رویداد ۲۴| در چنین شرایطی، پرسش اساسی فعالان صنعت این است: اگر توافق شود چه؟ اگر نشود چه؟ و اگر یک توافق نیمبند شکل بگیرد، بازار چگونه واکنش نشان خواهد داد؟
این گزارش تلاش میکند با نگاه دادهمحور و تجربه سالهای گذشته، 3 سناریوی محتمل را تحلیل و اثر هرکدام را بر قیمت استیل ایران بررسی کند.
بازار فولاد ایران از چند متغیر کلیدی اثر میپذیرد:
1. نرخ ارز
افزایش یا کاهش نرخ دلار طی ماههای اخیر بزرگترین محرک قیمت بوده است. دادههای غیررسمی نشان میدهد بیش از ۶۰% قیمت فولاد و استیل داخلی تابع مستقیم نرخ ارز است، حتی در محصولاتی که تولید داخلاند.
2. قیمت جهانی فولاد
در ۱۸ ماه گذشته، شاخص جهانی قیمت بیلت و اسلب وارداتی در آسیا و کشورهای واردکننده بین ۵۲۰ تا ۶۲۰ دلار نوسان داشته و بازار را در یک دامنه نوسانی نگه داشته است. با این حال، هزینه انرژی در چین و اروپا، بهویژه پس از بحران انرژی ۲۰۲۲، همچنان بر بازار سایه دارد.
3. تحریمها و محدودیتهای بانکی
هزینه حواله و انتقال پول، پوشش ریسک بیمه، حمل دریایی و تأمین قطعات، قیمت تمامشده استیل در ایران را در بسیاری از دورهها ۱۰ تا ۳۰% بالاتر از نرخ جهانی قرار داده است.
4. تقاضای داخلی
ساختوساز، صنایع نفت و گاز، تولید تجهیزات صنعتی و خودروسازی، چهار موتور محرک تقاضای استیل هستند؛ اما رکود پروژههای بزرگ دولتی و کاهش قدرت خرید بخش خصوصی عملا فشار بیشتری بر قیمتها وارد کرده است.
این 4 عامل، بازاری ساختهاند که هر لحظه آماده تغییر مسیر است؛ و مهمترین متغیر، نتیجه مذاکرات است.
مذاکرات ایران و آمریکا/اروپا مدتهاست در حالت «نیمهفعال» قرار دارد.
بازار فولاد اما حتی به اشارهها نیز واکنش فوری نشان میدهد: یک خبر مثبت میتواند قیمتها را تا ۱۰%کاهش دهد و برعکس هر خبر منفی موج جدید نوسان ایجاد میکند.
در این سناریو، ایران و غرب به یک توافق پایدار میرسند که شامل:
نتیجه مستقیم در بازار استیل:
اثر بر خرید:
اثر بر تأمینکنندگان:
برای تأمینکنندگان بزرگ ورق، لوله و پروفیل، این سناریو باعث افزایش حجم فروش، ثبات موجودی و کاهش فشار هزینههای ارزی خواهد شد.
در این سناریو، بخشهایی از تحریمها رفع میشود اما مذاکرات کامل نیست؛
بانکها و حملونقل هنوز با محدودیت روبهرو هستند اما صادرات نفت و جابجایی ارزی کمی تسهیل میشود.
پیامدها:
ویژگی این سناریو:
با توجه به تجربه دوره ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱، بازار در چنین شرایطی «رفتار موجی» دارد؛ یعنی یک موج افزایشی، سپس اصلاح و سپس دوباره نوسان.
بنگاههایی مثل آهن آنلاین و در حوزه تخصصی استیل رخ https://steelrokh.com/ در چنین دورههایی معمولا با استفاده از شبکه تأمین گسترده و مدیریت موجودی، نقش تثبیتکننده دارند و برای مشتریان صنعتی امکان خرید مرحلهای و کنترلشده فراهم میکند.
این سناریو بدترین حالت ممکن برای بازار فولاد است.
پیامدها
بازار چگونه واکنش نشان میدهد؟
تأمینکنندگان
در چنین شرایطی نقش تأمینکننده داخلی حیاتی است. شرکتهایی مثل استیل رخ با تنوع سبد محصولات، ارتباطات وارداتی و شبکه تامین منسجم، میتوانند جلوی کمبود شدید در بازار را بگیرند و به صنایع اجازه دهند خطوط تولید را متوقف نکنند.
برای تحلیل، فرض میکنیم قیمت مرجع برای ورق آلیاژ 304 حدود 270000 تا 280000 تومان/کیلوگرم (آبان 1404) بهعنوان نقطه شروع باشد.
سناریو ۱ — «توافق جامع»
سناریو ۲ — «توافق محدود»
سناریو ۳ — «عدم توافق یا تشدید تنش»
به طور خلاصه:
|
سناریو |
تغییر قیمت پتانسیل |
قیمت حدودی پیشبینیشده (تومان/کیلوگرم) |
|
توافق جامع |
کاهش ~ ۲۵٪ |
~ ۲۰۳٬۰۰۰ |
|
توافق محدود |
کاهش ~ ۱۰٪ |
~ ۲۴۳٬۰۰۰ |
|
عدم توافق |
افزایش ~ ۳۰٪ |
~ ۳۵۱٬۰۰۰ |
1. قیمت جهانی بیلت، قراضه و اسلب
هر ۱۰ دلار افزایش قیمت جهانی بیلت معمولاً حدود ۳ تا ۵% بر قیمت داخلی اثر میگذارد.
2. نرخ انرژی و هزینه تولید در چین و ترکیه
چین بزرگترین تأثیر را بر بازار منطقه دارند؛ اگر محدودیت برق در چین رخ دهد، قیمت جهانی بالا میرود
3. نرخ ارز
نرخ ارز مهمترین متغیر کوتاهمدت بازار ایران است.
استیل رخ یکی از تأمینکنندگان و توزیعکنندگان معتبر ورق استیل، لوله استیل، پروفیل و مقاطع فولادی در ایران است و به دلیل شبکه گسترده تأمین داخلی و خارجی، در دورههای نوسانی نقش «متعادلکننده بازار» را ایفا میکند.
نقاط قوت استیل رخ در دورههای بیثباتی:
در سناریوهای ۱ و ۲، این شرکت میتواند حجم عرضه را افزایش دهد و قیمت مناسبتری به صنایع ارائه دهد.
در سناریوی ۳، حضور تأمینکننده داخلی بهمعنای جلوگیری از توقف تولید برای کارخانجات است.
بازار استیل ایران در آستانه یک «دو راهی بزرگ» است. نتیجه مذاکرات میتواند قیمتها را ۳۰% کاهش یا ۵۰% افزایش دهد. در این میان، نقش تأمینکنندگان داخلی بیش از گذشته حیاتی است؛ زیرا در شرایط پرتنش میتوانند خلأهای بازار وارداتی را پر کنند و در دورههای آرام، مسیر تأمین ارزانتر و پایدارتر ایجاد نمایند.