تاریخ انتشار: ۰۸:۵۸ - ۲۰ اسفند ۱۳۹۶

حمله به سفارت ایران از منظرحقوقی و سیاسی

روابط ایران و انگلیس، یکی از روابط‌هایی است که نوسان‌های متعددی را تجربه کرده است. براین اساس با‌ وجود پیشینه طولانی روابط ایران و بریتانیا، شاهد رابطه دوجانبه پایدار و در‌شأن دو کشور نبوده‌ایم

رویداد۲۴-روابط ایران و انگلیس، یکی از روابط‌هایی است که نوسان‌های متعددی را تجربه کرده است. براین اساس با‌ وجود پیشینه طولانی روابط ایران و بریتانیا، شاهد رابطه دوجانبه پایدار و در‌شأن دو کشور نبوده‌ایم نصرت‌الله تاجیک دیپلمات پیشین ایران در انگلیس

حمله به سفارت کشورمان در انگلیس از دو وجه «حقوقی» یا همان مباحث کنسولی و همچنین «سیاسی»، قابل بررسی است.
کنوانسیون 1961 وین در جهت تأمین حسن اجرای وظایف نمایندگی‌های دیپلماتیک، مصونیت‌هایی برای سفارتخانه‌ها در نظر گرفته است. بر این اساس مأموران دولت پذیرنده نه تنها نباید محل سفارتخانه خارجی را مورد تعرض قرار دهند، بلکه دولت پذیرنده موظف است محل سفارت را در مقابل تجاوز افراد عادی مورد حمایت قرار دهد.
به‌عبارت ساده تر، دولت پذیرنده همیشه متعهد به برقراری امنیت نمایندگی‌های خارجی است. این یک اصل پذیرفته شده بین‌المللی است و معمولاً نیز رعایت می‌شود؛ البته گاهی با هدایت دولت پذیرنده و گاه گروه‌هایی بدون دخالت دولت‌ها، علیه سفارتخانه یک کشور تحرکاتی انجام می‌دهند که همواره محل حساسیت و اعتراض قرار می‌گیرد. این حساسیت زمانی دو چندان می‌شود که روابط دو کشور دچار فراز و فرودهایی باشد. در این صورت علاوه بر وجه حقوقی، وجه سیاسی نیز محل توجه قرار می‌گیرد.
روابط ایران و انگلیس، یکی از روابط‌هایی است که نوسان‌های متعددی را تجربه کرده است. براین اساس با‌ وجود پیشینه طولانی روابط ایران و بریتانیا، شاهد رابطه دوجانبه پایدار و در‌شأن دو کشور نبوده‌ایم. در چنین شرایطی است که اتفاقاتی مانند آنچه شامگاه جمعه رخ داد، می تواند در مناسبات سیاسی تأثیر منفی‌ای داشته باشد. به‌تعبیری، چون ما و انگلیس یک رابطه مناسب مستقر نداریم، این گونه اتفاقات می‌تواند دست دیپلمات‌ها و کسانی  را که در تنظیم روابط دیپلماتیک دو کشور دخیل هستند ببندد و اجازه ندهد روابط دو کشور در یک محیط امن و پله پله پیش برود. نمونه روشن آن حمله به سفارت ایران در انگلیس و شهادت شماری از کارکنان آن سفارتخانه در سال‌های ابتدایی انقلاب است و این طرف سفارت انگلیس در ایران شاهد این گونه تعرضات بوده است. تعرضاتی که اجازه نمی‌دهد سیاستمداران یک رابطه مناسب و معقول را تنظیم کنند.
این در حالی است که فارغ از اختلافات دو کشور در مباحث سیاسی و بین‌المللی، موضوعات مختلفی میان دو کشور وجود دارد که در یک جو آرام و امن می‌تواند به نتایج قابل توجهی برای دو کشور بینجامد. چرا که نه انگلستان می‌تواند از ایران چشم پوشی کند و نه ایران می‌تواند نقش این کشور را در مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای نادیده بگیرد؛ ولی این گونه اقدامات باعث متشنج کردن روابط دیپلماتیک بین دو کشور می‌شود.
البته در این میان نمی‌توان فشار رسانه‌های انگلیسی در اعتراض‌های دی ماه و امثالهم یا انتظاری که آنها از ایران برای آزادی نازنین زاغری دارند را نادیده گرفت؛اما باید توجه داشت این موضوعات در یک رابطه کم تنش قابل حل و فصل است. در واقع مهم این است که دو کشور به دغدغه‌های هم توجه کنند و در نخستین گام با برقراری یک دیالوگ انتقادی و سازنده بین مقام‌های دیپلماتیک، از کشیده شدن موضوعات به رسانه‌ها جلوگیری کنند. بی‌تردید در صورت کاهش مشکلات حل نشده میان دو کشور، احتمال وقایعی از جمله تعرض به سفارتخانه‌ها کم می‌شود؛ امروز به‌دلیل حجم مشکلات بین دو کشور روابط ایران و انگلستان مستعد تنش است اما اگر سطوح مدیریت دیپلماتیک طرفین، دستور کار مشترک و منسجمی برای حل مشکلات فیمابین داشته باشند، از تعمیق اختلافات جلوگیری شده و در قدم بعدی راه برای بهبود ورابطه بازتر خواهد شد. 

نظرات شما
نظرسنجی
آیا از 26 فروردین تجربه برخورد با گشت ارشاد را داشتید؟
پیشخوان