عرصه جهان بسط دهد. امروز میلیون‌ها نفر در جهان با فرهنگ کره‌جنوبی به نوعی آشنا شده‌اند، اما تعداد کمی از آن‌ها می‌دانند که مسیر موفقیت کره‌جنوبی چه بوده است. رشد فرهنگ این کشور به سادگی به دست نیامده. این مهم نتیجه تلاش‌های طولانی دولت در بسط صنایع خلاق و نفوذ بیشتر بین‌المللی است. این رسانه معتقد است با همین دست فرمان کره‌جنوبی می‌تواند در سیاست بین‌الملل معاصر نقش مهم‌تری بازی کند و ایده‌های دموکراتیکش را در جهان بسط دهد.
یک منبع آگاه در وزارت خارجه آمریکا به فارین پالسی گفته سریال بازی مرکب، به نوعی انعکاس جامعه سرخورده کره در شرایط وخیم اقتصادی در آستانه انتخابات سال آینده است. این سریال مسابقه خیالی را به تصویر کشیده که در آن بدهکاران کره‌ای در جریان یک بازی کودکانه مرگبار با هم رقابت می‌کنند. این سریال انعکاس جامعه به شدت طبقاتی است که در آن سیاست مداران دو حزب اصلی کره گرفتار رسوایی‌هایی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۲ میلادی هستند.
بیشتر بخوانید: سریال بازی مرکب ؛ سریالی برای دانش‌آموز دبیرستانی که تازه یک مقاله از کارل مارکس خوانده!
به گزارش فارین پالسی وزارت خارجه آمریکا درباره این سریال یک گزارش تهیه کرده است. در این گزارش گفته شده در مرکز داستان سریال، سرخوردگی کره‌ای‌ها به ویژه جوانان برای یافتن شغل، ازدواج یا ارتقای مقام به خوبی نمایش داده شده و نشان می‌دهد که چشم‌انداز‌های اقتصادی در واقع مرکز مشکلات جامعه کره است.
وزارت خارجه آمریکا پخش سریال اسکوئید گیم را در آستانه انتخابات کره جنوبی، نشان‌دهنده بدبینی سیاسی فزاینده جوانان کره‌ای به دو حزب قدرتمند این کشور می‌داند. بر اساس آمار‌ها کره جنوبی بیشترین نرخ خودکشی را از سال ۲۰۰۳ در بین کشور‌های سازمان همکاری اقتصادی داشته و در سال ۲۰۲۰ خودکشی به اصلی‌ترین عامل مرگ و میر جوانان ۱۹ تا ۲۹ سال در این کشور تبدیل شده است.
دیپلمات‌های آمریکایی بر این باورند که اسکوئید گیم، مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری را که با آن‌ها فساد در هر دو حزب خدشه دار شده است، هدف قرار داده است. لی جائه میونگ فرماندار گیونگ‌گی و نامزد انتخابات ریاست جمهوری حزب دموکرات کره مظنون به سو استفاده مالی است. یونگ سئوک یول نامزد اصلی حزب مخالف هم به تخلف مالی متهم شده است. همین افشاگری‌ها موجی از کاریکاتور‌های اسکوئید گیم با محتوای سیاسی را در کره جنوبی به راه انداخته است.
فارین پالسی گفته گزارش مربوط به سریال کره‌ای بیشتر به گزارش‌هایی شباهت دارد که نویسندگان بااستعدادی برای جلب توجه واشنگتن می‌نویسند. کانند یادداشت معروف به «تلگرام طولانی» که یک دیپلمات قدیمی به نام جورج کنان نوشت و به موسکو ارسال شد. این یادداشت زمینه ساز سیاست «مهار» ایالات متحده در طول جنگ سرد شد.
یادداشت دیپلمات‌های وزارت خارجه آمریکا درباره سریال اسکوئید گیم نیز با هدف تجزیه و تحلیل نحوه دیپلماسی عمومی آمریکا در کره نوشته شده است.
اسکویید گیم محصول پرطرفدار فرهنگی کره جنوبی
فارین افیرز معتقد است رنسانس فرهنگی کره جنوبی، زاده فلاکت و بدبختی این کشور است. کیم دی جونگ رئیس جمهور کره جنوبی که در سال ۱۹۹۸ به قدرت رسید در شرایطی کشور را تحویل گرفت که هنوز درگیر بحران مالی آسیایی بود. او رسانه و فرهنگ عامه را به عنوان منبع اصلی رشد اقتصادی کره قرار داد. کره جنوبی تحت حماسه «طرح توسعه حمایت از صنعت هالیو»، سرمایه‌گذاری بر روی صنعت فرهنگی کره‌جنوبی را تا ۲۹۰ میلیارد دلار در دو سال افزایش داد. دولت کره همان مکانیزمی را در محصولات فرهنگ عامه‌اش به کار برد که در توسعه صنایع الکترونیکی و دیگر صنایع صادراتی‌اش به کار برده بود. وزارت فرهنگ و توریسم کره جنوبی با ایجاد پیوستگی با شرکت‌های دولتی و کمپانی‌های فناوری و دیگر بخش‌های خصوصی، طرح اقتصادی خود را با هدف رشد بازار فرامرزی تولیدات تلویزیونی تدوین کرد.
در سال ۲۰۰۲ سریال کره‌ای «زمستان سوناتا» به یک موفقیت بزرگ دست پیدا کرد. این سریال به لطف همکاری دولت کره با شبکه‌های خارجی به خوبی در جهان دیده شد. فروش این سریال از مرز ۳.۵ میلیون دلار در ژاپن گذشت. زمانی که بازیگر این فیلم در سال ۲۰۰۴ به توکیو ژاپن سفر کرد هزاران زن میانسال برای استقبال از او به فرودگاه رفتند. در سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۴ حجم توریست در کره‌جنوبی ۷۵ درصد افزایش پیدا کرد.
به دنبال این موفقیت، دولت کره به این فکر افتاد که بر روی این صنعت سرمایه‌گذاری کند. پارک جون هی رئیس جمهور پیشین کره در نطق تحلیف خود وعده داد که غنای فرهنگی را در دستور کار دولتش قرار دهد. این اظهارنظر پارک با ظهور خواننده پاپ کره‌ای با موزیک «گنگدام استایل» همزمان شد. موزیک ویدئوی این خواننده چهار میلیارد بار در یوتیوب دیده شده. پارک از این موقعیت استفاده کرد و در دیدار‌های بین المللی خود موزیک موسوم به کی پاپ را ارائه کرد.
مون جی این رئیس جمهور کنونی کره در سال ۲۰۱۷ روی کار آمد و حمایت از محصولات فرهنگی را با ایجاد مشوق‌های مالیاتی و ارائه یارانه ادامه داد. دولت مون به دنبال این بود که از قدرت نرم محصولات فرهنگی کره برای ارتقای جایگاه این کشور در عرصه بین الملل استفاده کند. دستاورد ویژه او در سیاست خارجی او، موسوم به «سیاست جدید جنوبی» که به هدف توسعه ارتباط سئول با هند و دیگر کشور‌های آسیای جنوبی طراحی شده بود، به او کمک کرد که بتواند منطقه‌ای وسیع را به عنوان بازار محصولات فرهنگ عامه کره از آن خود کند.
سئول از پتانسیل فرهنگ کره جنوبی اطلاع دارد؟
به گزارش رویداد۲۴ دولت مون گروه کی پاپ بی.تی.اس را به عنوان نماینده ویژه ریاست جمهوری کره جنوبی عازم سازمان ملل کرد تا درباره نسل‌های آینده و فرهنگ صحبت کنند. بیش از یک میلیون نفر در جهان سخنرانی این گروه را در مجمع عمومی سازمان ملل تماشا کردند.
بی.تی.اس به تنهایی یک قدرت اقتصادی است. بر اساس برآورد‌های موسسه هیوندا، این گروه موسیقی ۳.۵ میلیارد دلار در سال فعالیت اقتصادی دارد و در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۸۰۰ هزار توریست که ۷ درصد کل ورودی‌ها به کره جنوبی است برای دیدن این گروه به کره سفر کرده‌اند.
این محصولات فرهنگی علاوه بر مزایای اقتصادی، قدرت نرم برای کره به ارمغان آوده‌اند. بسیاری از مردم جهان به اذعان فارین افیرز، کره جنوبی را یک کشور با کمترین تهدید می‌دانند که به شدت جالب است. محصولات کره‌ای در آمریکا حساسیت کمتری نسبت به محصولات ژاپنی و چینی دارند. تویوتا، سونی و هوندا و محصولات چینی نظیر هوآوی بسیار جالب توجه است. نظرسنجی گالوپ نشان می‌دهد ۷۷ درصد آمریکایی‌ها نظرشان نسبت به کره‌جنوبی مثبت است. در سال ۲۰۰۳ این رقم ۴۶ درصد بوده است. آمار محبوبیت کره در آمریکا از کشور‌های متحدی نظیر استرالیا، فرانسه، آلمان و انگلیس بسیار بالاتر است.
فارین افرز نوشته قدرت نرم منجر به تقویت ائتلاف‌های نظامی قدیمی کره جنوبی با آمریکا هم شده است. اما مهمترین کارکرد قدرت نرم کره جایی است که رفتار کره شمالی را تغییر می‌دهد. همانطور که محصولات فرهنگی آمریکایی نظیر مک دونالد، کوکاکولا، الویس پریسلی و بیتلز توانستند قدرت بلوک شوروی را تضعیف کنند و به پیروزی غرب در جنگ سرد منجر شدند، قدرت نرم کره حنوبی هم می‌تواند به یک چالش بالقوه در کره شمالی تبدیل شود.
دولت کره شمالی این محصولات کره جنوبی را با عنوان «باد جنوبی» یاد می‌کند و نسبت به آن هشدار داده، اما مردم کره شمالی به صورت قاچاقی موفق به تماشای سریال‌های کره جنوبی و گوش دادن به کی پاپ می‌شوند.
در یکی از سریال‌های کره‌ای یک شهروند کره جنوبی به طور تصادفی روی زمین‌های یک سرباز کره شمالی فرود می‌آید و عاشق او می‌شود. در این سریال تصویر روستائیان کره شمالی که به طور مخفیانه محصولات کره جنوبی را تماشا می‌کنند نمایش داده شده است. برخی از مهاجران کره شمالی می‌گویند سریال‌های کره جنوبی به شدت در این کشور مورد تحسین واقع می‌شود. پیونگ یانگ به درستی نسبت به این محصولات واکنش نشان داده و هشدار داده از هر چیزی اعم از مد، موسیقی، مدل مو و حتی اصطلاحات کره جنوبی مانند «اوپا» به معنی برادر بزرگتر که از گنگدام استایل اقتباس شده باید پرهیز شود. با این حال تا این لحظه کره جنوبی به حدی نگران تهدید‌های همسایه شمالی خودش است که ارسال محصولات فرهنگی کره که به وسیله بالون در قالب یو اس بی فلش و کتاب به دست کره شمالی‌ها می‌رسید را ممنوع کرده است. کره جنوبی حتی استفاده از پلاکارد و بلندگو در منطقه مرزی را هم جرم‌انگاری کرده است.
از این فراتر کره جنوبی این فرصت را به دست آورده که ارزش‌های دموکراتیک خود را در آسیا بسط دهد. فیلم‌هایی مانند پاراسایت (انگل) و اسکوئید گیم (بازی مرکب) به نوعی مانند شمشیر دو لبه عمل می‌کنند. اینها هم فرهنگ سرمایه‌داری و خطرات ناشی از نابرابری بیش از حد درآمد در یک نظام سرمایه‌داری را به نقد می‌کشانند هم به آزادی بیان ادای احترام می‌کنند. چیزی که در بسیاری از کشور‌های آسیایی غیر قابل تصور است.
