رویداد۲۴| در روزهایی که فعال شدن مکانیسم ماشه و تهدید بازگشت تحریمها فضای سیاسی و اقتصادی ایران را تحت تأثیر قرار داده، دعوای لفظی میان حسن روحانی و سعید جلیلی بار دیگر اوج گرفته است. جلیلی در تازهترین اظهارات خود، با لحن تند و انتقادی، مدعی شد که مسائل مربوط به توافقهای هستهای پیش از این در جلسات شورای عالی امنیت ملی روشن شده و روحانی پاسخ مناسب را ارائه نداده است. او حتی در واکنش به درخواست مناظره حسن روحانی، اظهار داشت که امروز هر کودک و نوجوانی که اخبار را دنبال کرده باشد، میتواند اظهارات رئیس جمهور سابق را نقد کند. در این بین وحید جلیلی هم بیکار ننشسته و رسانه ملی را به تریبونی برای حمله به روحانی و برجام بدل کرده است.
با وجود ظاهر انتقادی، این نوع اظهارات بیش از آنکه نقد سازنده باشند، یک ابزار سیاسی برای فشار و تسویهحساب جناحی محسوب میشوند. تحلیلگران سیاسی و رسانهای هشدار میدهند که این طیف تندرو، با دامن زدن به کشمکشهای لفظی، فضای کشور را قطبی میکند و توجه عمومی را از مهمترین اولویتها یعنی مقابله با فشارهای خارجی و حفظ انسجام ملی منحرف میسازد.
بیشتر بخوانید: تیم جلیلی می گویند او مناظره با روحانی را پذیرفته است
واقعیت این است که دعواهای رسانهای جلیلی و همفکران او نه تنها باعث افزایش تنش داخلی میشود، بلکه دشمنان خارجی ایران را نیز امیدوار میکند که اختلافات داخلی فرصت مناسبی برای فشارهای بیشتر است. در شرایطی که ایران باید تمام توان خود را برای مدیریت اقتصادی و دیپلماتیک کشور به کار گیرد، کشمکشهای اینچنینی، تنها انرژی ملی را هدر میدهد و بهرهوری تصمیمگیریها را کاهش میدهد.
این رویکرد جلیلی و حامیانش که به نظر میرسد این روزها به خاطر فعال شدن مکانیسم ماشه بسیار خوشحالاند و فرصتی برای حمله به دولت روحانی و برجام یافتهاند؛ درحالی مشاهده میشود که بارها مقامات ارشد نظام، به ویژه رهبر انقلاب، نسبت به خطرات ایجاد تنشهای سیاسی در شرایط حساس هشدار دادهاند. نمونه شاخص این هشدارها، تمجید و تشکر رهبر انقلاب از رئیسجمهور در زمان حاشیهسازیهای مشابه علیه دکتر پزشکیان بود؛ جایی که طیف رادیکال تلاش داشت با پروژه بنیصدرسازی از پزشکیان طرح عدم کفایت او را پیش ببرد و فضای سیاسی کشور را بیش از قبل ملتهب کند.
تداوم این رویکرد و فرصتطلبی در شرایط حساس کنونی که کشور زیر سایه جنگ و ماشه مانده و مردم دغدغه معیشت دارند، نشان میدهد که تندروها، با وجود هشدارهای روشن و مکرر، حاضر به عقبنشینی از مسیر مخرب خود نیستند و همچنان ترجیح میدهند سیاست داخلی را به صحنه تسویه حسابهای سیاسی تبدیل کنند. پیامد چنین رفتارهایی نه تنها برای وحدت داخلی خطرناک است، بلکه میتواند به کاهش اعتماد عمومی، تضعیف اراده ملی و آسیب به ظرفیتهای دیپلماتیک ایران منجر شود.
در شرایط فعلی، ایران با مجموعهای از چالشهای پیچیده اقتصادی، سیاسی و بینالمللی روبهروست. بازگشت تحریمها، فشارهای روزافزون بر صادرات انرژی، مشکلات اقتصادی و ضرورت مدیریت اجتماعی، نشان میدهد که وحدت داخلی و همگرایی ملی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
تمرکز بر جدالهای جناحی، به ویژه در روزهای حساس، نه تنها کمکی به حل مشکلات نمیکند، بلکه در عمل دست طرفهای خارجی را برای بهرهبرداری از شرایط باز میگذارد. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که هرگونه بیتوجهی به انسجام داخلی، زمینهساز موفقیت دشمنان در فشار آوردن به ایران است.
بیشتر بخوانید: ببینید| جلیلی انگشت اتهام را به سوی لاریجانی گرفت
در چنین شرایطی، تحلیلگران سیاسی معتقدند که تنها رویکردی که میتواند ایران را از فشارهای خارجی محافظت کند، تمرکز بر مصالح ملی، تقویت انسجام و پرهیز از منازعات جناحی است.
تجربه برجام و مذاکرات هستهای، نشان داد که دیپلماسی هوشمندانه و تعامل سازنده با جهان، میتواند مسیر کشور را در عرصه بینالمللی تثبیت کند. حسن روحانی و تیم مذاکرهکننده او با صبوری و تلاش مستمر، سعی کردند منافع ایران را در قالب یک توافق بینالمللی حفظ کنند، مسیری که هرچند چالشهای خود را داشت، اما ثابت کرد که مذاکره سازنده میتواند کشور را از تنشهای مستقیم و فشارهای یکجانبه خارجی محافظت کند.
این رویکرد دیپلماتیک، نمونهای از مدیریت بحران در سطح بینالمللی و بهرهگیری از فرصتهای محدود برای حفظ منافع ملی است. در دوره مذاکرات هستهای، ایران توانست خطوط قرمز خود را حفظ کند، از ظرفیتهای دیپلماتیک بهره ببرد و حتی در شرایطی که فشارهای تحریمی شدید بود، امکان تعامل با کشورهای دیگر را فراهم کند.
به بیان سادهتر، مسیر دیپلماتیک روحانی و تیمش، یک سرمایه ملی برای کشور است که از نظر سیاسی، اقتصادی و امنیتی به نفع ایران عمل کرده است. هرگونه تلاش برای تخریب این مسیر، به ویژه در شرایط حساس کنونی، میتواند فرصتهای ملی را از بین ببرد و کشور را در معرض خطرات بیشتر قرار دهد.
همزمان با موفقیتهای دیپلماتیک، ایران در حوزههای داخلی نیز دستاوردهای قابل توجهی داشته است. مدیریت هوشمند منابع، توسعه صنایع داخلی، افزایش ظرفیتهای انرژی و تقویت تولید ملی، همگی نشاندهنده یک سیاست کلی بر بهرهگیری از توان داخلی و کاهش وابستگی به فشارهای خارجی است.
این موفقیتها، نتیجه مستقیم راهبردهای مستمر و تدبیرهای دیپلماتیک و اقتصادی دولت روحانی است و به کشور کمک کرده تا در شرایط پیچیده بینالمللی به ثبات نسبی دست یابد و ظرفیت مقابله با فشارهای خارجی را افزایش دهد. تحلیلگران بر این باورند که تمرکز بر این دستاوردها و تقویت انسجام داخلی، بهترین پاسخ به هجمههای طیف رادیکال و تلاش آنها برای تخریب مسیر موفق دیپلماسی است.
فضای رسانهای امروز، محل رقابت شدید برای جلب توجه است. هر اظهار نظر تند و انتقادی، به سرعت در شبکههای اجتماعی و رسانهها بازتاب مییابد و میتواند افکار عمومی را نسبت به مسائل اصلی منحرف کند. طیف تندرو با بهرهگیری از این ابزار، تلاش دارد کشور را به صحنه تسویه حسابهای جناحی تبدیل کند، غافل از اینکه چنین رویکردی پیامدهای داخلی و بینالمللی جدی به دنبال دارد.
بیشتر بخوانید: جشن شلیک مکانیسم ماشه در صداوسیما | کسی در قوه قضاییه تلویزیون نگاه نمیکند؟!
دشمنان خارجی، همواره به دنبال نشانههایی از اختلاف داخلی هستند و هرگونه تنش میان چهرههای سیاسی، قدرت چانهزنی ایران در عرصه بینالمللی را کاهش میدهد. از این منظر، دعواهای لفظی جلیلی و همفکرانش، نه تنها یک کشمکش داخلی، بلکه تهدیدی برای منافع ملی ایران است.
با توجه به وضعیت حساس کنونی، اولویت اصلی کشور باید حفظ وحدت داخلی و تمرکز بر مقابله با چالشهای خارجی باشد. مناظرهها و درگیریهای لفظی میان چهرههای سیاسی، هرچند جذابیت رسانهای دارند، اما در شرایط امروز میتوانند اثرات مخربی بر انسجام ملی، اقتصاد و دیپلماسی کشور داشته باشند.
نقد و بررسی عملکرد گذشته، باید در قالب کارشناسی و مستدل انجام شود، نه به شکل تسویه حسابهای سیاسی که وحدت ملی را تهدید میکند. تجربه تاریخی نشان داده است که انحراف از این مسیر، به نفع دشمنان داخلی و خارجی است و انرژی ملی را هدر میدهد.
دعواهای سیاسی داخلی، حتی اگر صرفاً لفظی باشند، پیامدهای بینالمللی دارند. تحلیلگران خارجی با دقت تحولات داخلی ایران را رصد میکنند و هرگونه تنش میان چهرههای سیاسی، میتواند اعتماد بینالمللی به ایران را کاهش دهد و توان چانهزنی کشور را تضعیف کند.
بیشتر بخوانید: پاسخ تند روحانی به جلیلی: اگر شهامتش را داری با من مناظره کن
در شرایطی که فعال شدن مکانیسم ماشه و فشارهای احتمالی بازگشت تحریمها جدی است، نمایش اختلافات داخلی، فرصتهای دیپلماتیک را محدود و فضای تنش را تشدید میکند. تنها راه مقابله با این خطر، ایجاد یک روایت متحد و تمرکز بر مصالح ملی است.
رقابتهای جناحی و درگیریهای لفظی میان روحانی و جلیلی و طیف تندرو، هرچند جذابیت رسانهای دارد، اما به هیچ عنوان در شرایط کنونی قابل توجیه نیست و تنها انرژی کشور را هدر میدهد. تجربه گذشته نشان داده است که هرگونه حاشیهسازی و تسویه حساب سیاسی در میانه بحران، میتواند فرصتهای ملی را نابود کند.
اصرار طیف رادیکال و برادران جلیلی به حاشیهسازی در سطح رسانه ملی و سایر رسانهها سیاست مخربی است که ادامه آن عاقب خوشی ندارد.
راه پیش رو، نه در کشمکشهای گذشته، بلکه در همگرایی، گفتوگو و بهرهگیری از تجربه موفق دیپلماسی و تعامل است. دولت و جریانهای اصلاحطلب با تاکید بر این رویکرد، میتوانند ایران را در برابر فشارهای بینالمللی مستحکم کنند و فرصتهای توسعه داخلی را نیز حفظ کنند. تجربه برجام و دستاوردهای حاصل از آن، نشان میدهد که گفتوگو، تدبیر و همکاری داخلی، ابزار اصلی مقابله با بحرانهاست و هرگونه انحراف از این مسیر، نتیجهای جز اتلاف انرژی و فرصتهای ملی ندارد.