رویداد۲۴| خبر تازهای که اکسیوس به نقل از منابع مطلع منتشر کرده، بار دیگر مسیر جنگ اوکراین را در هالهای از ابهام و گمانهزنی فرو برده است. طبق این گزارش، «استیو ویتکاف» فرستاده کاخ سفید، پس از دیدار با ولادیمیر پوتین در مسکو، پیامی غیرمنتظره آورده و گفته که «رئیسجمهور روسیه آماده است جنگ را پایان دهد، به شرط آنکه اوکراین مناطق لوهانسک و دونتسک را واگذار کند».
این در حالی است که پوتین – طبق منابع اکسیوس – حاضر شده از ادعای مالکیت بر خرسون و زاپروژیا صرفنظر کند، اما همچنان کنترل بخشهای مهم این مناطق، از جمله نیروگاه هستهای زاپروژیا، در دست روسیه باقی میماند.
این تحول درست پیش از دیدار برنامهریزی شده بین دونالد ترامپ و پوتین رخ میدهد؛ دیداری که نگرانی پنهان متحدان ناتو را برانگیخته است.
اکسیوس خبر داده که مقامات ارشد آمریکا، اوکراین و چند کشور اروپایی این آخر هفته در بریتانیا گرد هم میآیند تا مواضع مشترکی پیش از گفتوگوی ترامپ و پوتین تدوین کنند.
ایده این نشست در یک کنفرانس تلفنی روز جمعه و در پی سه تماس مشابه در روزهای اخیر مطرح شده است. هنوز فهرست کامل شرکتکنندگان مشخص نیست، اما هدف اصلی، جلوگیری از توافق یکجانبه ترامپ با کرملین است.
بیشتر بخوانید:
۳ شرط کلیدی روسیه برای صلح با اوکراین| دیدار زلنسکی و پوتین نزدیک است؟
نشست مورد اشاره به دلایل مختلف قابل توجه و حائز اهمیت است. نخست، نگرانی از توافق پشت درهای بسته؛ متحدان ناتو بیم دارند ترامپ برای پایان سریع جنگ، با واگذاری رسمی بخشهایی از خاک اوکراین موافقت کند.
مساله دوم، شرایط داخلی اوکراین است. حتی اگر زلنسکی به چنین توافقی تن دهد، طبق قانون اساسی اوکراین، واگذاری سرزمین نیاز به برگزاری همهپرسی دارد.
نکته سوم، اما پیامدهای راهبردی توافق احتمالی است. رسمیت یافتن تصرفات روسیه در لوهانسک و دونتسک، موازنه امنیتی اروپا را تغییر میدهد و ممکن است به الگویی خطرناک برای مناقشات ارضی آینده بدل شود.
گفتنی است، تحولات پیرامون جنگ اوکراین در روزهای اخیر شتاب گرفته است. ترامپ اخیراً فرمان اجرایی تحریم کشورهایی که نفت روسیه میخرند را صادر کرد، اما از اعلام تحریمهای تازه علیه مسکو خودداری نمود؛ تصمیمی که در واشنگتن و پایتختهای اروپایی پرسشبرانگیز تلقی شد.
همزمان، گزارشهایی منتشر شد که نشان میدهد پوتین در مذاکرات غیرعلنی مایل است خطوط جبهه در مناطق اشغالی تثبیت شود، هرچند حاضر شده از ادعای مالکیت بر بخشهایی از خاک اوکراین خارج از لوهانسک و دونتسک صرفنظر کند.
در کیف نیز، زلنسکی و آندری یرماک، رئیس دفترش، بارها تأکید کردهاند که تنها صلحی را میپذیرند که «عادلانه و پایدار» باشد و اشغالگری را مشروعیت نبخشد. این مواضع، اکنون در آستانه نشست لندن، بیش از هر زمان دیگری به آزمون گذاشته شده است.
ترامپ در اظهاراتی معنادار گفته: «ما بسیار به توافق نزدیک شدهایم» و حتی از «تبادلی از سرزمینها» برای بهبود شرایط دو کشور سخن گفته است.
به نظر میرسد نشست لندن، آخرین تلاش متحدان پیش از آن باشد که گفتوگوی ترامپ و پوتین، مسیر جنگ اوکراین را به سمتی ببرد که شاید در کیف، بروکسل و لندن چندان مطلوب نباشد.
نشست پیشرو در لندن میتواند نقطه عطفی در مسیر جنگ اوکراین باشد. در این جلسه، یا متحدان بر سر رد هرگونه توافق شتابزده با روسیه به اجماع میرسند، یا ممکن است توافقی شکل بگیرد که بخشهایی از خاک اوکراین به روسیه واگذار شود. این تصمیم نه تنها سرنوشت جنگ را تعیین میکند، بلکه آینده تمامیت ارضی و امنیت اوکراین را نیز رقم خواهد زد. برای اوکراین، این موضوع فراتر از پایان درگیری است؛ مسئلهای حیاتی درباره بقا و هویت ملی است.