زبیگنیو برژینسکی یکی از برجستهترین استراتژیستهای جهان است که با درک عمیقش از نیروهای تاریخی شناخته میشود. برژینسکی با تکیه بر نبوغ خود، از دانشگاه هاروارد فارقالتحصیل شد و به قلب کاخ سفید راه یافت تا در رقابتی تنگاتنگ با رقیب دیرینهاش، هنری کسینجر، مسیر جنگ سرد را تغییر داده و نظم نوینی را برای جهان پس از آن ترسیم کند.
در شهری که به ویرانهای بدل شده بود، فاتحان جنگ جهانی دوم تلاش کردند تا نه با گلوله، که با قانون، به جنایتی بیسابقه رسیدگی کنند. آنها در این راه، خودِ مفهوم «عدالت» را برای همیشه دگرگون ساختند.
تبلیغات نیروگیری ارتش روسیه از بین جوانان ایرانی با وجود تکذیب سفارت روسیه یک سوال را تقویت کرد؛ چرا روسیه، با ارتشی عظیم و منابع نظامی گسترده، به شرکتهای نظامی خصوصی و نیروهای اجیرشده تکیه کرد؟ این گزارش با مرور تاریخ مزدوری از ماکیاولی تا جنگ اوکراین، نشان میدهد کرملین چگونه میان «هزینه سیاسیِ بسیج»، «نیاز فوری به نیروی انسانی» و «مزیت انکارپذیری» گیر افتاد؛ و چرا همین انتخاب، در نهایت تیغ را به سمت خودِ مسکو برگرداند.
افزایش ناگهانی و چهار برابری بهای نفت در ۱۹۷۳ میلادی را «نخستین شوک نفت» نامیدهاند. این دقیقه تاریخی، لحظه طغیان جنوب جهانی (متشکل از کشورهای صادر کننده نفت) علیه نظم اقتصادی شمال (بلوک غرب) بود؛ رخدادی که ریشههایش را باید در بحران دلار و توسعهخواهی افراطی شرکتهای بزرگ نفی جست، و نه صرفا در آتش جنگ اعراب و اسرائیل.
اخوانالمسلمین را میتوان یکی از موثرترین گروههای اسلامگرای دوران جدید دانست. جنبشی که روزگاری بر مصر، پرجمعیتترین کشور جهان عرب، حکومت میکرد و نفوذش سراسر جهان اسلام را درنوردیده بود. اما امروز این سازمان به یک تشیلات متلاشی و ضعیف بدل شده که با بحران عمیق موجودیتی دست و پنجه نرم میکند. اما چگونه جنبشی که زمانی به اوج قدرت در مصر رسید، به نقطه کنونی بحران موجودیت، پراکندگی و محکومیت جهانی سقوط کرد؟
تحلیلی بر دیوار برلین؛ سازهای که نه فقط یک شهر، که جهان را تقسیم کرد و نشان داد چگونه یک «وضعیت موقت»، به هویتی دائمی بدل میشود.
جیمز واتسون، دانشمند آمریکایی و یکی از کاشفان ساختار DNA، در ۹۷ سالگی درگذشت؛ او با دستاوردهای علمی بزرگ شناخته شد، اما به دلیل اظهارات نژادپرستانه و جنسیتزده در سالهای پایانی عمر از جامعه علمی کنار گذاشته شد.
آریل شارون، ملقب به «بولدوزر»، فردی سرکش و عنانگسیخته در تاریخ اسرائیل بود؛ کسی که با بیاعتنایی کامل به قواعد، چشمانداز سیاسی خاورمیانه را برای همیشه تغییر داد. او نماد کامل آن دسته از رهبرانی است که معتقدند تاریخ نه بر سر میز مذاکره، که با خون و بتن بر روی زمین رقم میخورد. زندگی شارون روایتی است از کاربرد بیپرده زور برای تحمیل خواستههای سیاسی و گروهی است.
تصمیم تازه ترکیه برای مسدود کردن داراییهای مرتبط با برنامه هستهای ایران، اگرچه در ظاهر همسویی با تحریمهای غرب است، اما در واقع بخشی از بازی پیچیده قدرت در آنکارا میان واشنگتن و تهران محسوب میشود؛ حرکتی نمادین که بیش از هر چیز، بازتاب اضطراب ترکیه از پرونده «هالکبانک» و تلاشش برای حفظ توازن در میدان ژئوپلیتیک چندقطبی امروز است.
جایزه نوبل ادبیات به لاسلو کراسناهورکایی، نویسندهی مجار، اهدا شد. کراسناهورکایی معماری است که با جملات بیپایان خود، بنای جهانی رو به ویرانی را میسازد؛ جهانی که به طرز هولناکی شبیه به جهان ماست.
این عکس در ۴ ژوئن ۱۹۶۲ توسط «هکتور روندون لوورا» و در شهر کاراکاس ونزوئلا ثبت شد. این تصویر جایزه معتبر «عکس خبری سال» و جایزه «پولیتزر عکاسی» سال ۱۹۶۳ را از آن خود کرد.
سانائه تاکایچی، زن ۶۴ ساله و وزیر پیشین امنیت اقتصادی ژاپن، در آستانه نخستوزیری قرار گرفته است؛ رویدادی که نه فقط یک تحول سیاسی در توکیو، بلکه یادآور تفاوت بنیادین مسیر توسعه ژاپن و ایران است. در حالی که ژاپنیها توانستند با عبور از تابوهای سنتی، مدرنیته و هویت خود را همزمان حفظ کنند، ایرانیان بیش از یک قرن است که در رؤیای «ژاپنشدن» ماندهاند. این پرسش برجسته میشود: چرا تجربه ژاپن برای ما دستنیافتنی مانده است؟
در دسامبر ۱۹۸۷، در اردوگاه جبالیا غزه، تصادف یک کامیون نظامی اسرائیلی با خودروی کارگران فلسطینی و کشتهشدن چهار نفر، رویدادی که بسیاری آن را عمدی دانستند، خشم فروخورده دو دهه اشغال را شعلهور کرد. خیابانها بهسرعت از جوانانِ سنگ به دست پر شد و «انتفاضهٔ اول» آغاز شد. چند روز بعد، فعالان نزدیک به اخوانالمسلمین از تولد «حرکة المقاومة الإسلامیة» یا «حماس» خبر دادند؛ جنبشی برخاسته از شبکههای خیریه و مساجد غزه که با وعدهٔ رستگاری از مسیر اسلام، دل بسیاری از فلسطینیان را با خود همراه کرد و یکی از خونینترین فصلهای منازعهٔ اسرائیل و فلسطین را رقم زد. این، داستان شکلگیری حماس است.
درباره هیچ گروه دیگری به اندازه فراماسونری مزخرفات نگفتهاند. در واقع فراماسونری اسم رمزی برای تئوری توطئه است. در این گزارش به سراغ تاریخ واقعی آن میرویم.
آنتوان-هانری ژومینی، مردی که میخواست آشوب جنگ را در قالب اصولی علمی و تغییرناپذیر زندانی کند. او برای نخستین بار ادعا کرد پیروزی یک فرمول ریاضی دارد: تمرکز نیرو در نقطهای تعیینکننده.
امام موسی صدر متولد ۱۴ خرداد ۱۳۰۷ در قم، از خاندان سرشناس صدر، با ترکیب تحصیلات حوزوی و دانشگاهی، به یکی از چهرههای اثرگذار شیعیان لبنان تبدیل شد و نهادهایی، چون مجلس اعلای اسلامی شیعیان و حرکت المحرومین را بنیان گذاشت. او در سال ۱۹۷۸ میلادی طی سفر رسمی به لیبی ناپدید شد؛ سرنوشتی که پس از ۴۷ سال همچنان یکی از معماهای حلنشده سیاسی و حقوقی در حافظه جمعی ایران و لبنان باقی مانده است.
در این روزها که نام غزه با تصویری از ویرانی و فاجعه انسانی گره خورده است، شاید ضروریترین کار بازگشت به تاریخ باشد؛ سفری به اعماق حافظهی سرزمینی که سرنوشتش بسیار پیش از این بحرانها رقم خورده و کلیدی برای فهم وضعیت امروز است.
او نه شمشیر برداشت، نه فریاد انتقام سر داد. با ایمان به «تنش خلاق»، «کنش بیخشونت» و «عشق به دشمن»، پایهگذار یکی از پرشکوهترین جنبشهای عدالتخواهی تاریخ شد.
فردریک کبیر، نابغهای که هنر جنگهای اشرافی را به اوج کمال رساند. اما همین کمال، نظامی را که ساخته بود، در برابر طوفان انقلاب فرانسه و ظهور «جنگ ملتها» به کلی بیاثر کرد. روایتی از ظهور و افول آخرین استاد جنگ پادشاهان.
پتر کبیر، تزار بلندپرواز روسیه، با ارادهای آهنین و نگاهی رو به آینده، کشورش را از تاریکی قرون وسطا به آستانه دنیای مدرن رساند. او معمار روسیه نوین بود؛ مردی که با شمشیر و قلم، مسیر تاریخ را تغییر داد.
