دیپلماسی مستقیم راه حل مدیریت تنش در روابط ایران و عربستان
هفته گذشته سردار رحیم صفوی، دستیار مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا در نشستی مطرح کرده بود که «هرگز نباید به‌سوی تنش با عربستان حرکت کنیم» گرچه او در سیاست خارجی نقشی تعیین‌کننده ندارد اما چنین اظهارنظرهایی بی‌تأثیر هم نمی‌تواند باشد.
قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه در وزارت خارجه در گفت‌وگو با رویداد۲۴ دراین‌باره که آیا این اظهارنظر سردار صفوی نشان از این دارد که ما در حال حرکت به سمت مدیریت روابط با عربستان پیش خواهیم رفت، گفت: نشانه‌هایی در این رابطه وجود دارد اما این نشانه‌ها زمانی خشنودکننده به‌حساب می‌آید که اظهارنظرها تبدیل به سیاست شود در آن زمان می‌توان گفت که مثبت است اما چیزی که بر کسی پوشیده نیست و جای هیچ تردیدی باقی نگذاشته، این است که عربستان تمایل دارد تنش در منطقه بالا رود.
وی در این رابطه که چرا عربستان دنبال چنین مسئله‌ای است، تأکید کرد: عربستان به تنش نیاز دارد زیرا در داخل کشور خود و منطقه با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کند که باید برای آن‌ها توجیه بتراشد.
محبعلی در رابطه با مشکلات عربستان چنین توضیح داد: این کشور در حال حاضر به لحاظ اقتصادی ضعف‌هایی دارد که مشکل‌ساز است از سوی دیگر عربستان احساس می‌کند که مناسبات قدیمی و سنتی آن با آمریکا و کشورهای غربی دچار تحول شده و به شکل گذشته نیست لذا به نظر می‌رسد بسیاری از این رفتارها علتی جز جلب‌توجه ندارد اما ایران شرایطش نسبت همسایه خود متفاوت است بنابراین همان‌طور که در بالا مطرح کردم عربستان نیازمند تنش است.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه درباره وضعیت ایران در مقایسه باهمسایه خود، اضافه کرد: ایران در معرض تهدید قرار ندارد و بر همین اساس نیازی به تهدید کشورهای دیگر ندارد بنابراین برعکس عربستان در کل با تنش فاصله گرفته است.
وی در ادامه دراین‌باره که اساساً رابطه با عربستان را چگونه می‌توان مدیریت کرد، گفت: این مسئله یک مقدار پیچیده است و به‌سادگی نمی‌توان درباره آن راه‌حل ارائه داد زیرا ایران و عربستان باهم رقابت‌هایی در حوزه‌های مختلف ازجمله سیاسی و مذهبی دارند که بر پیچیدگی این رابطه اضافه کرده است. علاوه بر این بحث انرژی و نفت نیز از موضوعات بسیار مهمی است که دو کشور مورداشاره بر سر آن با یکدیگر رقابت می‌کنند.
محبعلی در همین رابطه ضمن اشاره به افراطی‌گری در عربستان نیز تأکید کرد: در عربستان افراطی‌گری واقعیتی است که نمی‌توان منکر آن شد. نیروهایی مانند داعش و القاعده در این سرزمین پایگاه‌هایی دارند که این خود به‌تنهایی بر مشکلات این کشور به‌خصوص به لحاظ بین‌المللی اضافه کرده است.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه افزود: با تمام این‌ها باید با دیپلماسی مستقیم نگرانی‌ها را برطرف سازیم و تنش کنونی در روابط دو کشور را مدیریت کرد و نباید در این خصوص به راه‌های دیگر متوسل شد زیرا پاسخ مناسب دریافت نخواهیم کرد. البته نباید نقش جناح افراطی در عربستان را ندید گرفت زیرا این گروه به عاملی ناآرامی در این کشور مبدل شده‌اند و از تنش استقبال به عمل می‌آورند دلیل آن‌هم روشن است این گروه در محیطی امن و آرام نخواهند توانست مواضع خود را اعمال کنند.
محبعلی در این رابطه که چرا افراطیون عربستان از تنش استقبال می‌کند، ابراز کرد: عربستان با توجه به اشتباهاتی که در یمن انجام داده و همان‌طور که گفتم کارهایی که در خصوص پرورش گروه‌های تندرو به ثمر رسانده الان دنبال این است که بگوید کشورش از سوی دیگر کشورها مورد تهدید قرارگرفته است.
وی افزود: در چنین فضایی ما باید به دنبال وحدت به‌خصوص بین شیعه و سنی باشیم و در این مسیر حرکت کنیم. لازم است از نظرات تند اجتناب ورزیم تا از طرف مقابل هم استقبال صورت گیرد.
متأسفانه دیپلماسی مستقیم به مدت قریب به سه سال اجرا شد و بعلت پیروی سعودیها از سیاستهای قلدرمابانه و پشت گرمی آمریکائیها و صهیونیستها جواب نداد و منجر به قاطع عمره و تمتع گردید. 
