رویداد۲۴| مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان عصر دیروز در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد؛ سخنرانیای که بازتاب گستردهای در رسانههای داخلی و خارجی و واکنشهای متنوع در شبکههای اجتماعی به دنبال داشت. این سخنرانی، نخستین موضع رسمی ایران پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل بود و بر حقوق هستهای، امنیت ملی و پاسخ به تجاوزها تأکید داشت.
پزشکیان در این سخنرانی که میتوان به شکل ارائه آن انتقادهایی را مطرح کرد، برخلاف همیشه سعی کرد که از روی نوشته بخواند و به متن از پیش تهیه شده وفادار باشد. او رفتار اسرائیل و آمریکا را در حملات اخیر به تاسیسات هستهای ایران و اقدامات تجاوزکارانه در منطقه محکوم کرد و با نمایش تصاویری از شهدای بیگناه ایرانی، جهان را به واکنش نسبت به جنایات رژیم صهیونیستی فراخواند.
وی تأکید کرد که ایران هیچگاه به دنبال ساخت سلاح هستهای نبوده و نخواهد بود. بخش قابل توجه سخنرانی او، اشاره به تلاشهای اتحادیه اروپا و آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای لغو شده هستهای بود، که به گفته رئیسجمهور، غیرقانونی و نقضکننده حقوق ایران است.
بازتاب داخلی سخنرانی پزشکیان در شبکههای اجتماعی، تصویری از واکنش گسترده طیفهای مختلف سیاسی را نشان داد. محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، در توییتر نوشت: «رئیس جمهور محترم آقای دکتر پزشکیان با طرح مواضع مقتدرانه و صریح، صدای عزت و اقتدار ملت ایران را در مجمع عمومی سازمان ملل با شایستگی به گوش جهانیان رساند و با نمایش تصاویر شهدای بیگناه ایرانی، قاتلان آنها یعنی متجاوزان کودککش صهیونیست را باری دیگر رسوا کرد. از این موقعیتسنجی و درایت تقدیر میکنیم.»
امیرحسین ثابتی، نماینده تندرو مجلس، نیز در توییتر خود نوشت: «فیلم سخنان رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل را دیدم. از دکتر پزشکیان بابت یادآوری جنایات رژیم صهیونیستی به افکار عمومی جهان و بازخوانی نسل کشی آنها در غزه تشکر میکنم.»
حمید رسایی، دیگر نماینده اصولگرا و رادیکال تهران، اظهار داشت: «از سخنرانی شایسته، خوب و تاثیرگذار آقای پزشکیان در دفاع از حقوق ملت ایران از تریبون سازمان ملل تشکر میکنم، خصوصاً که سفر امسال تا اینجا بدون حواشی سال گذشته بوده است.ای کاش به امور مهمی مثل کاروان مقاومت صمود به سمت غزه و سالگرد شهادت سیدحسن نصرالله هم اشاره میشد تا افکار عمومی بیشتر درگیر خود شود.»
در مقابل، برخی تحلیلگران و فعالان سیاسی دیدگاه متفاوتی داشتند. نصرتالله تاجیک، تحلیلگر سیاست خارجی، نوشت: «ممکن است به آقای پزشکیان انتقاد شود که سخنرانیاش مانند همه امور جاری مملکت در طراز کشوری نبود که یک تجاوز ۱۲ روزه را از سر گذرانده، اما هنوز برای ارزیابی و قضاوت زود است. زیرا قاعدتاً این سخنان برای مخاطبان خارجی است و نه ایرانیها! باید ببینیم آنها چه برداشتی دارند و چه تأثیری بر آنها خواهد داشت.»
ابراهیم اصغرزاده، فعال سیاسی اصلاحطلب، با نقد محتوای سخنرانی نوشت: «ای کاش پزشکیان بجای تکرار کلیشهها، ابتکار داشت. اگر سخنرانی به اقدام فوری پشتصحنه منجر نشود، آخرین فرصت دود میشود. وقتی کشور در آستانه تهدید فصل ۷ است، باید تصمیم گرفت. ساعات باقیمانده برای تعویق مکانیزم ماشه، آزمون میهندوستی است. جهان از ایران برنامه میخواهد، نه صرفاً استناد به فتوا.»
هاتف صالحی، فعال رسانهای، نوشت: «چه زیبا گفت رئیسجمهور پزشکیان در نشست مجمع عمومی سازمان ملل: من قصد دارم بنیانهای استوار برای ورود کشورم به عصر جدید و نقشآفرینی سازنده و مؤثر در نظامِ در حال ظهورِ جهانی را پایهگذار کنم.»
احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی، نیز به شکلی طنزآمیز برداشت خود از سخنرانی را بیان کرد و نوشت: «ماهطلعت پیام داد که آیا نطق دکتر پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل را شنیدهام؟ گفتم؛ نه! قراره متنش را بعداً بخوانم. بعد از او پرسیدم که خودش چطور؟ آیا شنیده است؟ گفت: "ها! شنیدم! " پرسیدم نظرش چیست؟ جواب داد: "هِچّی وَر هِجّا! "»
رسانههای بینالمللی نیز سخنرانی پزشکیان را منعکس کردند. شبکه الجزیره گزارش داد که رئیسجمهور ایران سخنان خود را با تأکید بر آمادگی برای همکاری با شرکای بینالمللی به پایان رساند و بخش مربوط به مذاکرات هستهای را برجسته کرد. این رسانه به نقل از پزشکیان نوشت که ایران هرگز به دنبال ساخت بمب هستهای نبوده و نخواهد بود.
تارنمای «ترند» جمهوری آذربایجان نیز اعلام کرد که رئیسجمهور ایران در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل تأکید کرد که ایران بهطور قاطع توسعه سلاح هستهای را رد میکند. شبکه خبری «تیآرتی» نیز به همین بخش از سخنان پزشکیان توجه کرد و نوشت که ایران هیچ قصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارد.
خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، ضمن بازتاب سخنان رئیسجمهور، تلاش اتحادیه اروپا تحت فشار آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای ضدایرانی که پیشتر در چارچوب توافق هستهای ۲۰۱۵ لغو شده بودند، غیرقانونی خواند.
خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس نیز گزارش داد که روز چهارشنبه، رئیسجمهور ایران خطاب به رهبران جهان، حملات آمریکا و اسرائیل را به دلیل «وارد کردن ضربهای سهمگین» به مذاکرات صلح سرزنش کرد. آسوشیتدپرس تأکید کرد که سخنان پزشکیان نخستین نطق رسمی در یک مجمع جهانی پس از جنگ ۱۲ روزه است که منجر به ترور بسیاری از رهبران نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی شد و مذاکرات با آمریکا را با شکست مواجه کرد. این رسانه نوشت که رئیسجمهور، که در عرصه سیاسی ایران سیاستمداری میانهرو محسوب میشود، گفت: «خانمها و آقایان، همه شما شاهد بودید که در خرداد گذشته، کشور من مورد تجاوز وحشیانه و نقض آشکار ابتداییترین اصول حقوق بینالملل قرار گرفت.»
سخنرانی مسعود پزشکیان در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، پیامی روشن به جهان داشت: ایران آماده تعامل بینالمللی است، اما از حقوق و امنیت ملی خود کوتاه نخواهد آمد. او با تأکید بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای و افشای تجاوزات اسرائیل، هم مواضع رسمی کشور را نشان داد و هم سطح بالایی از اقتدار و عزت ملی را به تصویر کشید.
با این حال، برخی تحلیلگران داخلی معتقدند تأثیر سخنرانی بر مخاطبان جهانی و تغییر رفتار قدرتهای بینالمللی، بیش از نمایش صریح حقایق، نیازمند اقدامات عملی و دیپلماسی فعال است. سخنرانی پزشکیان نشان داد که ایران نه تنها در برابر فشارها مقاومت میکند بلکه تلاش دارد پیام صلحآمیز و در عین حال مقتدرانه خود را به جهان منتقل کند.