صفحه نخست

سیاسی

جامعه و فرهنگ

اقتصادی

ورزشی

گوناگون

عکس

تاریخ

فیلم

صفحات داخلی

يکشنبه ۰۷ اسفند ۱۴۰۱ - 2023 February 26
کد خبر: ۳۲۵۴۰۰
تاریخ انتشار: ۰۹:۴۷ - ۱۷ آذر ۱۴۰۱
تعداد نظرات: ۲۲ نظر
رویداد۲۴ گزارش می‌دهد؛

چرا اعتراضات ۱۴۰۱ مهمتر از اعتراضات قبلی در ایران است؟

سه ماه از شروع اعتراضات در ایران گذشته هنوز هم ادامه دارد. سوال اینجاست که آیا این نسل قرار است چیزی بیش از معترضان قبلی به دست بیاورند و مهمتر اینکه این اعتراضات چه تفاوتی با اعتراضات پیشین دارد و چشم‌انداز آن چیست؟

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: ۱۲ هفته پیش با درگذشت مهسا امینی اعتراضاتی شروع شد که در ابتدا ویژگی‌های زنانه داشت، اما در ادامه طبقات مختلف جامعه را درگیر کرد. نشریه بریتانیایی گاردین یادداشت تحلیلی مفصلی به قلم «کریستوفر دبلاژ» منتشر کرده و اعتراضات اخیر ایران را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داده است. او معتقد است پاسخ به بسیاری از سوالات مربوط به آینده اعتراضات در ایران ممکن نیست، اما یک چیز غیر قابل‌انکار است و آن تغییرات اساسی است که در ایران رخ داده است. اهمیت این گزارش به نحوه نگرش دست‌کم یکی از موثرترین رسانه‌های بریتانیا و احتمالا فضای سیاستگذاری انگلستان به اعتراضات ایران است.

ایران در یک دهه گذشته بار‌ها درگیر اعتراضات بوده است و جمهوری اسلامی تا کنون توانسته بود در مقابل اپوزیسیون بایستد، با این حال این بار به نظر می‌رسد مقاومت و همبستگی بیشتری در بیان مخالفان جمهوری اسلامی وجود دارد و ایران وارد یک دوره اعتراض متوالی شده که جمهوری اسلامی را مجبور کرده در برابر موج خشم عمومی از خودش دفاع کند.

هر روز تظاهرات جدیدی اتفاق می‌افتد؛ چه در دانشگاه‌ها یا خیابان‌ها و قبرستان‌ها در زمان تشییع کشته‌شدگان. این جنبش بدون نام، بدون رهبر، متنوع و سازگار است. این منبع عظیم و تاکنون مورد بهره‌برداری قرار نگرفته بود -نارضایتی پنهان زنان از شهروند درجه دوم بودن- و اکنون به یک منبع قدرتمند تبدیل شده که در حال حاضر موفقیتی را هرچند قابل برگشت به ثمر رسانده است.

معنای خبر تعلیق گشت ارشاد چیست؟

برای اولین بار از اول انقلاب، تعداد قابل توجهی از زنان در شهر‌های سراسر کشور بدون حجاب به کار خود می‌پردازند. روز ۱۳ آذر دادستان کل کشور اعلام کرد که پلیس گشت ارشاد «تعلیق شده است». این تصمیم نشان می‌دهد که سیاست مقامات ایران برای چشم‌پوشی از حضور زنان بی‌حجاب، که از ابتدای اعتراضات آغاز شده بود، دائمی شده است. بسیاری از ناظران در شبکه‌های اجتماعی با تردید به این تصمیم نگاه کرده‌اند و آن را ترفندی برای ایجاد تفرقه و تضعیف مخالفان می‌دانند.

به گزارش رویداد۲۴ ترس و احتیاط معمولاً در میان افرادی وجود دارد که چیزی برای از دست دادن دارند. این ویژگی در مورد جوانان ایرانی صدق نمی‌کند. اکثر معترضان در اواخر نوجوانی یا ۲۰ سالگی خود هستند. آن‌ها بخش زیادی از عمر خود را صرف تماشای افزایش تورم، کاهش ارزش ریال و کمرنگ شدن چشم‌انداز ازدواج، خرید یک آپارتمان و یک ماشین -سه گانه موفقیت جامعه ایران- کرده‌اند.

آن‌ها با بیرون آمدن از قرنطینه دریافتند که جهان خارج از مرز‌های ایران غیر قابل دسترسی‌تر شده است، در حالی که تحریم‌ها همچنان مانع رشد و باعث کاهش قدرت خرید آن‌ها می‌شوند و دسترسی‌های اینترنت همچنان کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی سؤال این است که آیا مخالفان امروز جمهوری اسلامی کمیت، قدرت ماندگاری و قدرت تاکتیکی را که پیشینیانشان فاقد آن بودند را دارند و به عبارت دیگر، آیا این بار متفاوت خواهد بود؟


بیشتر بخوانید: حجاب اجباری چگونه به اختلاف شهروندان با حکومت تبدیل شد؟


وضعیت جمهوری اسلامی خارج از مرزها چگونه است؟

جمهوری اسلامی با موفقیت‌های اخیرش در مبارزات چند جانبه علیه ایالات متحده جسورتر شده است. در یک دهه گذشته، ایران تسلیحات و مستشارانش را در برابر مجموعه‌ای از دشمنان داخلی و خارجی، از جمله آمریکا، در اختیار بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه، متحد کلیدی جمهوری اسلامی قرار داده است. ایران با ارائه کمک‌های مشابه به شبه‌نظامیان ضد آمریکایی در عراق، به تصمیم جو بایدن برای پایان دادن به ماموریت جنگی آمریکا در آن کشور در سال ۲۰۲۱ سرعت بخشید. ایران موشک‌های دوربرد تولید می‌کند و پهپاد‌های نظامی‌اش برای جنگ در اوکراین به پوتین داده است. طبق ارزیابی‌های سازمان ملل از ذخایر این کشور، در تمام این مدت جمهوری اسلامی به اندازه کافی برای ساخت بمب اورانیوم غنی شده با درجه تسلیحاتی ذخیره کرده است و در چنین شرایطی بیگانگی ایران از غرب اکنون به تکامل رسیده است.

غرب نفت ایران را نمی‌خرد. جوانان کشور در گرفتن ویزا برای سفر به خارج از کشور مشکل دارند. ناامیدی ناشی از انزوا از جهان با بی کفایتی مدیریتی در داخل کشور همراه شده است و هر بار اعتراضاتی شکل می‌گیرد که به سرعت سرکوب می‌شود.

قبل از شروع اعتراضات ۱۴۰۱ همه می‌توانستند پشت تیم ملی فوتبال متحد شوند، اما این جام جهانی نشان داد که ورزش و سیاست اکنون با هم ادغام شده‌اند. قبل از بازی ابتدایی ایران مقابل انگلیس، بازیکنان تصمیم گرفتند که سرود ملی را نخوانند  حتی حذف ایران از جام جهانی با خوشحالی گروهی در ایران همراه بود.

ایده جمهوری اسلامی در مقابله با معترضان چیست؟

اگرچه اعتراضات افزایش یافته و حتی با اینکه تعداد معترضانی که خیابان می‌آیند کمتر شده، اما نمی‌توان گفت که نارضایتی کاسته شده است. جمهوری اسلامی در مواجهه با این موضوع از ایده «هراس از تجزیه‌طلبی» استفاده کرده است و در برخی موارد حتی معترضانی که در شهرهای مثل اصفهان به اعتصابات پیوسته بودند و مغازه‌هایشان را تعطیل کردند، «تجزیه‌طلب» خوانده است. این موضوه حتی به سوژه طنز تبدیل شده بود و برخی نوشته بودند اگر تنها راهی که اصفهان هم تجزیه‌طلب باشد، این است که آنها زمین را سوراخ کنند و از آن طرف به مرز جای دیگری وصل شوند!! رسانه‌های طرفدار دولت اعتراضات سراسری را «توطئه سیاسی» می‌نامند که توسط گروه‌های جدایی‌طلب، شعله‌ور شده اند. با این حال اگر یک چیز بین جمهوری اسلامی و بسیاری از منتقدانش مشترک باشد، آن ضرورت حفظ تمامیت ارضی کل کشور است.

در دوره‌های با استقرار دولت سیدمحمد خاتمی، که وعده آزادسازی سیاسی و روابط بهتر با غرب را می‌داد، به جوانان و انقلابیون سابق فرصت داده شد تا خواسته‌های خود را برای تغییر مسالمت‌آمیز بیان کنند. اما حقیقت آن است که طیف تندرو در ایران حرف تاثیرگذار را در مورد همه مسائل مهم سیاسی می‌زنند.

از سال ۲۰۰۵، زمانی که محمود احمدی نژاد جانشین خاتمی شد، ایران فرار مغز‌ها را تجربه کرده است. نظام نسلی از متخصصان و دانشجویان جوان را که ممکن بود به تشکیل یک اپوزیسیون داخلی مؤثر کمک کنند، رها کرد و با این اوصاف، نارضایتی در داخل کشور راهی جز خیابان‌ها نداشت.

چرا بسیاری از ایرانیان به خیابان نیامدند؟

با وجود اینکه اعتراضات در حال افزایش بود، اما تهدیدی برای جمهوری اسلامی نبود، زیرا هر یک از جریان‌های اپوزیسیون اهداف متفاوتی داشتند. جنبش‌هایی عظیم، اما صلح‌آمیز در سال ۱۳۸۷ بعد از انتخابات به وجود آمد، اما این جنبش‌ها هم سرکوب شدند و شرایط به همین نحو تا حضور حسن روحانی ادامه یافت و افزایش قیمت بنزین در سال ۱۳۹۸ جوانان بیکار طبقه کارگر را به خیابان‌ها آورد و صد‌ها نفر در اعتراضات کشته شدند و ناآرامی‌ها پایان یافت.

این که آزادی و زندگی خود را به خطر بیندازید و به جایی نرسید، روحیه‌تان را تضعیف می‌کند. همین توضیح می‌دهد که چرا بسیاری از ایرانیان از سیاست اجتناب کردند و انرژی خود را صرف گذراندن زندگی در شرایط بدتر اقتصادی یا یافتن راهی برای مهاجرت به خارج از کشور کردند. اپوزیسیون چندپاره ایران تا کنون به راحتی سرکوب شده و این همان جایی است که جنبش کنونی را از پیشینیان خود متمایز می‌کند. 

بین کسانی که در ایران به زندگی خود ادامه می‌دهند و کسانی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند تفاوت چشمگیری وجود دارد. برای تبعیدی‌های بی‌صبر، توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها راه نجاتی برای جمهوری اسلامی خواهد بود و از این رو آن را غیرقابل قبول می‌دانند. برای ایرانیانی که در آن جمهوری اسلامی زندگی می‌کنند، این به معنای بهبود شرایط زندگی است که در سال‌های اخیر غیرقابل تحمل شده است. به گزارش رویداد۲۴ هنوز، فراخوان‌ها برای اعتصاب سراسری بازاریان، معلمان و مهمتر از همه کارگران نفت تا حد زیادی مورد توجه قرار نگرفته است. این را نمی‌توان تنها نتیجه ارعاب دولت دانست. این یک واقعیت است که، با وجود همه اقدامات شجاعانه معترضان، در صورت فروپاشی نظام که بعید هم به نظر می‌رسد، هیچ چشم‌انداز روشنی برای آینده وجود ندارد.

بر اساس یک گزارش داخلی که توسط هکر‌های موسوم به بلک ریوارد افشا شده، ۵۱ درصد از ایرانیان خواستار حجاب اختیاری‌اند و ۵۶ درصد فکر می‌کنند که اعتراضات ادامه می‌یابد. اما با چه هدفی؟ اپوزیسیون بدون رهبری مشخص این مزیت را دارد که نمی‌توان سرش را جدا کرد. اما با توجه به تنوع اپوزیسیون تا این حد، هر گونه بحث در مورد ایران پس از جمهوری اسلامی، وحدتی را که به این سختی ایجاد شده به خطر می‌اندازد. در میان انقلابیون امروز، هرکسی که این سوال را مطرح کند که «بعد چه خواهد شد؟» احتمالاً با عباراتی مانند «الان وقت چنین بحث‌هایی نیست» و «هر چیزی بهتر از این است» ساکت می‌شود. مقامات نیز نشانه‌هایی از دودلی نشان می‌دهند و همزمان با اینکه اصرار دارند که «اغتشاشگران» سرکوب شوند، از گفتگو با دانشجویان حرف می‌زنند.

بعید است که تعلیق گشت ارشاد از سوی دولت منجر به تغییر قانون حجاب شود. جمهوری اسلامی می‌تواند با این واقعیت زندگی کند که تعداد زیادی از زنان ایرانی بدون حجاب رفت و آمد کنند، اما هرگز قانونی را که بدحجابی را قانونی می‌کند، نمی‌پذیرد و هر زمان شرایط فراهم باشد، آن‌ها را مجبور به پوشیدن مجدد حجاب می‌کند. هر اتفاقی که در چند ماه آینده در ایران بیفتد، یک واقعیت غیر قابل تغییر است و آن اینکه چیزی تغییر کرده است، چیزی اساسی.

نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۲۲
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۸
Afshin
۰۴:۲۴ - ۱۴۰۱/۱۲/۰۶
بهترین تحلیل ممکن ارائه شد
چیزی بیشتر نمیشه گفت
ناشناس
۱۱:۲۲ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۸
به نظر میرسد رفتارهای مردم غیرعادی است وتوسط یک نیروی نامرئی کنترل میشودواین حرکت ها به یک تغییر اساسی منتهی میشود
محسن
۰۵:۰۲ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۸
درباره اینکه چرا بسیاری از ایرانیان به خیابان نیامدند بهترین تحلیلی که خوندم مال عباس عبدی بود خودتون سرچ بزنید
ناشناس
۲۲:۱۶ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
من از این متنی که نوشته بودی چیزی سر در نیاوردم
خیلی دیگه التقاطی بود
ناشناس
۲۰:۳۳ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
این محلل قهوه چی بود .
محسن
۲۰:۲۱ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
من به خیابان نیامدم با این که ذهن وروحم با معترضان بود ، با خودم تحلیل می کنم چرا من به خیابان نیامدم وبا معترصان همراهی نکردم وبه دلایل چندی میرسم که مهمترینش ناامیدی است نومیدی نه برای خودم که بهترین سالهای جوانی ام به تلخی از دستم رفت (شاید این معترضن هم از همین می ترسند وبرای همین جانشان را به خطر می اندازند) اما نا امیدی من از این است که هیچ عاقل یا عاقلانی نمی بینم که توانایی تشکیل یک حکومت آزاد وشایسته ای را داشته باشند در حقیقت از شور بختی ما مخالف خوان یا اپوزسیون درست ودرمانی هم نداریم برای این حکومت که بتوانند ایده بهتری را پیاده کنند در کشور داری آنهم توی این دنیای گرگ ومیش وپر آشوب
پاسخ ها
ناشناس
۲۲:۱۶ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
این موارد درست میشه
علی
۱۶:۲۸ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
یجوری نوشتی " در صورت فروپاشی نظام که بعید هم به نظر می‌رسد، هیچ چشم‌انداز روشنی برای آینده وجود
ندارد." انگار با نظام داشتیم و داریم قله های پیشرفت بشریت رو بدست میاوردیم.البته محدودیت های شما هم قابل درکه. مسیله اصلی ما ایدیولوژیکه و هر تغییری پایینتر از آن یجور خاکستر ریختن روی آتشه.
پاسخ ها
ناشناس
۱۲:۲۸ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۸
حرف نزن واقعیت و نوشته الان وضعیت خوب نیست ولی بعد از اینا ممکنه از اینم بدتر بشه
ناشناس
۱۶:۰۰ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
چون نیروهای نظامی رولباس شخصی ضداعتراض اعتراضات راسرکوب می کنند
عباس
۱۳:۴۰ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
جون به جونتون کنند غرب زده اید
به جای این همه تحلیل یه کلام حرف دلتو مینوشتی دیگه داستان سرایی نمیخواست که
بنویس دوس داریم لخت بگردیم همین
پاسخ ها
ناشناس
۰۱:۵۴ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۸
فرضا هم بخوان لخت بگردند به شما چه.
ناشناس
۱۳:۵۵ - ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
هرکیو تو قبرخودش میذارن به تو چه
Ali
۱۳:۱۷ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
دو سال بخاطر کرونا جوان‌ها تحت تعلیم غول رسانه هالیوود بودند و هنوز جوانان ظرفیت و تحلیل هنر دشمن که برای بزرگ‌تر تهیه شده بود در اختیار جوانان قرار گرفت. آمار داده شده ۷۰٪ اغتشاشگران اهل شرب خور بودن و تعداد زیادی فاحشه در اغتشاشگران شرکت داشته اند. درغگوی گروه های سیاسی که از آب گل آلود ماهی بگیرند با تولید بیش از ۴۰ رسانه مجازی که هر کدام به یک شیوه دنبال سواری گرفتن از سران اصلاحات بوده و هستند
پاسخ ها
ناشناس
۱۳:۵۵ - ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
ذلیل شی الهی
امید
۱۲:۲۶ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
کاش حاکمان ما می‌فهمیدند به جز سرکوب راههای دیگری هم برای حفظ نظام هست.
رضا
۱۱:۰۹ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
یه عده اقلیت حاضرند برای رسیدن به اهداف خود که همان غارت بیت الماله دست بهر جنایتی بزنن الانم که با یکدست شدن حاکمیت و جولان روبهان و شغالان کمر همت بر فروش منابع کشور بسته اند و اختلاسهایی عظیم در راه است ... تنها ابزار موثر که باید دست مردم باشه شعور و همدلیه که هزار بار برنده تر از اعتراض خیابانیه
پاسخ ها
ناشناس
۱۱:۲۸ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۸
این تهمت هایی که می زنی باید پیشگاه الهی جواب بدی
ناشناس
۱۳:۵۴ - ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
توباید جواب بدی بابت حمایت از اینها
ناشناس
۰۹:۵۸ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
زنده باد جمهوری اسلامی ایررران
پاسخ ها
ا
۱۳:۲۱ - ۱۴۰۱/۰۹/۱۷
آناناس
ناشناس
۱۳:۵۴ - ۱۴۰۱/۰۹/۲۲
زرررررررشک
نظرات شما