نظام آموزشی کشور باید به دنبال آموزش خودش باشد تا مردم
رویداد 24: محمدامین قانعی‌راد در پنل «راهکارهای عملیاتی کاهش تمرکز در آموزش و پرورش در جهت توسعه عدالت آموزشی» که در کنفرانس عدالت و توسعه آموزشی برگزار شد، با بیان اینکه اهمیت مدرسه از دانشگاه بیشتر است و این به هیچ وجه یک شعار نیست، اظهار کرد: نقش مدرسه فراهم کردن امکان ایجاد یک دانش مشترک است تا بر اساس آن جامعه دوام و استمرار داشته باشد و انسان‌ها بتوانند زندگی اجتماعی خود را شکل دهند.
وی ادامه داد: مهم‌ترین کارکرد مدرسه، کارکرد اجتماعی است و نه کارکرد اقتصادی، تربیت نیروی انسانی و موارد مشابه که به کار برده می‌شود.
رییس انجمن جامعه‌شناسی ایران با بیان اینکه در حال حاضر آموزش کارکرد خود را به معنای آنکه زمینه‌ای برای شکل‌گیری عدالت و همبستگی اجتماعی ایجاد کند از دست داده است، گفت: نهاد مدرسه به ویژه در دوره جدید می‌خواهد انسان‌هایی را پرورش دهد که در جهت حاکم کردن یک منطق جدید بر جامعه کار کند که آن منطق دانایی در مقابل منطق قدرت و ثروت است.
به گفته قانعی‌راد، مدرسه مدلی از زندگی اجتماعی است که نباید طبقاتی باشد و بر مبنای قدرت و ثروت شکل بگیرد بلکه باید مبتنی بر مناسبات انسانی، محلی و بومی باشد.
قانعی‌راد افزود: فرآیندهایی وجود دارد که مدرسه را تبدیل به یک نهاد انتزاعی می‌کند. یکی از این فرآیندها ارتباط با دموکراسی و دیگری ارتباط با بازار است. هر جا آموزش گرفتار فرآیند بروکراسی می‌شود و پیوند نامیمونی را با بازار برقرار می‌کند تبدیل به یک نهاد انتزاعی شده که آرمان آن صنعتی شدن، گسترش تمرکز دولتی یا بازتولید بروکراسی است به جای آنکه در خدمت نهادسازی انسانی باشد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر کودکان وارد مدرسه می‌شوند تا یاد بگیرند نهاد بروکراسی که در کشور است، مشروعیت دارد، گفت: به ویژه با یکسان‌سازی کتب درسی سعی می‌شود نظم بروکراتیک موجود در جامعه را فراهم کنند. با مدارسی که طبقه‌بندی شده و استعداد برتر، خبرگی و توسعه آموزشی با کیفیت را ترویج می‌کنند سرمایه‌های اجتماعی در کشور تخریب می‌شود و به ازای آن صنعت کنکور رشد می‌یابد.
رییس انجمن جامعه‌شناسی ایران ادامه داد: دانش‌آموزان در این سیستم به جایی می‌رسند که کل دوران نوجوانی‌شان را به امید آینده‌ای موهوم از دست می‌دهند و فرصت لذت بردن از زندگی، شور و شوق را در بستر یادگیری اجتماعی و از طریق یک برنامه مدرسی جمعی را نیز از دست داده و در اتاق‌های بسته با سایر همسن وسالان خود رقابت پنهان می‌کنند تا در دانشگاه‌ها پذیرفته شوند.
وی با بیان اینکه یکی از فعالیت‌ها در راستای تمرکززدایی که می‌تواند به افزایش مشارکت کودکان در مدرسه بینجامد، این است که نظام آموزش کشور به دنبال آن باشد که به سیستم آموزشی خودش آموزش بدهد، گفت: در واقع نظام آموزشی ما پیش از آنکه به مردم آموزش بدهد باید به دنبال آموزش دادن به خودش باشد و برنامه درسی آشکار و پنهان حاکم بر نظام آموزشی را که مهم‌ترین آن نظام بروکراتیک است را مورد چالش قرار دهد.
منبع: ایسنا
