محبعلی، مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با رویداد۲۴ تشریح کرد:
«عربستان» به دنبال عادی‌سازی روابط با «ایران» است؟
قاسم محبعلی، مدیرکل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه تصریح کرد: نشانه‌هایی وجود دارد که حاکی از تحولاتی در عربستان نسبت به سیاست‌های گذشته خود است که به سمت عادی‌سازی و نوعی آرامش در روابط اش با ایران حرکت می‌کند.
رویداد۲۴- قاسم محبعلی، مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه تصریح کرد: نشانه‌هایی وجود دارد که حاکی از تحولاتی در عربستان نسبت به سیاست‌های گذشته خود است که به سمت عادی‌سازی و نوعی آرامش در روابطش با ایران حرکت می‌کند.
روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان پس از به شهادت رسیدن شیخ «نمرباقرالنمر» توسط حکام سعودی و حمله معترضان به سفارت‌خانه عربستان و کنسولگری این کشور در مشهد قطع شد. پس از روی داد فاجعه منا در سال ۹۴ ایرانیان نیز در مراسم حج سال ۹۵ شرکت نکردند.
امسال پس از دریافت دعوت‌نامه رسمی از سوی مقامات عربستانی توافقنامه‌ای بین ایران و عربستان برای حفظ عزت حجاج ایرانی به امضا رسید و زائران به خانه خدا مشرف شدند. علاوه براین سایت «لیبرتی فایترز» خبر داده است که محمد بن سلمان به‌زودی عادل الجبیر وزیر خارجه سعودی را برکنار و برادرش خالد بن سلمان را که به‌تازگی به‌عنوان سفیر عربستان در آمریکا تعیین‌شده، به‌جای وی خواهد گمارد.
عادل الجبیر که هشت سال سفیر عربستان در آمریکا بوده است در سال ۲۰۱۵ وزیر خارجه این کشور شد. او عامل اصلی تنش بین ایران و عربستان محسوب می‌شود و پیش از دستیابی به مقام وزارت امور خارجه در زمان دولت محمود احمدی‌نژاد از ترور خود توسط نیروهای ایرانی خبر داده بود و با توسل به این قضیه برای تیره شدن رابطه بین دو کشور ایران و عربستان بسیار نقش‌آفرینی کرد.
علاوه براین مسئله روز یکشنبه «قاسم الاعرجی» وزیر کشور عراق اعلام کرد که عربستان سعودی از «حیدر العبادی» نخست‌وزیر عراق خواسته است تا برای عادی‌سازی روابط میان تهران و ریاض میانجیگری کند.هر چند این ادعا یک روز پس از اعلام آن احتمالا تحت فشار تکذیب شد؛ تحت فشار از این نظر که ساعاتی پس از این تکذیب فایل صوتی اعلام خبر درخواست شاهزاده سعودی برای میانجیگری عراق میان ریاض و تهران توسط الجزیره منتشر شد.
تمام این موارد را که در کنار یکدیگر قرار دهیم، این نتیجه به دست خواهد آمد که دولتمردان در عربستان سعودی خواستار رفع تیرگی روابط بین کشور خود و ایران هستند و درصدد برآمده‌اند تا آن را برطرف سازند.
قاسم محبعلی، مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با رویداد۲۴ در ارزیابی خود درباره مسائل پیش‌آمده در مناسبات ایران و عربستان گفت: تمام این موارد در حد خبر و حتی شایعه است و میزان واقعیت آن هنوز روشن نیست، لذا نمی‌توان بر روی آن قسم خورد و پذیرفت که در مناسبات ایران و عربستان تأثیر خواهد گذارد، اما نشانه‌هایی وجود دارد که حاکی از تحولاتی در عربستان نسبت به سیاست‌های گذشته خود است که به سمت عادی‌سازی و نوعی آرامش در روابطش با ایران حرکت می‌کند.
وی درباره نشانه‌های این عادی‌سازی روابط گفت: حج یکی از نشانه‌های آن است. البته پس از تجربه‌ای که با قطر پیدا کرد شاید این تحول در نگاه عربستانی پیدا شود که نمی‌توان با فشار و رفتارهای سخت سیاست را پیش برد، بلکه شاید دیپلماسی و گفت‌وگو نتیجه‌بخش‌تر باشد.
محبعلی درباره آینده رابطه ایران و عربستان تصریح کرد: آینده قابل پیش‌بینی نیست زیرا روابط ایران با منطقه تنها در مناسبات دوجانبه تأمین نمی‌شود بلکه مناسبات ایران با آمریکا بعد از تحولات اخیر حائز اهمیت است و باید دید سرنوشت ایران با آمریکا چه خواهد شد و مسئله برجام به چه سمتی حرکت می‌کند و تحریم‌های جدید آمریکا چگونه در عمل تأثیر گذار خواهد بود؟ علاوه بر این موارد شدت و ضعف موضوعاتی مانند سوریه، یمن و عراق می‌تواند بر رابطه ایران با عربستان و دیگر کشورها تأثیر داشته باشد و تنها یک عامل مناسبات ایران با عربستان و کشورهای خلیج‌فارس را تعیین نمی‌کند.
مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه درباره تأثیر سوریه، داعش و عراق توضیح داد: شرایط با حضور یا عدم حضور داعش در منطقه با یکدیگر متفاوت است و وضعیت در زمان نبود داعش قابل پیش‌بینی نیست؛ زیرا باید دید که سیاست روس‌ها و آمریکایی‌ها در این شرایط چه خواهد بود؟ آیا ایران همچنان همین وضعیت را در سوریه حفظ خواهد کرد یا اینکه بین ایران و روسیه شکاف به وجود می‌آید؟ تمام این موارد بر وضعیت آینده منطقه تأثیرگذار است.
وی در ادامه اضافه کرد: تحریم‌هایی که آمریکا بر ایران و روسیه اعمال کرده که یک‌بخشی از آن به سوریه و مسائل منطقه‌ای برمی‌گردد، از مواردی است که به دلیل عدم اجرا هنوز آثار آن قابل‌شناسایی نیست. مناسبات ایران و عربستان دوجانبه محسوب نمی‌شود و به مسائلی مانند سیاست‌های دو کشور در خصوص منطقه، طایفه گری، عراق، سوریه، لبنان، یمن، خلیج‌فارس و نفت برمی‌گردد.
محبعلی در این رابطه یادآور شد: بنابراین دو کشور درصورتی‌که بخواهند مناسبات خود را به سمت عادی‌سازی حرکت دهند باید بر روی تک‌تک این موارد صحبت کنند تا مشخص شود در کدام بخش‌ها توانایی دستیابی به توافق وجود دارد و در چه قسمت‌هایی امکان‌پذیر نیست و ازآنجاکه بین ایران و عربستان یک گفت‌وگو رسمی دیپلماتیک در سطوح تعیین‌کننده وجود ندارد، پس هرکدام از این‌ها می‌تواند در یک‌لحظه شدت پیدا کند مانند قضیه "شیخ نمر" و اخیراً روابط ایران و کویت که دچار مشکل شد. احتمال به وجود آمدن این حوادث مجدداً هم وجود دارد، لذا تا زمانی که یک گفت‌وگو رسمی تعریف‌شده بین کشور ایران و کشورهای منطقه وجود ندارد، روند مناسبات قابل پیش‌بینی نیست.
خبر های مرتبط
