رویداد۲۴ | مریم وحیدیان: در روزهای اخیر، خبری از سوی سخنگوی قوه قضاییه فضای خبری را تکان داد. علی قلهکی فعال رسانهای نوشت: «طبق اظهارات سخنگوی قوه قضاییه، از فرزندان مصدق (آقازادههای معاون اول سابق قوه)، ۵ همت (۵ هزار میلیارد تومان) ثروت ضبط شده است.» این عدد یعنی با احتساب نوسانات قیمت دلار از زمان بازداشت آنها در شهریور ۱۴۰۲ تا امروز، این دو برادر ثروتی معادل ۳۶ تا ۱۰۰ میلیون دلار در اختیار داشتهاند.
این رقم نجومی بهانهای شد تا نگاهی دقیق به یکی از جنجالیترین پروندههای فساد مالی در بدنه دستگاه قضا بیندازیم؛ پروندهای که از طبقه نهم ساختمان ستاد قوه قضاییه شروع و به سلولهای زندان ختم شد.
همه چیز از اواخر شهریورماه ۱۴۰۲ شروع شد. آن روزها زمزمههایی در کانالهای خبری و محافل رسانهای پیچید که فرزندان یکی از مقامات ارشد دستگاه قضا بازداشت شدهاند. در ابتدا هویت این مقام فاش نشد، اما نام حجتالاسلام محمد مصدق، معاون اول قوه قضاییه، بیش از هر کسی به صورت غیررسمی به گوش میرسید.
در ۴ مهرماه ۱۴۰۲، سخنگوی وقت قوه قضاییه رسماً تأیید کرد که چنین پروندهای وجود دارد و وعده داد که «دستگاه قضا با صلابت و بدون تبعیض در حال رسیدگی به آن است.» مدتی بعد، رئیس قوه قضاییه در سفر به کرمان، با صراحتی بیسابقه اعلام کرد که «دو فرزند معاون اول قوه قضاییه پس از وصول گزارش مستند، بازداشت شدند» و تأکید کرد که «نظام با هیچ فسادی، حتی در سطوح بالای مدیریتی، مماشات نمیکند.»
با پیشرفت پرونده و آغاز جلسات دادگاه در اسفند ۱۴۰۲، محمد مصدق که خود در مقام معاون اول قوه قرار داشت، برای جلوگیری از هرگونه «شائبه اعمال نفوذ» یا تأثیرگذاری در روند رسیدگی، از سمت خود استعفا داد. او در متن استعفای خود تأکید کرد که از ابتدای تشکیل پرونده، هیچگونه تماسی با قضات دادسرا یا دادگاه نداشته است. رئیس قوه قضاییه نیز با پذیرش این استعفا، تأکید کرد که اگرچه حضور او تأثیری در روند پرونده ندارد، اما برای حفظ اعتماد عمومی با این درخواست موافقت میکند.
بر اساس کیفرخواست صادره، فرزندان معاون اول سابق، شبکهای را برای «اعمال نفوذ در پروندههای کلان اقتصادی» تشکیل داده بودند. آنها با سوءاستفاده از نام و جایگاه پدرشان، به طرفین پروندههای بزرگ وعده میدادند که میتوانند رأی دادگاه را به صورت تضمینی به نفع آنها تغییر دهند.
این مجموعه برای پنهانکاری، یک دفتر غیرقانونی دایر کرده و وجوه کلانی را به صورت ارز، سکه، خودروهای لوکس و ملک دریافت میکردند. برای پنهان کردن مسیر پول، مبالغ به حسابهای افراد ثالث (پوششی) واریز میشد و سپس در پروژههای ساختوساز یا خرید کالاهای سرمایهای به کار گرفته میشد.
یک مورد از مهمترین پروندههایی که این شبکه در آنها دخالت داشت، پرونده گروه رستمیصفا، یکی از ابربدهکاران بانکی بود که این شبکه تنها در این فقره حدود ۲۰۰ میلیارد تومان مال نامشروع کسب کرده بود و مورد دیگر پرونده تخلیه ورزشگاه شهدای قیطریه که از دیگر موارد اعمال نفوذ این افراد بود.
پس از برگزاری ۲۶ جلسه دادگاه بدوی و بررسی ۱۴ هزار برگ پرونده در ۷۲ جلد، سرانجام احکام قطعی صادر شد. سخنگوی قوه قضاییه، اصغر جهانگیر، جزئیات این احکام را چنین تشریح کرد:
امیرحسین مصدق کهنمویی (متهم ردیف اول) به دلیل مشارکت در سوءاستفاده از روابط خصوصی، اعمال نفوذ برخلاف حق، پولشویی و حتی نگهداری و استعمال مواد مخدر، در مجموع به بیش از ۱۷ سال حبس محکوم شد. علاوه بر حبس، او به پرداخت جزای نقدی سنگین و مصادره اموال گستردهای محکوم شد که لیست آنها شبیه به فهرست اموال یک کلکسیونر ثروتمند است.
همچنین محمدصادق مصدق کهنمویی (متهم ردیف دوم) نیز به اتهام سوءاستفاده از روابط و چندین فقره پولشویی، به بیش از ۸ سال حبس، جزای نقدی و مصادره اموال محکوم شد.
ضمناً سایر همدستان در این پرونده که در ابتدا ۲۸ متهم داشت، در نهایت ۲۳ نفر محکوم شدند. از جمله پویا قاضیزاده، قاضی معلق دادگستری، که به اتهام ارتشا به ۲ سال حبس، انفصال از خدمت و محرومیت از مشاغل دولتی محکوم شد.
آنچه اظهارات سخنگوی قوه قضاییه درباره ثروت ۵ همتی را تایید میکند، لیست بلندبالای اموال مصادره شده است. بر اساس گزارشهای رسمی، اموال ضبط شده از این شبکه شامل خودروهای لوکس از جمله یک دستگاه بنز B۲۰۰، چهار دستگاه مازراتی، یک دستگاه پورشه ماکان، خودروهای ولوو و پژو ۲۰۷، املاک و زمین شامل چندین قطعه زمین در ورامین و پلور، و چندین پلاک ثبتی در مناطق گرانقیمت، مسکوکات و طلا شامل ۱۰۰ سکه تمام بهار آزادی و ۵۰۰ گرم طلا، وجوه نقد و ارز از جمله مبالغ هنگفتی شامل ۳۴۰ میلیارد ریال وجوه نقد، ۷۰ هزار دلار، ۳۵۰۰ یورو و مبالغ کلان دیگری به ارزهای مختلف بوده است.
بررسیها نشان میدهد که این دو برادر حتی شرکتهای کاغذی مانند «بازرگانی صنعتی کیمیا اکسیر ملل» را نیز به ثبت رسانده بودند که هیچ فعالیت واقعی یا وبسایتی نداشتند و صرفاً پوششی برای فعالیتهای آنها بودند.