چرا کری به دنبال کاهش تنش میان ایران و عربستان است؟

رویداد24- ریاض سرسازگاری ندارد. تهران سیاست تنش زدایی در روابط با تمامی کشورهای جهان را در دستور کار دارد و در این زمینه به واسطه توافق هسته ای وین بیش از هرزمانی طی یک دهه اخیر موفق بوده است. با این حال به نظر می رسد عربستان که توافق هسته ای را عامل افزایش قدرت و نفوذ ایران در منطقه می داند، خود دست به کار شده تا به هر شکلی که شده به متحدان منطقه ای و جهانی اش بفهماند، ماندن در سایه گسترش نفوذ ایران را تاب نخواهد آورد.

به گزارش رویداد24 از همین رو تا به امروز به هر بهانه ای متوسل شده تا ضربه ای به جایگاه ایران وارد کند؛ رایزنی هایش با واشنگتن برای ممانعت از شکل گیری توافق تاریخی میان ایران و گروه 1+5 ناکام ماند که حال خود به طور مستقل سعی دارد با قطع روابط دیپلماتیک با ایران برخی بازیگران منطقه ای و جهانی را با خود همراه کند اما گزارش ها حاکی از آن است که اروپا نیز در مورد آنچه تشدید تنش ها میان ایران و عربستان را موجب شد، به سوی ایران متمایل است.

اعدام شیخ نمر باقر النمر، رهبر شیعیان عربستان منجر به اعتراضات گسترده در کشورهای مختلف شده و در ایران برخی خودسرها با حمله به سفارت عربستان و به آتش کشیدنش، بهانه کوبیدن بر طبل تنش ها را به ریاض دادند. با این حال اروپائیان نیز اعدام این شیخ شیعه توسط عربستان را محکوم کرده اند. از سوی دیگر تنش ایران-عربستان مقامات آمریکا در هزاران مایل آنطرف تر را نیز شوکه کرده است؛ آنها پیش از این قویا از عربستان خواسته بودند که با اعدام شیخ نمر به آتش تنش ها دامن نزند. چراکه آنها پیش بینی می کردند چنین اقدامی باعث خشم دولت شیعی ایران می شود اما امروز تمامی جهان می دانند که از زمان روی کار آمدن ملک سلمان در ژانویه 2015، سیاست های سختگیرانه تر و مستبدانه تری در دستور کار این پادشاهی قرار گرفته است.

حتی برخی مقامات آمریکا نیز معتقد بودند این کشور نباید در روابط ایران-عربستان مداخله کند اما گزارش رویترز مبنی بر اینکه طی روزهای اخیر جان کری، وزیر خارجه آمریکا تماس های تلفنی مکرری با همتایان ایرانی و سعودی خود داشته  و دو طرف را به گفتگوی دوجانبه تشویق کرده، نشان می دهد آمریکا به هیچ وجه از تشدید تنش ها در خاورمیانه و به خصوص میان عربستان به عنوان یک متحد قدیمی و قدرتمند در منطقه و ایران به عنوان کشوری که به تازگی باب بهبود مناسبات در زمینه هایی خاص را با ایالات متحده گشوده، استقبال نمی کند.

آمریکا طی سال های اخیر و به خصوص پس از روی کار آمدن باراک اوباما به عنوان رئیس جمهور سیاست «چرخش به آسیا» را در دستور کار قرار داده و پیش شرط اجرایی شدن این سیاست، خروج بیش از پیش آمریکا از خاورمیانه است. در حال حاضر نیز رایزنی های آمریکا برای برگزاری نشست صلح در سوریه و مبارزه با تروریسمی که به شکل داعش در خاورمیانه سربرآورده، در همین راستا صورت می گیرد.

افزایش اختلافات ایران و عربستان بیش از هر چیز به روند مبارزه با تروریسم و بازگرداندن آرامش به سوریه لطمه می زند و این تنها چیزی است که آمریکا نمی خواهد. نشریه تایم در مصاحبه با فردریک وهری، از کارشناسان اندیشکده کارنگی برای صلح بین الملل دقیقا به همین مسئله پرداخته و این سوال را مطرح می کند که اتفاقات اخیر چه تاثیری بر روابط عربستان-آمریکا خواهد داشت. این کارشناس معقتد است ناآرامی های اخیر بعد دیگری از روابط مشکل دار میان دو کشور را عیان می کند؛ روابطی که پیش از این در دوره بهار عربی و پیش تر در حادثه 11 سپتامبر لطمه خورده بود.

فردریک وهری به تایم گفت: آمریکا در تلاش برای حرکت در مسیری است که کشورهای حوزه خلیج فارس را مجبور به پذیرش مسئولیت امنیت خود کند اما رهایی از این منطقه آسان نخواهد بود.