رویداد۲۴ | در پی تخریب خط انتقال آب کوهرنگ به یزد، استان یزد با بحران آب مواجه شده و با آغاز روز کاری پس از تعطیلات عید و شروع به کار ادارات و کارگاههای مختلف این بحران جدیتر نیز میشود. در این شرایط مسئولان استانی برخی ایستگاههای برداشت آب آشامیدنی در شهرهای مختلف از جمله اردکان، میبد و یزد را فعال کردند که پاسخگوی نیازهای ضروری شهروندان باشد. با این حال یکی از شهروندان با انتشار تصویری از صفهای طول برای برداشت آب از ایستگاههای برداشت آب آشامیدنی خبر داده و نوشت: «این صفهای طویل را ببینید. از امروز که روز کاری برای همه شروع میشود هم ترافیک شروع میشود و هم مصرف آب بالا میرود و مشکل چندبرابر خواهد شد.»
بنا بر گزارشها در پی تخریب لولههای انتقال آب کوهرنگ به یزد از نهم فروردین در چند نقطه و ۲ ایستگاه پمپاژ آب از سوی کشاورزان اصفهانی دچار تخریب شده و مناطق مختلف از جمله اردکان، میبد و یزد با بیآبی دست و پنجه نرم میکنند. همچنین شهروند دیگری در صفحه شخصی خود نوشت: «در سالهای اخیر چند بار تخریب لولههای انتقال آب صورت گرفته است و مردم مناطق مرکزی کشور را با مشکل مواجه دسترسی به آب مواجه کرده است.»
بنا بر گزارشهای استانی در حال حاضر ایستگاههای ۳ و ۴ آب انتقالی به یزد به شدت آسیب دیده و این آسیبدیدگیها شامل سوختگی و تخریب اتاقهای نگهبانی، تمام تاسیسات برقی و تابلوهای اصلی برق، تیرهای برق، آسیب الکتروموتور و دیزل ژنراتورها بوده است. در پی این تخریبها شرکت آب و فاضلاب یزد وضعیت آب آشامیدنی استان را قرمز اعلام کرد و از شهروندان خواست در مصرف آب حداکثر صرفهجویی را داشته باشند. با این حال همچنان اهالی این استان با مشکل جدی آب آشامیدنی مواجه هستند. بنا بر گفته جواد محجوبی، مدیرعامل آب منطقهای یزد؛ ۷۵ درصد آب آشامیدنی یزد از مدار خارج شده است و بهطور کلی از ۱۲ شهرستان یزد ۹ شهرستان با جمعیت یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفری دچار مشکل شدهاند.
بیشتر بخوانید: نگاهی به پیشینه مناقشه آبی یزد و اصفهان؛ حرف حساب طرفین چیست؟
محمدصالح جوکار، نماینده مردم یزد از رفع فوری مشکل انتقال آب خبر داده و گفت: «کارکنان آب منطقهای و عوامل فنی شرکتهای مرتبط با این مهم، ایثارگرانه تلاش کردند لذا امیدواریم تا آخر وقت امشب یا نهایتا فردا جریان آب شرب وصل شود، هرچند باید اذعان کرد که با توجه به خالی شدن لولهها، پیشبینی شود آب شرب با چند ساعت تاخیر به شهر یزد برسد.» اگرچه گمانهزنیهایی مبنی بر حل فوری این مشکل تا روز یکشنبه وجود دارد، با این حال به گفته مدیرعامل آب منطقهای یزد، انتظار میرود که این مشکل ادامهدار باشد و تعمیر یکی از خطوط انتقال یزد ۲ماه زمان میبرد که دست کم نشان از ادامهدار بودن بخشی از مشکل تامین آب شهروندان خواهد بود.
آنچه درباره تخریب خط لوله کوهرنگ به یزد اهمیت دارد، وابستگی ۵۰ درصدی این خط انتقال آب از منابع آب آشامیدنی یزد بوده است و گفته میشود که نیمی از ۵۰ درصد دیگر هم برای اینکه کیفیت آشامیدنی داشته باشد با همین آب انتقالی مخلوط میشود.
در پی اعتراضات کشاورزان اصفهانی مشکل کمآبی و خشکسالی بیش از پیش به این قشر فشار آورده است. در نتیجه رئیس جمهور بخشی از راه حل را به حل مشکلات کشاورزان اصفهانی اختصاص داده است که شامل رهاسازی آب برای کشاورزان شرق اصفهان در مسیر خط انتقال آب است. همچنین مسعود پزشکیان بر تأمین امنیت نیروهای فنی برای تعمیر ایستگاهها و مسیر خط انتقال تاکید کرد. بنا بر گزارشها نیروهای فنی در حال کارند، اما به گفته مدیرعامل آب منطقهای یزد از آنجا که از ۲ ایستگاه پمپاژ یکی کاملا از بین رفته است و مسئولان مجبور از مدار خارج کردن یکی از ایستگاههای پمپاژ کردند. به گفته وی؛ «تعمیر این خط حداقل ۲ماه زمان میبرد و با تعمیر و بازسازی ایستگاه دوم هم فقط میتوانیم ۵۰ درصد از آب انتقالی را تأمین کنیم.» بنابراین انتظار میرود دست کم بخشی از مشکلات کم آبی استان یزد تا اواسط خرداد ماه نیز ادامه پیدا کند.
بنابر گزارش هواشناسی کشور، استان یزد از نیمه فروردین ماه هوای گرم را تجربه میکند و از سهشنبه تا پنجشنبه این هفته نیز هوای استان با گرمای بیشتری مواجه است. با گرمتر شدن هوا و نیاز به راهاندازی کولرها بحران در استان یزد جدیتر میشود. با توجه به آمار افزایش مصرف آب در سالهای گذشته یزد با رشد ۳۰ درصدی نیاز به آب روبهرو است.
از آنجا که در حال حاضر مسئولان استانی در حال رفع مشکل خط لوله کوهرنگ به یزد هستند، برخی اقدامات جانبی برای تسهیل آبرسانی به شهروندان صورت گرفته است. به گفته مدیرعامل آب منطقهای یزد؛ در شهر اردکان، نخستین شهر در مسیر خط انتقال ۹۰ ایستگاه برداشت آب در نظر گرفته شده است و مردم برای تأمین آب آشامیدنی به این ایستگاهها مراجعه میکنند. در میبد هم که شهر دوم مسیر است، ۴۰ ایستگاه ایجاد شده و در بقیه شهرها هم همینطور.
به گفته محجوبی، بسیاری از استانها ازجمله لرستان، فارس و قم با تانکر در حال ارسال آب آشامیدنی برای کمک به رفع بحران یزد هستند و آب غیرآشامیدنی هم برای مصارف غیرشرب بین مردم توزیع میشود.
در مجموع به گفته مردم، اقدامات صورت گرفته تاکنون شامل فعالیت ۱۳ تانکر در مناطق مختلف، اتصال چاههای کشاورزی به شبکه با کیفیتی مناسب، افزایش برداشت از چاههای شهری و روستایی، مدیریت فشار شبکه، کنترل لحظهای سطح ارتفاع مخازن آب، ارسال ۲۴ تانکر آبرسانی و بیش از ۱۳۰ هزار بطری از استانهای مختلف، ارسال ۲ دستگاه بستهبندی سیار تصفیه آب از لرستان و حداکثر امکان تأمین آب از خط پدافندی خلیجفارس (۲۴۰لیتر در ثانیه) است.
اگرچه مسئولان عمدتاً اقدام کشاورزان اصفهانی در راستای تخریب لولههای انتقال آب را مورد انتقاد قرار دادهاند، با این حال حتی اگر امروز با تعرض به لولههای انتقال آب نیز مواجه نبودیم، همچنان کمآبی و خشکسالی استانهای مرکزی به عنوان یک مشکل جدی وجود داشت. از سویی فرسودگی و هدر رفت آب در خط لولههای کشور بر بحران آب دامن میزند و از سوی دیگر صنایع متعدد آببر در استانهای مرکزی شرایط را سختتر میکند. همین است که بارها از سوی کارشناسان موضوع تمرکززدایی و انتقال مراکز سیاسی و اقتصادی بهخصوص صنایع بزرگ به جنوب کشور از چهار دهه پیش مطرح شده، اما کسی آن را جدی نگرفته است. اجرای این طرح برای صنایع تا حد زیادی منطقی، عقلانی و حتی ضروری به نظر میرسد. با این حال اگرچه ضرورت انتقال صنایع به جنوب به درستی مطرح شده، اما برای اجرای این برنامه به یک شبکه گسترده و کارآمد حملونقلی بهخصوص خطوط ریلی نیاز است. پیش نیازی که هنوز در کشور وجود ندارد و هنوز دولت فکری در این زمینه نکرده است. در نتیجه با گرفتن پیکان انتقادات به سمت کشاورزان اصفهانی فقط صورت مسأله را پاک میکنیم و مشکل اصلی همچنان پا بر جا است.