اعسار چیست و چه انواعی دارد؟
رویداد۲۴ اعسار در لغت از عُسر گرفته شده است و به معنای رنج و سختی است. در اصطلاح حقوقی اعسار به معنای این است که فرد از نظر مالی در وضعیتی است که امکان پرداخت بدهی‌هایش را ندارد.
اعسار مخصوص افراد عادی است و نه تجار. یعنی اگر یک شرکت (که یک شخصیت حقوقی است) قادر به پرداخت بدهی خود نباشد، معسِر نمی‌شود.
در واقع وقتی کسی به دلیل کافی نبودن مالش یا عدم دسترسی به آن‌ها قادر نباشد بدهی و دین خود را بپردازد، معسر است و می‌تواند ادعای اعسار کند. اما این اعسار می‌تواند نسبت به دو موضوع مختلف باشد یا اعسار نسبت به هزینه دادرسی و یا اعسار نسبت به محکومٌ بِه.
وقتی کسی قصد دارد دعوایی در دادگاه مطرح کند باید دادخواست ثبت کند. ثبت دادخواست در دادگاه منوط به پرداخت هزینه‌هایی است. به این هزینه‌ها، هزینه دادرسی می‌گویند که با توجه به نوع و ارزش دعوی متفاوت است.
گاهی کسی که می‌خواهد دادخواست ثبت کند، تمکن مالی برای پرداخت هزینه دادرسی را ندارد. در واقع فرد در شرایطی است که دارای اعسار نسبت به پرداخت هزینه دادرسی است. قانون برای اینکه این دست از افراد که خود را محق می‌دانند، اما قادر به پرداخت هزینه دادرسی نیستند، راهی در نظر گرفته است که بر اساس آن فرد می‌تواند با اثبات اعسار نسبت به پرداخت هزینه دادرسی، از آن معاف شود.
اعسار از پرداخت محکومٌ بِه به این ترتیب است که کسی که به موجب حکم دادگاه محکوم به پرداخت مقدار مشخصی مال یا وجه نقد به دیگری شده است، ادعا کند توانایی پرداخت آن را ندارد. این عدم تمکن مالی یا نسبت به کل آنچه به آن محکوم شده است یا به این ترتیب است که محکوم نمی‌تواند آن را به صورت یک جا پرداخت کند. در هر دو حالت می‌توان با اثبات وضعیت اعسار، از دادگاه تقاضای رسیدگی به اعسار را نمود.
