رویداد۲۴| در تحولی کمسابقه در روابط ایران و آمریکا، دولت ترامپ با هماهنگی تهران، دست به اخراج اجباری گروهی از ایرانیان ساکن ایالات متحده زد. این اقدام که در دورهای انجام شده که تنشها میان دو کشور در بالاترین سطح خود قرار دارد، بازتابهای گستردهای در رسانههای داخلی و بینالمللی داشته است و بحثهای بسیاری را درباره ماهیت دیپلماسی و سیاست مهاجرتی آمریکا به راه انداخته است.
طبق گزارشهای منتشرشده، نخستین گروه از ایرانیان اخراجشده، شامل ۱۲۰ نفر بودهاند که بهتازگی از ایالات متحده به تهران بازگشتهاند. این افراد عمدتاً از طریق مرز مکزیک وارد آمریکا شده بودند و برخی پس از ماهها بازداشت، بهصورت داوطلبانه و برخی دیگر به اجبار از کشور خارج شدهاند. برخی منابع خبری از احتمال بازگشت حدود ۴۰۰ ایرانی دیگر در آینده نزدیک خبر دادهاند که ابعاد این اقدام را گستردهتر و پیامدهای آن را مهمتر میکند.
در همین حال، مقامات ایرانی از جمله حسین نوشآبادی، مدیرکل امور پارلمانی وزارت امور خارجه، این اقدام را نتیجه توافقی میان دو کشور دانستهاند و تأکید کردهاند که وزارت خارجه از طریق دفاتر حفاظت منافع در تهران و واشنگتن، پیگیر حقوق شهروندان ایرانی خواهد بود و در صورت تضییع حقوق آنان، مسئولیت کامل بر عهده دولت آمریکا خواهد بود.
مجتبی شصتی کریمی، مدیرکل کنسولی وزارت خارجه نیز اقدام دولت آمریکا در بازگرداندن اجباری شماری از ایرانیان را مغایر تعهدات بینالمللی و نشانهای از تشدید رویکرد نژادپرستانه در کاخ سفید دانست و گفت: اعمال محدودیتهای ناموجه علیه ایرانیان بدون دلایل قانونی، نشاندهنده سیاستهای تبعیضآمیز واشنگتن است.
او تأکید کرد وزارت خارجه از طریق دفاتر حفاظت منافع در تهران و واشنگتن، پیگیر حقوق شهروندان ایرانی خواهد بود.
کریمی افزود: هر ایرانی مقیم خارج در صورت تمایل میتواند آزادانه به کشور بازگردد و تسهیلات لازم برای بازگشت محترمانه فراهم است.
وی هشدار داد: در صورت تضییع حقوق شخصی، اجتماعی یا مالکیتی ایرانیان مقیم آمریکا، مسئولیت کامل بر عهده دولت آمریکاست.
رسانههای ایرانی این اقدام را در چارچوب سیاستهای مهاجرگریزانه دولت ترامپ تحلیل کرده و برخی آن را فشاری سیاسی علیه ایران دانستهاند. بازتاب خبری بازگشت ۴۰۰ ایرانی دیگر، حساسیت و بحث گستردهای درباره نحوه تعامل آمریکا با مهاجران ایرانی ایجاد کرده است.
بیشتر بخوانید: واکنش وزارت خارجه به خبر اخراج ایرانیها از آمریکا
در رسانههای بینالمللی، مانند نیویورکتایمز، گزارش شده که این اخراجها پس از ماهها مذاکرات میان دو کشور صورت گرفته و جزئیات آن میتواند نشاندهنده راهبردهای دیپلماتیک و فشار سیاسی آمریکا باشد.
این اقدام در شرایطی انجام شده که روابط ایران و آمریکا پس از حملات نظامی آمریکا به تأسیسات هستهای ایران و بازگشت تحریمها، به اوج بحرانی خود رسیده است. برخی تحلیلگران معتقدند که این اقدام، نشانهای از تشدید فشارهای سیاسی و اقتصادی آمریکا علیه ایران است و از آن فراتر، میتواند پیامدهای دیپلماتیک و اجتماعی گستردهای داشته باشد.
اخراج اجباری ایرانیان، در ظاهر یک اقدام مهاجرتی است، اما در باطن، ابزاری برای فشار سیاسی و دیپلماتیک محسوب میشود. این تحول، پیچیدگی روابط بینالمللی و تأثیر آن بر زندگی شهروندان عادی را آشکار میکند و میتواند نقطه عطفی در تحلیل تحولات آینده روابط ایران و آمریکا باشد.