رویداد۲۴ | ساغر عزیزی یکی از بازیگران شناختهشده سینما و تلویزیون ایران است که نام او بیش از هر چیز با ایفای نقش فرح پهلوی در سریال «معمای شاه» گره خورده است؛ نقشی پرحاشیه، دشوار و متفاوت که هم تواناییهای بازیگری او را برجسته کرد و هم او را در معرض قضاوتهای تند اجتماعی قرار داد. عزیزی در طول سالهای فعالیت حرفهای خود نشان داده که علاقهمند به نقشهای جدی، تاریخی و دراماتیک است و از مواجهه با چالشهای سنگین هنری هراسی ندارد.
ساغر عزیزی متولد ۹ فروردین ۱۳۵۶ در شهر شیراز است. او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته کارگردانی سینما در دانشگاه سوره تهران به پایان رسانده و از همان سالهای جوانی مسیرش را بهطور جدی با هنر گره زده است. عزیزی متأهل است و یک فرزند دختر به نام پریا دارد. تحصیلات آکادمیک در کنار تجربه عملی، باعث شده نگاه او به بازیگری صرفاً محدود به اجرا نباشد و شناختی عمیقتر از ساختار، روایت و زبان تصویر داشته باشد.
فعالیت حرفهای ساغر عزیزی در سینما از سال ۱۳۷۸ با فیلم «رنگ شب» آغاز شد. این تجربه، نقطه شروع مسیری بود که او را به یکی از چهرههای آشنا در تلویزیون و سینمای ایران تبدیل کرد. پس از آن، عزیزی در مجموعهای از آثار تلویزیونی و سینمایی حضور یافت و بهتدریج با نقشهای تاریخی و درام شناخته شد. حضور در سریالهایی مانند «عطش»، «اتا نازی»، «سایهها»، «سالهای مشروطه» و در نهایت «معمای شاه» جایگاه او را تثبیت کرد و نشان داد که توانایی ایفای نقشهای پیچیده و چندلایه را دارد.
ساغر عزیزی تنها به بازیگری محدود نمانده است. او بهطور جدی در حوزه مستندسازی نیز فعالیت کرده و چندین اثر مستند تولید کرده است. این علاقه به مستند، نشاندهنده نگاه پژوهشمحور و دغدغهمند او نسبت به واقعیتهای اجتماعی و تاریخی است. علاوه بر این، در سالهای ابتدایی فعالیت هنری، به موازات تحصیل، در زمینههایی مانند نقاشی و طراحی داخلی نیز فعال بوده که این تنوع علایق هنری، در شکلگیری نگاه بصری و خلاقانه او نقش مهمی داشته است.
انتخاب ساغر عزیزی برای ایفای نقش فرح پهلوی در سریال «معمای شاه» حاصل همکاریهای پیشین او با محمدرضا ورزی، کارگردان این مجموعه بود. عزیزی پیش از این در پروژههایی مانند «سالهای مشروطه» و «تبریز در مه» با ورزی همکاری داشت و همین آشنایی با شیوه کاری او، زمینهساز این انتخاب شد. در جریان فیلمبرداری «تبریز در مه»، شباهت ظاهری عزیزی با فرح پهلوی بهطور اتفاقی توجه عوامل را جلب کرد. در همان زمان که ورزی مشغول نگارش فیلمنامه «معمای شاه» بود، این شباهت را مناسب ایفای نقش همسر محمدرضا پهلوی دانست و مطالعه کتاب «دخترم فرح» را به عزیزی پیشنهاد داد. پس از انجام تست گریم و طی مراحل مختلف، دعوت رسمی برای این نقش انجام شد و یکی از مهمترین تجربههای حرفهای عزیزی رقم خورد.
ایفای نقش یک شخصیت تاریخی پرحاشیه مانند فرح پهلوی، چالشهایی فراتر از بازیگری معمول به همراه داشت. ساغر عزیزی بارها از گریمهای سنگین و لباسهای بسیار پیچیدهای گفته که گاه تا ۱۰ ساعت زمان میبردند، آن هم برای ضبط پلانهایی چنددقیقهای. یکی از ماندگارترین صحنههای این سریال، سکانس تاجگذاری است؛ صحنهای که با تلفیق تصاویر مستند و بازی عزیزی طراحی شد و بهواسطه شکوه بصری، لباسهایی با دنبالهای چندمتری و گریم خاص، تأثیر زیادی بر مخاطب گذاشت. ضبط این سکانس تا نیمهشب ادامه داشت و سنگینی لباس، تحرک را برای او بهشدت دشوار کرده بود.
به گفته خود عزیزی، دشوارترین بخش بازیاش مربوط به صحنه فرار شاه و فرح از ایران بود. در تصاویر مستند، فرح با وجود شرایط بحرانی لبخندی بر لب دارد که ریشه در غرور شخصیت او دارد، اما در پس آن خستگی و اندوه عمیقی نهفته است. انتقال این حس ظریف نیازمند گریم خاصی بود که در ابتدا جواب نمیداد. برای رسیدن به نتیجه مطلوب، از عزیزی خواسته شد یک شب کامل نخوابد و تا صبح گریه کند. او با گوش دادن به موسیقی، بهویژه تصنیف «گلپونهها» با صدای زندهیاد ایرج بسطامی، بهطور واقعی گریست. حتی این هم کافی نبود و شب دوم بیخوابی را نیز تحمل کرد تا در نهایت، پس از ۴۸ ساعت بیداری، گریم به نتیجه رسید و او با خستگی مفرط مقابل دوربین رفت.
نقش فرح پهلوی برای ساغر عزیزی تنها یک چالش فنی و هنری نبود، بلکه پیامدهای اجتماعی نیز به همراه داشت. او پس از پخش سریال، هدف حملات کلامی و توهینآمیز برخی کاربران در شبکههای اجتماعی قرار گرفت. عزیزی در واکنش به این رفتارها، با انتشار پستی، از سختیهای این نقش و تلاشهای پشت صحنه سخن گفت و از مخاطبان خواست میان هنر و قضاوتهای سیاسی یا شخصی مرز قائل شوند. او تأکید کرد که عشق به وطن و تعهد به هنر، انگیزه اصلیاش در پذیرش چنین نقشهایی بوده و باور دارد هنر نباید اسیر پیشداوریها شود.