آیا قیمت مرغ تا پایان پاییز کاهش می‌یابد؟

رویداد۲۴ چند وقت پیش دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یک روزه اعلام کرد که مشکل کمبود جوجه یک روزه از آبان ماه به بعد حل میشود و به اندازه کافی جوجه یک روزه تولید خواهد شد. هر چند که در روز‌های اول این ماه کمبود گوشت مرغ در بسیاری از استان‌ها گزارش شد، ولی هم اینک اوضاع بازار مرغ متعادل‌تر شده است. در این یکی دو سال اخیر مشکلات موجود بر سر راه واردات گله اجداد از یک طرف و از طرفی دیگر شیوع بیماری کرونا و افزایش قیمت نهاده ها، تولید جوجه یک روزه را با چالش جدی مواجه کرده است. بطوریکه در یک سال اخیر جوجه ریزی در واحد‌های مرغ مادر به طرز چشمگیری کاهش یافته است.

 زمانیکه جوجه ریزی به اندازه کافی انجام نگیرد، نتیجه آن کمبود مرغ در بازار و افزایش قیمت آن خواهد بود. واقعیت امر این است که به دلیل هزینه‌های بالای تولید، درصد زیادی از مرغداران با تمام ظرفیت جوجه ریزی نمیکنند و بسیاری از واحد‌های جوجه کشی هم به تعطیلی کشیده شده اند. این آشفتگی نیز منجر به افزایش قیمت گوشت مرغ و کمبود آن در بازار شده است. بطوریکه مجددا شاهد صف بستن مردم در پشت ویترین‌های مرغ فروشی بودیم.

بازار مرغ چند سالی است که وضعیت خوبی ندارد و در نوسان میباشد. در فروردین ماه زمانیکه قیمت مرغ اصلاح شد، هیچ توجهی به قیمت جوجه یک روزه نشد. همین امر نیز باعث شد تا تعداد زیادی از واحد‌های مرغداری از فرایند تولید خارج شوند و یا با تمام ظرفیت تولید نکنند. چرا که فعالیت آن‌ها با توجه به قیمت بالای هزینه‌های تولید همچون گذشته مقرون به صرفه نبود. هم اینک به دنبال افزایش تقاضا، قیمت جوجه یک روزه هم افزایش یافته است. البته صحبت‌هایی از اصلاح قیمت جوجه یک روزه به گوش می‌رسد، ولی هنوز رسما چیزی در این باره اعلام نشده است.

نابسامانی‌هایی که این دو سال در صنعت مرغ به وقوع پیوست تأثیر زیادی بر قیمت دستگاه جوجه کشی نگذاشته و فقط محصولات حاصل از مرغ از جمله گوشت، تخم مرغ و تخم نطفه دار دچار افزایش قیمت شده اند. اما با این حال هنوز هم با توجه به نیاز بازار جوجه ریزی نمیشود. امید است که دولت سیزدهم با حمایت از تولیدکنندگان و ارائه راهکار‌های بلند مدت ارامش را به بازار مرغ برگرداند. چرا که گوشت مرغ و تخم مرغ از جمله کالا‌های اساسی و ضروری بوده و این کالا‌ها نباید از سبد غذایی مردم حذف شوند.

صنعت پرورش طیور در کشور ما از جایگاه ویژه‌ای برخوردار میباشد. در صنعت جوجه‌هایی که برای تولید گوشت مرغ پرورش داده میشوند، از نژاد‌های خاصی بوده که متأسفانه امکان تولید این نژاد در کشور ما وجود ندارد. در حال حاضر بیشتر نژاد رأس انگلیس در مرغداری‌های ایران پرورش داده میشود. سایر نژاد‌ها که توسط پرورش دهندگان محلی جوجه کشی میشوند بیشتر جنبه زینتی داشته و یا برای تولید گله‌های تخمگذار می‌باشند.

بیشتر بخوانید: نبض قیمت خوراکی‌ها در مهر

شرط بازگشت تعادل به بازار مرغ

بسیاری از مرغداران بر این باورند که اصلاح قیمت، بازار مرغ را به سمت تعادل و ارامش می‌برد. هم اینک تفاوت زیادی بین قیمت مصوب عرضه مرغ به کشتارگاه‌ها با قیمت مرغ در فروشگاه‌ها وجود دارد. این اختلاف قیمت که سود آن به جیب دلالان و دود آن به چشم مصرف کننده میرود باعث نوسان و افزایش قیمت گوشت مرغ میشود.

مشکل کمبود نهاده‌ها

از بین نهاد‌های مختلف که در تولید دان مرغ استفاده میشوند، دولت فقط دو قلم (ذرت و کنجاله سویا) را با نرخ مصوب دولتی به مرغدار میفرشد. همین مواد اولیه دان مرغ نیز به دلیل مشکلات متعدد با تأخیر زیاد به دست مرغدار میرسد و عملا مرغدار در انتهای دوره پرورش نهاده‌های دولتی را دریافت میکند. این بدین معناست که مرغدار مجبور است مواد اولیه خوراک مرغ را با قیمت بالا در بازار آزاد از دلال‌ها تأمین کند. بسیاری از مرغداران نیز به دلیل کمبود نقدینگی، همان نهاده‌هایی را که اخر دوره به نرخ دولتی دریافت میکنند، آن را به دلال‌ها می‌فروشند.

هم اینک جهاد کشاورزی با ایجاد سامانه بازارگاه، مشکلات تأمین نهاده را تا حدودی زیادی سر و سامان بخشیده است و بر حسب تولید مرغداری‌ها به هر واحد نهاده اختصاص داده میشود. اما مشکلی که مرغداران در استفاده از این سامانه بازارگاه با ان مواجه میشوند، دریافت دیرهنگام نهاده‌ها می‌باشد که مرغدار را مجبور به خرید آزاد میکند. خریدی که برای مرغدار حداقل ۳ برابر قیمت دولتی تمام میشود؛ بنابراین طبیعی است که مرغدار دست از تولید بردارد.

بی نظمی در تأمین نهاده‌ها فقط به افزایش قیمت گوشت مرغ و جوجه یک روزه دامن نمیزند. بلکه بازار تخم مرغ نیز این روز‌ها دچار افزایش قیمت شده است. به طوریکه هر شانه تخم مرغ هم اینک بیش از ۵۰ هزار تومان قیمت دارد و قیمت عددی هر تخم مرغ به بیش از ۱۷۰۰ تومان رسیده است.

در پی آشفتگی بازار مرغ، قیمت تخم نطفه دار نیز افزایش پیدا کرده است. این افزایش قیمت میزان سودآوری بسیاری از پرورش دهندگان طیور را به شدت کاهش داده است.

برخی از کارشناسان بر این باورند که قیمت مرغ باید از حالت دستوری و دو نرخی خارج شود. میزان عرضه و تقاضا باید قیمت نهایی را مشخص کند چرا که قیمت‌های دستوری در بیشتر موارد فقط بازار را تشنه نگه میدارد.