رویداد۲۴| اظهارات تازه سردار حسین علایی، نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه، درباره ضرورت صدور گواهینامه برای زنان موتورسوار، دوباره بحثی اجتماعی را زنده کرده است. او در برنامه حضور با تاکید بر اهمیت جلب رضایت مردم در شرایط کنونی گفت: «خیلی از مشکلات معیشتی و اقتصادی را در این شرایط تحریم نمیتوانیم سریع حل کنیم؛ مثل تورم و گرانی. اما میشود کارهایی انجام داد که مردم راضیتر باشند. مثلاً موضوعی مثل موتورسواری خانمها؛ چه اشکالی دارد؟ به آنها گواهینامه بدهید، چه اتفاقی میافتد؟ بعضیها ممکن است بگویند این مسئله کشور نیست. نمیگویم هست، اما همین مسائل جزئی هم وقتی حل شود، مردم احساس میکنند فضای کشور در حال بهبود است. سیاست داخلی ما تا امروز جواب نداده؛ خب تغییرش بدهید.»
این سخنان، در حالی مطرح شده که طی روزهای اخیر تصویری از زنی چادری سوار بر موتور در شبکههای اجتماعی دستبهدست و پربازید شد؛ تصویری که بسیاری از کاربران آن را نشانهای از تغییر واقعی در سبک زندگی شهری زنان تلقی کردند. واقعیتی که نشان میدهد دیگر نمیتوان حضور زنان موتورسوار را موضوعی فرهنگی یا حاشیهای دانست. صدورت گواهینامه موتورسواری برای زنان حالا دیگر ضرورتی عملی برای زندگی شهری و اقتصادی امروز است.
نمیتوان این حقیقت را نادیده گرفت که در سالهای اخیر، شمار زنان موتورسوار در کلانشهرهایی مانند تهران، مشهد، شیراز و اصفهان به شکل محسوس و چشمگیری رو به افزایش گذاشته است. بسیاری از آنان برای رفتوآمد، کار یا رساندن فرزند خود به مدرسه از موتورسیکلت استفاده میکنند، اما همچنان از حق دریافت گواهینامه محروماند. این خلأ قانونی نهتنها آنها را در معرض خطر جریمه و توقیف قرار داده، بلکه امنیت جانی و بیمهایشان را نیز تهدید میکند.
پیش از مخالفان موتورسواری زنان این موضوع را در کنار مطالباتی فرهنگی همچون آزادی پوشش دیده و سعی کردهاند که با پافشاری بر ممنوعیت موتورسواری زنان، بستر افزایش مطالبهگری آنها را محدود کنند. اکنون که بسیاری از راکبان زن حجاب کامل دارند، اما روشن شده که این مساله را باید فراتر از مسائلی مثل حجاب و در قالب یک ضرورت ترافیکی و در جهت افزایش ایمنی عمومی مورد توجه قرار داد.
ضمن اینکه پاسخ به این مطالبه جدی میتوان گام مهمی برای کاهش نارضایتیهای اجتماعی باشد و از شکاف بین مردم و حاکمیت بکاهد، همانطور که سردار علایی گفته «همین مسائل کوچک اگر حل شود، مردم احساس میکنند فضای کشور در حال بهبود است.»
البته بیان این موضع متفاوت از سوی یکی از چهرههای شناخته شده و با سابقه نظامی، میتواند نشانهای از تغییر تدریجی نگاه رسمی به مطالبات روزمره مردم باشد. انتظار میرود که مسئولان امر نیز بالاخره بپذیرند که موتورسواری زنان دیگر مسئلهای سیاسی نیست؛ بلکه واقعیتی است که در جامعه اتفاق افتاده، حتی اگر قانون آن را به رسمیت نشناسد. حضور زنان محجبه و چادری در میان موتورسواران، این تصویر را روشنتر کرده است: جامعه تغییر کرده و قانون باید خود را با واقعیت تطبیق دهد، نه برعکس.