رویداد۲۴ | حسین فلاحی: مقامات نظامی ایالات متحده در حال تلاش برای توسعه یک سیستم دفاعی با نام «گنبد طلایی» (Golden Dome) هستند که بتواند این کشور را در برابر حملات موشکی دوربرد محافظت کند. منابع متعدد به نقل از کاخ سفید گفتهاند که برای تحقق این طرح که یکی از اولویتهای پنتاگون بشمار میرود رئیسجمهور دونالد ترامپ، از هیچ هزینهای دریغ نخواهد کرد.
فناوری برای سرنگونی موشکها برای دههها وجود داشته است، اما نوع سپر موشکی که ترامپ به دنبال ساخت آن است بسیار پیچیدهتر و گرانتر خواهد بود. «گنبد طلایی» تلاش دولت ترامپ برای توسعه یک سیستم دفاع موشکی شبیه به گنبد آهنین اسرائیل است.
به گفته این منابع، در حالی که پنتاگون به دنبال کاهش بودجه است، دولت ترامپ به مقامات نظامی دستور داده است تا اطمینان حاصل کنند که بودجه کافی برای ساخت «گنبد طلایی» در برآوردهای بودجه سالهای ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۰ لحاظ میشود. ترامپ بارها تاکید کرده است که آمریکا به یک دفاع موشکی مشابه گنبد آهنین اسرائیل نیاز دارد.
سیستم اسرائیلی با نوع آمریکایی تفاوت خواهد داشت. ساختن گنبد آهنین بسیار سادهتر از ساختن گنبد طلایی پیشنهادی است. سامانه دفاع موشکی گنبد آهنین اسرائیل از مناطق پرجمعیت در برابر تهدیدات کوتاه برد در منطقهای که به اندازه نیوجرسی است محافظت میکند. در مقابل ترامپ خواهان یک سیستم دفاع موشکی مبتنی بر رهگیری فضایی است که بتواند از کل ایالات متحده در برابر موشکهای بالستیک پیشرفته و مافوق صوت محافظت کند.
جفری لوئیس، استاد مؤسسه مطالعات بینالمللی میدلبری در مونتری که دفاع موشکی را مطالعه میکند، میگوید: «این تفاوت بین کایاک و کشتی جنگی است. بخش بزرگی از این تفاوت اندازه خشکی است که باید محافظت شود. اسرائیل بیش از ۴۰۰ برابر کوچکتر از ایالات متحده است و عمدتاً یک بیابان صاف است که دفاع از آن آسان است.
اما تهدید موشکی برای آمریکا اساسا متفاوت است. لوئیس میگوید: «گنبد آهنین اساساً برای مقابله با پرتابههای کوتاهبرد و آهسته طراحی شده است. در بیشتر موارد، به موشکها و راکتهایی شلیک میکند که از نزدیک مرز شلیک میشوند و معمولاً میتوانند تنها دهها مایل پرواز کنند. اما موشکهایی که روسیه و چین به سمت ایالات متحده نشانه گرفتهاند کاملاً متفاوت هستند. آنها شامل موشکهای بالستیک قاره پیما عظیم و قدرتمندی هستند که به فضا میروند و با سرعتهای مافوق صوت به زمین بازمی گردند. گنبد آهنین هرگز نمیتواند آنها را رهگیری کند.
در واقع، رهگیری این موشکهای بزرگتر برای هر سیستم دفاع موشکی موجود سخت است. بهترین کاری که میتوان انجام داد این است که سعی کنید به موشکهای بالستیک قاره پیما را درست در زمانی که از سیلو خود پرتاب میکنند ضربه بزنید، اما مرحله پرتاب این موشکها فقط سه تا پنج دقیقه طول میکشد، بنابراین شما فقط چند صد ثانیه فرصت دارید که خطر آنها را هنگام پرتاب خنثی کنید.
برای رهگیری موشک های بالستیک نیاز است تا گنبد طلایی در ارتفاع زیاد وارد عمل شود. به عبارت دیگر برای اصابت زودهنگام به این موشک ها، احتمالاً یک گنبد طلایی به فناوری در فضا نیاز دارد.
ایده این است که ماهوارههایی در مدار داشته باشیم که بتوانند موشکها را هنگام خروج از زمین شناسایی کرده و سپس در ابتدای پرواز به آنها شلیک کنند. اما در این اینجا یک مشکل وجود دارد. مشکل این است که زمین واقعاً بزرگ است و ماهوارهها خیلی سریع به دور آن میچرخند. برای اطمینان از اینکه ماهوارهای را در موقعیتی بالاتر از قسمت مناسب زمین قرار دهید، "شما به چیزهای زیادی در فضا نیاز دارید تا آنها را در مکان مناسب در زمان مناسب داشته باشید. "
هنوز مشخص نیست که پنتاگون در طرح بودجه خود چه مقدار پول برای ساخت گنبد طلایی ترامپ درخواست خواهد کرد. همچنین مشخصن نیست مقامات چگونه میزان بودجه مورد نیاز را تعیین خواهند کرد.
در همین ارتباط دریادار بازنشسته "مارک مونتگومری" معتقد است که ایجاد یک سیستم دفاع موشکی بالستیک ممکن است طی ۷ تا ۱۰ سال آینده امکان پذیر باشد، اما حتی در آن زمان نیز محدودیتهای زیادی خواهد داشت که به طور بالقوه تنها قادر به محافظت از ساختمانهای مهم فدرال و شهرهای بزرگ آمریکا خواهد بود.
مونتگومری، مدیر ارشد مرکز نوآوری سایبری و فناوری در بنیاد دفاع از دموکراسیها، میگوید: «هرچه بیشتر بخواهید آن را به ۱۰۰ درصد نزدیکتر کنید، گرانتر میشود». به گفته مونتگومری یک سیستم جامع به مجموعههای مختلفی از ماهوارهها برای ارتباط، سنجش موشکهای ورودی و پرتاب رهگیرها نیاز دارد.
در همین ارتباط آژانس دفاع موشکی در اواسط فوریه قصد دارد تا یک مناقصه با حضور شرکتهای علاقهمند به کمک به برنامهریزی و ساخت گنبد طلایی برگزار کند. این آژانس بیش از ۳۶۰ چکیده محرمانه و طبقه بندی نشده درباره ایدههایی برای نحوه برنامه ریزی و اجرای این سیستم دفاع موشکی دریافت کرده است. در همین رابطه، شرکت لاکهید مارتین گامی بلند برداشته و وب سایتی برای گنبد طلایی ایجاد کرده است که ادعا میکند بزرگترین پیمانکار دفاعی جهان دارای "قابلیتهای اثبات شده در ماموریت و سابقه یکپارچه سازی برای تحقق این امر خواهد بود. "
گنبد طلایی یک ایده جدید بشمار نمیرود. در دهه ۱۹۸۰، رئیس جمهور رونالد ریگان ابتکار دفاع استراتژیک برای ایجاد یک دفاع فضایی در برابر موشکهای هستهای بالستیک را اعلام کرد. این سیستم با نام مستعار "جنگ ستارگان" شناخته میشد و قبل از لغو و مواجهه با موانع فنی و اقتصادی، دهها میلیارد دلار صرف آن شد.
به گفته انجمن فیزیک آمریکا (APS) که سالها امکان سنجی دفاع موشکی بالستیک را مورد مطالعه قرار داده است، چنین سیستمی حتی برای رهگیری یک موشک کره شمالی به هزاران رهگیر در مدار پایین زمین نیاز دارد. یک رهگیر تنها در مدار تقریباً هرگز قادر به رهگیری سریع یک موشک بالستیک نیست، بنابراین برای اطمینان از پوشش کافی، به طور تصاعدی به موارد بیشتری نیاز خواهد بود.
در پژوهش APS آمده است ما تخمین میزنیم که یک صورت فلکی از حدود ۱۶۰۰۰ رهگیر برای مقابله با ده فروند موشک بالستیک سوخت جامد مانند هواسونگ ۱۸ (Hwasong-۱۸) کره شمالی مورد نیاز است.