رویداد۲۴ | مازیار وکیلی: درامها و البته ملودرامهای اجتماعی سینمای ایران در کنار کمدیهای عامه پسند مهمترین ژانر سینمایی تاریخ سینمای ایران است. این که چرا فیلمهای با مضامین اجتماعی تا این اندازه میتوانند برای تماشاگران ایرانی جذاب باشند خود به تنهایی میتواند موضوع یک مقاله مفصل دیگر باشد. اما هر چه هست مردم ایران- نه به اندازه کمدیهای عامه پسند-، اما هنوز به دیدن فیلمهایی که روایت گر بخشی از معضلات جامعه باشد علاقه نشان میدهند. به همین خاطر است که سینمای اجتماعی ایران تا به امروز توانسته به حیات خود ادامه دهد.
برای رعنا یکی از نمونههای متاخر سینمای اجتماعی ایران است که داستان جالبی دارد. این فیلم ساخته ایمان یزدی است که هم زمان با برای رعنا دومین فیلمش کمدی تهران ۵۷ هم روی پرده سینماهای کشور است. یزدی پیش از کارگردانی در سمتهای مختلفی فعالیت کرده و یک سریال را هم کارگردانی کرده است. تهیه کننده برای رعنا هم یکی از معتبرترین تهیه کنندگان سینمای ایران مرتضی شایسته است که از سال ۱۳۶۲ مشغول تهیه و پخش فیلم در سینمای ایران است. مرتضی شایسته به همراه مصطفی شایسته هدایت فیلم را تاسیس کردند که در دهه هفتاد معتبرترین دفتر تهیه فیلم در سینمای ایران بود. میخواهم زنده بمانم، تجارت، نابخشوده، جان پهلوان تختی، بوی کافور، عطر یاس، صد سال به این سالها و ویلاییها مهمترین فیلمهایی هستند که محصول هدایت فیلم هستند. برای رعنا آخرین فیلم اجتماعی است که مرتضی شایسته تولید کرده و باید دید این فیلم فروش خوبی خواهد داشت یا خیر.
داستان فیلم حول محور یک چالش بزرگ ورزشی و پیامدهای خانوادگی آن شکل میگیرد. شخصیت اصلی، عارف، هدفی بلندپروازانه دارد: رکورد جهانی پرش با موتورسیکلت از رمپ را بشکند. تقابل میان آرزوهای بزرگ فردی و مسئولیتها و مشکلات خانوادگی، محور اصلی کشمکشهای دراماتیک فیلم است و مخاطب را در مرز میان شور و هیجان ورزش مخاطرهآمیز و عمق مسائل خانوادگی و اجتماعی قرار میدهد.
حامد بهداد بازیگر اصلی برای رعنا متولد سال ۱۳۵۲ در مشهد است. بهداد مدرک لیسانس بازیگری از دانشگاه آزاد اسلامی دارد و در حال حاضر یکی از مشهورترین بازیگران سینمای ایران به حساب میآید. تماشاگران ایرانی حامد بهداد را با بازیهای پرشور و برون گرا در فیلمهایی مانند بوتیک، آرایش غلیظ، کافه ستاره و روز سوم به یاد میآورند. اما بهداد چند سالی هست که به سمت بازیهای آرام و درونی پیش رفته که نقطه اوج آن پیرپسر اُکتای براهنی است. برای رعنا فیلم چندان مهمی در کارنامه کاری حامد بهداد به حساب نمیآید، اما بهداد با توجه به تواناییهایش بازی استانداردی در این فیلم ارائه کرده و اجازه نداده ضعفهای فیلم بازی او را خراب کند.
بازیگر نقش اصلی زن فیلم برای رعنا پانته آ پناهیها است. پناهیها متولد آذر سال ۱۳۵۶ است و فارغ التحصیل رشته کارگردانی از دانشگاه سوره است. پناهیها ابتدا وارد پشت صحنه سینما شد و در فیلمهای زیادی سمت منشی صحنه را بر عهده داشت. پناهیها خیل زود به واسطه استعدادی که داشت بازیگر شد و توانست در فیلمهای بسیاری بدرخشد. پناهیها با بازی در گس و خانم به شهرت رسید. پناهیها یکی از معدود بازیگران سینمای ایران است که توانایی بالایی در بازی در تیپهای مختلف دارد. در برای رعنا هم پناهیها از این توانایی خودش استفاده کرد و توانسته بازی استاندارد و مناسبی ارائه دهد.
به جز کارگردان فیلم که اولین فیلم خود را کارگردانی کرده است. عوامل فنی فیلم از چهرههای باتجربه سینمای ایران هستند. آرمان موسی پور (سازنده موسیقی متن)، روزبه رایگا (مدیر فیلمبرداری) و سمیرا سزاوارمنش (تدوین گر) از جمله عوامل فنی برای رعنا هستند.
برای رعنا در چند جشنواره خارجی از جمله جشنواره فیلم بوسان و جشنواره کازان روسیه حضور داشته است. این حضورها در جشنوارههای خارجی ممکن است توقع تماشاگران را بالا ببرد و آنها انتظار فیلمی متفاوت و تازه را داشته باشند. اما تماشاگر باید توقع خود را تنظیم کند تا بعد از تماشای فیلمی با مختصات برای رعنا شوکه نشود و بتواند از حداقل نکات مثبت فیلم لذت ببرد.
با تمام این احوال برای رعنا دارای نقاط ضعفی است که نمیتوان به راحتی از کنار آن گذشت. ضعف در شخصیت پردازی برخی کاراکترها، ناتمام گذاشتن وقایع برخی از اتفاقات داستان و شعاری بودن برخی از سکانسها از جمله نقاط ضعف فیلم برای رعنا هستند. با تمام این نقاط ضعف، اما میتوان گفت که برای رعنا ارزش تماشا کردن دارد و میتوان آن را جز فیلمهای نسبتاً موفق سینمای اجتماعی این سالها به حساب آورد.