رویداد۲۴| مازیار وکیلی: یکی از عوارض رشد شبکههای اجتماعی و حضور مداوم در فضای مجازی این است که هرکس با اندک شهرتی، خود را موظف میداند درباره همه چیز اظهارنظر کند. این پذیرفته است که یک بازیگر درباره سینما و تلویزیون یا یک ورزشکار درباره رشته ورزشی که در آن فعالیت دارد، اظهار نظر کند، اما چرا یک بازیگر باید درباره موضوعی که در آن هیچ سررشته و تخصصی ندارد، سخن بگوید؟
پاسخ به این سوال از آن جهت مهم است که ما بدانیم چرا شرایط سیاست ورزی و کار فرهنگی هر روز در ایران بغرنجتر میشود. ظاهراً ما در کشوری زندگی میکنیم به اندازه کل جمعیت آن کارشناس سیاسی وجود دارد. عجیب است که با وجود این تعداد کارشناس بحرانهای سیاسی ایران خاتمه پیدا نمیکند. مشکل اصلی این جا است که اظهارات بی پایه و اساس در فضای مجازی نه تنها به اعتماد عمومی ضربه میزند، بلکه سیاست را هم تبدیل به امری مبتذل میکند که همه خود را درآن کارشناس میدانند. این طور که به نظر میرسد سلبریتیهای ایرانی هم برای وایرال شدن در فضای مجازی و گرفتن چند لایک بیشتر حاضر به هر کاری هستند و درباره همه چیز اظهارنظر میکنند، حتی اگر آن اظهار نظر امنیت روانی یک جامعه را به هم بریزد. تازهترین مورد هم اظهارات جنجالی مجید واشقانی درباره سیاست خارجی و برجام است.
مجید واشقانی که بعد از یک سرچ ساده در اینترنت معلوم میشود حتی در حوزه بازیگری هم چندان موفق نبوده و یک بازیگر درجه چندم به حساب میآید و کیفیت فیلمها و سریالهایی که در آنها حضور داشته از هفت سر اژدها و شبهای مافیا بیشتر نیست؛ چرا باید درباره سیاست خارجی کشور اظهار نظر کند؟ این طور که به نظر میرسد واشقانی متوجه شده که در حوزه بازیگری به جایی نمیرسد و به همین خاطر برنامه رک را راه انداخته با با دعوت از مهمانانی - از مریم امیر جلالی تا صادق زیبا کلام - جنجال به پار کرده و دیده شود. او هربار به بهانههای مختلف راجع به دولتهای گذشته سخن گفته و حاشیه میسازد تا فراموش نشود و در اذهان مردم حضور داشته باشد. مثلا آن قسمت از برنامه اینترنتی رُک که صادق زیبا کلام در آن حضور پیدا کرد بیشتر از آن که یک برنامه متمدنانه باشد شبیه بازجویی یک مامور امنیتی از یک اُستاد دانشگاه بود.
بیشتر بخوانید: از دانشگاه تا اینستاگرام؛ سقوط آزاد اندیشه در عصر شوآف | علوم انسانی را به سخره نگیرید
واشقانی در آخرین اظهارنظر خود قرارداد ترکمنچای را بهتر از برجام دانسته و گفته است: «به نظر من ترکمنچای از برجام شرافتمندانهتر است، چون تکیلفش معلوم بود، گفتند آقا این تکه را بریدند خداحافظ. این برجام، اما هرروز دارد یک چیزی ازآن بیرون میآید، مثل فرانچسکو و اسنپبک.»
سوال اینجاست که مجید واشقانی کی و از کجا مدرک علوم سیاسی خود را دریافت کرده که بینندگان برنامه او از آن بیخبرند؟ به هرحال صحبت درباره موضوعاتی مانند برجام بیش از آن که در تخصص یک بازیگر و در تخصص دانش آموختگان حوزه علوم سیاسی است. اما حالا که مجید واشقانی خودش را آنقدر کارشناس میداند که درباره برجام اظهار نظر کند، خوب است به چند سوال مهم هم پاسخ بدهد: برجام اگر بد بود چرا ترامپ به صورت یک طرفه از آن خارج شد و در سخنرانیهای خود اوباما را متهم کرد که به ایران باج داده است؟ برجام اگر بد بود چرا اولین کسی که با آن به مخالفت برخواست نتانیاهو بود؟ برجام اگر از ترکمنچای بدتر است چرا امثال واشقانی نگران خروج طرفهای معامله از آن هستند؟ امثال واشقانی اتفاقاً باید خوشحال باشند که تروئیکای اُروپایی از برجام خارج و اسنپ بک را فعال کرده است. چون کار ایران برای رهایی از یک قرارداد ننگین راحت کردند. پس دیگر دلیلی برای ناراحتی وجود ندارد. از همه مهمتر واشقانی فراموش کرده که برجام با تایید تمام ارکان نظام سیاسی از رهبری تا مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و بعد توسط دولت حسن روحانی اجرایی شد. شاید واشقانی ادعا میکند صلاح مملکت را از رهبری هم بیشتر میفهمد که بدون تخصص درباره موضوعی به این اندازه پیچیده اظهار نظر میکند. او ظاهراً فراموش کرده بعد از توافق برجام بود که ایران تورم تک رقمی و بالاترین رشد اقتصادی را تجربه کرد و توانست بعد از سالها انزوا به بازارهای جهانی متصل شود. واشقانی که آنقدر به صنعت موشکی علاقه دارد یک بار بگوید کدام بند برجام صنایع موشکی ایران را تعطیل کرد و باعث تضعیف توان دفاعی ایران شد؟ پاسخ به این سوالات از آن جهت مهم است که بدانیم عیار امثال واشقانی چقدر است. هر چند بسیار بعید است این سلبریتی تازه از گرد راه رسیده پاسخی برای این سوالات داشته باشد.
اظهارنظرهای این چنینی توسط بازیگری در سطح او نه تنها موجب سردرگمی جامعه میشود، بلکه امنیت ملی کشور را نیز تهدید میکند. معنای قرار دادن توان موشکی در مقابل دیپلماسی روشن است؛ افرادی چون واشقانی، بدون تخصص و همصدا با سیاستمداران خارجی و حتی اسرائیلیها که در پی از سرگیری جنگ هستند، عمل کرده و زمینه افزایش تنشها را فراهم میکنند. اما یک سوال هم از مسئولان قضایی و امنیتی باید پرسید. چطور است که یک هنرمند یا فعال رسانهای برای انتقادی ساده سریعاً احضار و برای او پرونده تشکیل میشود.
بیشتر بخوانید: ببینید| زیباکلام در گفتوگو با مجید واشقانی: اولین نفری هستم که به جبهه میروم
اما درباره امثال واشقانی که با اظهار نظرهای بی پایه و اساس خود امنیت ملی را به خطر میاندازند هیچ اقدامی صورت نمیگیرد؟ اگر قرار است امثال واشقانی برای سیاست خارجی ایران تعیین و تکلیف کنند پس چرا وزارت خارجه وجود دارد؟ بهتر نیست سکان وزارت خارجه را به مجید واشقانی بسپاریم تا قراردادی با غربیها ببندد که شبیه ترکمنچای نباشد. این راهی که واشقانی میرود به هیچستان است. فقط تفاوت این جاست که چنین اظهارات نسنجیدهای یک ملت را هم به هیچستان میبرد که یقیناً جای خوبی برای زندگی نیست.