رویداد۲۴| حسین فلاحی: سامانه موشکی پدافند هوایی تندر (Tondar) یک سامانه موشکی پدافند هوایی کوتاهبرد جدید است که توسط ایران توسعه یافته است. این سامانه موشکی در ژانویه ۲۰۲۵ در جریان رزمایش نظامی اقتدار ۱۴۰۳ رونمایی شد. تندر، نسخهای مدرن و ارتقا یافته از سامانه پدافند هوایی مجید است که برای حفاظت تاکتیکی از پایگاههای نظامی و تأسیسات حساس در برابر تهدیدات هوایی مختلف طراحی شده است.
این سامانه پدافند هوایی بخشی از تلاش مداوم ایران برای ارتقای قابلیتهای نظامی بومی خود، بهویژه در حوزه پدافند هوایی کوتاهبرد است. این سامانه برای حفاظت از اماکن حیاتی نظامی و استراتژیک در برابر تهدیدات هوایی در ارتفاع پایین، از جمله هواپیماهای کوچک، موشکهای کروز و مهمات هدایتشونده دقیق هواپایه در نظر گرفته شده است. همچنین سامانه تندر برای دفاع از پایگاههای نظامی، فرودگاهها و سایر اهداف با ارزش بالا در برابر تهدیدات هوایی کوتاهبرد مناسب است.
سامانه تندر که بر روی خودروی تاکتیکی ۴ x ۴ ارس ۲ نصب شده است، یک پلتفرم بسیار متحرک که برای نیازهای عملیاتی واحدهای پدافند هوایی طراحی شده است.
این سامانه شامل یک رادار شناسایی شهید جلیلوند است که برای شناسایی و ردیابی تهدیدات ورودی و همچنین یک موشک کوتاهبرد ناشناخته که توسط یک جستجوگر تصویربرداری مادون قرمز هدایت میشود، استفاده میشود. استفاده از هدایت مادون قرمز و موشکهای هدایتشونده نوری، نشاندهنده دقت بالای هدفگیری و درگیری با تهدیدات سریع و در حال پرواز در ارتفاع پایین، مانند پهپادهای کوچک یا موشکهای کروز است. این سامانه به قابلیتهای دفاعی لایهای ایران میافزاید و دفاع تاکتیکی در برابر تهدیداتی که ممکن است از سایر سیستمهای دفاع هوایی دوربرد بگریزند، ارائه میدهد.
بیشتر بخوانید: مشخصات پدافند هوایی AD-۴۰ ایران
پیکربندی ایستگاه سلاح پرتابگر شامل چهار محفظه موشک است که بر روی خودروی ارس ۲ نصب شدهاند و در دو ردیف دو تایی قرار گرفتهاند. طبق گزارشها، این سیستم قادر به درگیری همزمان با چندین هدف است.
سیستم تندر از یک موشک کوتاهبرد استفاده میکند که برای مقابله با تهدیداتی مانند هواپیماهای بدون سرنشین کوچک (پهپاد)، موشکهای کروز و سایر مهمات پرواز در ارتفاع پایین طراحی شده است. مشخصات دقیق این موشک، از جمله برد و کلاهک آن، توسط منابع ایرانی به طور کامل فاش نشده است، اما بر اساس نقش و طراحی آن، احتمالاً برای رهگیری با سرعت بالا و ارتفاع پایین بهینه شده است. این موشک توسط یک جستجوگر مادون قرمز هدایت میشود که به آن اجازه میدهد با استفاده از علائم حرارتی به سمت اهداف شلیک کند و اثربخشی آن را در برابر تهدیدات پنهانکار یا گریزان افزایش دهد.
سامانه پدافند هوایی تندر بر روی خودروی تاکتیکی سبک ارس ۲ با ابعاد ۴ در۴ نصب شده است که به عنوان پلتفرم متحرک برای رادار و پرتابگرهای موشک عمل میکند. این خودرو دارای طراحی مسطح است که پرتابگرهای موشک در عقب و کابین خدمه در جلو نصب شدهاند. هیچ گونه حفاظت زرهی قابل توجهی روی خودرو وجود ندارد که نشان دهنده تمرکز اصلی آن بر تحرک و استقرار سریع در محیطهای عملیاتی به جای درگیری سنگین با آتش مستقیم است.
خودروی ارس ۲ دارای تحرک بالایی است و قادر به فعالیت در زمینهای چالش برانگیز، از جمله مناطق صعب العبور است که آن را در سناریوهای دفاعی با استقرار سریع موثر میکند. این خودرو مجهز به زره سنگین نیست، اما قدرت مانور بالای آن و ادغام سیستمهای پیشرفته مانند رادار شهید جلیلوند، امکان فرار یا خنثی کردن تهدیدات ورودی قبل از رسیدن به آن را فراهم میکند.
سامانه تندر احتمالاً به عنوان بخشی از یک شبکه دفاعی لایهای عمل میکند که توسط سایر سیستمهای پدافند هوایی با ارتفاعات بالاتر و بردهای طولانیتر پشتیبانی میشود، در حالی که بر رهگیری تاکتیکی و برد کوتاه تهدیدات در ارتفاع پایین تمرکز دارد.
تندر بر اساس خودروی تاکتیکی سبک ارس ۲ ساخت ایران با قابلیت تحرک بهبود یافته ساخته شده است که برای عملکرد بالا در زمینهای ناهموار و ناهموار طراحی شده است. ارس ۲ دارای یک موتور ۲۰۰ اسب بخاری است که ۴۷۰ نیوتن متر گشتاور تولید میکند و آن را ۵۰٪ قدرتمندتر از نسخه قبلی، یعنی ارس ۱ میکند. این افزایش قدرت، خودرو را قادر میسازد تا تجهیزات سنگینتری از جمله رادار و موشکانداز را حمل و در عین حال قابلیت تحرک بالایی را حفظ کند.
اراس ۲ نسبت قدرت به وزن بالایی دارد که شتاب، مانورپذیری و برد عملیاتی آن را بهبود میبخشد. با برد ۷۵۰ کیلومتر و مصرف سوخت کمتر در مقایسه با مدل قبلی خود، برای استقرار در مسافتهای طولانی مناسب است.
نوع: سامانه موشکی دفاع هوایی کوتاه برد
کشور طراح: ایران
کشورهای استفاده کننده: ایران
خودروی پرتابگر: خودروی تاکتیکی سبک ارس ۲، ۴ در ۴
خدمه: ۲ تا ۳ نفر
سیستم هدایت: جستجوگر تصویرگر مادون قرمز (هدایت نوری)