رویداد۲۴ مراسم سنتی چهارشنبه سوری، بهانه‌ای برای ورود به سال نو و دید و بازدیدهای نوروزی است. شاید بی ربط نباشد که بگوییم مراسم چهارشنبه سوری، آغاز جشن و سرور سال نو را نوید می‌دهد و از همین رو، سالیان سال است که مردم با رسم و رسوم ایل و تبار خود، این شب را جشن می‌گیرند.
متأسفانه چند سالی و شاید بیشتر از یک دهه است که رنگ و بوی مراسم چهارشنبه سوری، با چاشنی رفتارهای پرخطر عجین شده و عده‌ای از هموطنان، خواسته و ناخواسته درگیر آن شده‌اند.
البته نکته قابل توجه در این دو سال که پاندمی کرونا را داشته‌ایم، میزان حوادث و آسیب‌های ناشی از رفتارهای پرخطر در چهارشنبه سوری، تا حدودی کم شده است. اما، همچنان، برخی از هموطنان خود را درگیر این رفتارهای پرخطر می‌کنند و موجب می‌شوند سال نو برای برخی از خانواده‌ها تلخ و غمناک آغاز شود.
هشدارهای وزارت بهداشت را جدی بگیرید
علیرضا مغیثی رئیس اداره پیشگیری از حوادث وزارت بهداشت، ضمن توصیه‌های لازم در خصوص پیشگیری از وقوع حادثه در مراسم چهارشنبه سوری، گفت: یکی از راه‌های ایمن سازی نسبی چهارشنبه سوری، این است که خطرهای بالقوه این ایام را به خوبی برای فرزندمان توضیح دهیم و قوانین و چارچوب‌های تربیتی ما را به او یادآوری کنیم. اگر کودک با ما همکاری کرد، جواب او پاداش و تشویق است، اما اگر او را منع کردیم و نپذیرفت، باید برایش شرط بگذاریم و بهترین شرط این است که خودمان هم کنار او حضور داشته باشیم و بر رفتارهایش نظارت کنیم تا خطری تهدیدش نکند. اگر به هر دلیلی چنین امکانی برایمان فراهم نیست، باید لااقل یک فرد بالغ مورد اعتماد را همراه کودکمان بفرستیم.
قطع عضو ضایعه‌ای جبران ناپذیر است
وی با عنوان این مطلب که قطع عضو ضایعه‌ای جبران ناپذیر است، افزود: با احتیاط و پرهیز از رفتارهای پر خطر، زندگی را برای خود و دیگران تلخ نکنیم. اصابت ترکش‌های ناشی از انفجار مواد محترقه به چشم، باعث بروز آسیب‌هایی در ناحیه پلک و چشم می‌شود و گاهی حتی به نابینایی می‌انجامد.
مغیثی با بیان اینکه از پریدن روی آتش به خصوص با چادر، مانتو و یا لباس‌های گشاد اجتناب کنید، خاطرنشان کرد: کبریت و مواد آتش زا مانند بنزین، الکل و مانند آن را به خصوص در روزهای آخر سال و چهارشنبه سوری از دسترس کودکان و افراد نابالغ دور کنید. داخل خانه و فضای بیرون خانه (حیاط، حیاط خلوت، انبار، پارکینگ، پشت بام) را وارسی کنید تا اگر کودکان مواد محترقه در آنجا پنهان کرده‌اند، آنها را پیدا کنیم. کودکان اغلب کبریت و ترقه و مواد آتش زا را در نقاط غیر قابل دید مثل انباری، داخل کمد و وسایل شخصی خود مخفی می‌کنند. توصیه می‌کنیم در این ایام، حتی الامکان این محل‌ها را مورد بازرسی قرار دهید.
بیشتر بخوانید: چهارشنبه سوری؛ بازی با مرگ در روزهای پایانی سال
رئیس اداره پیشگیری از حوادث وزارت بهداشت تصریح کرد: از حمل مواد محترقه و آتش گیر و انفجاری حتی به مقادیر بسیار کم، در جیب لباس و کیف و از پرتاب نارنجک و مواد محترقه به طرف افراد دیگر و به سمت ساختمان‌ها که موجب آسیب رساندن و بد منظره کردن آنها و نمای شهرمان می‌شود، جدا خودداری کنید.
وی ادامه داد: هنگام استفاده از فشفشه، دست را باز نگهداشته و از جلوی صورت دور نگهدارید تا دچار سوختگی نشوید. تماشاچیان معمولاً در خطر اصابت ترکش‌های ترقه‌ها و مواد منفجره هستند، سعی کنید در تیررس ترکش‌ها نباشید. فقط در فضای باز از فشفشه و ترقه استفاده کنید؛ از انداختن مواد تحت فشار (مانند کپسول‌ها، اسپری حشره کش و..)، وسایل شیشه‌ای مانند آمپول و قوطی‌های فلزی مانند اسپری و کنسرو، به درون آتش جدا بپرهیزید. در صورت روشن کردن آتش توصیه می‌شود که آتش در حجم کم باشد و از ریختن مواد سریع الاشتعال مانند بنزین، نفت و الکل جدا خودداری کنید.
مغیثی بیان کرد: برای روشن کردن آتش از محل‌هایی استفاده کنید که امکان سرایت به جاهای دیگر را نداشته باشد. در نزدیکی پمپ بنزین‌ها و وسایل نقلیه که حامل بنزین و مواد سوختنی است نیز آتش بازی نکنید. همچنین، از برپایی آتش در معابر باریک و در نزدیکی پست‌های برق یا ایستگاه‌های تقلیل فشار گاز و پارکینگ‌های عمومی نیز پرهیز کنید.
رئیس اداره پیشگیری از حوادث وزارت بهداشت تاکید کرد: با مشاهده خرید و فروش مواد محترقه غیر استاندارد به هر شکل، سریع مأمورین نیروی انتظامی یا پلیس ۱۱۰ را در جریان قرار دهید.
کمک‌های اورژانسی به افراد آسیب دیده
محل سوختگی فرد مصدوم را با آب سرد و تمیز، حداقل به مدت ۱۰ دقیقه بشوییم و کمربند و زیورآلات و وسایل تنگ و فشارنده را خارج کنید. در صورت مواجهه با فردی که دچار سوختگی شده، ضمن حفظ خونسردی از مالیدن مواد غیر بهداشتی مثل خمیر دندان، سیب زمینی، روغن و گذاشتن یخ بر روی محل سوختگی خودداری کنید.
فردی که دچار سوختگی شده را هرچه سریع‌تر به مرکز درمانی منتقل کنید و در صورت شدت مصدومیت با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید.
اگر لباس مصدوم روی عضو سوخته را پوشانده، آن را از بدنش خارج کرده و اگر لباسش به پوست ناحیه سوخته چسبیده است، دورتادور آن را تا محل چسبیده به بدن قیچی کنیم. در صورتی که چشم در اثر اصابت ترکش‌های ناشی از انفجار مواد محترقه آسیب دیده است، از قراردادن دستمال، پنبه یا گاز را روی چشم خودداری کنید.
اگر فردی دچار سوختگی شد، از دویدن خودداری کرده و بلافاصله بر روی زمین بغلتد. از پتو برای خاموش کردن فردی که لباسش آتش گرفته است، استفاده کنید و هرگز از کپسول آتش نشانی برای خاموش کردن او، استفاده نکنید.
آمار بالای سوختگی در کشور
آمارهای رسمی و غیر رسمی در ایران، نشان می‌دهد که تلفات سوختگی در کشور خیلی بالا است. به طوری که سالانه حدود ۳۰ هزار نفر دچار سوختگی شدید می‌شوند که لازم است در بیمارستان بستری شوند.
متأسفانه حدود ۳۰۰۰ نفر نیز در اثر سوختگی جان خود را از دست می‌دهند و ۲۷ هزار نفر هم در حالی وارد جامعه می‌شوند که بین یک چهارم تا یک پنجم آنها معلول هستند.