آن‌قدر که نگران خروج «ارز» هستیم نگران خروج «نخبگان» نیستیم/ نوع برخورد با نخبه‌ها قهری و امنیتی است/ سن خروج نخبگان روزبه‌روز کم‌تر می‌شود

 

روز گذشته کاوه مدنی نخبه و معاون رئیس سازمان محیط‌زیست در صفحه اجتماعی خود اعلام کرد که از سمت خود استعفا داده و از کشور خارج شده است. 

 

البته این خبر را ابتدا محمود صادقی، نماینده مجلس در توییتر خود اعلام کرد و نوشت: «‏امروز از یک منبع موثق شنیدم ‎کاوه مدنی معاون سازمان حفاظت محیط‌زیست، ایران را ترک کرده است. همسر او نیز که ممنوع‌الخروج شده بود با رفع ممنوع‌الخروجی کشور را ترک کرد. درس عبرتی برای نخبگان ایرانی مقیم خارج از کشور!» بسیاری امیدوار بودند که این خبر کذب باشد اما در نهایت مدنی خود به شخصه این موضوع را تأیید کرد تا مهر تأیید دیگری باشد در دفع نخبگان و سرمایه‌های کشور. 

 

مدنی که به‌عنوان دانشمند برجسته جوان در علوم زمین-۲۰۱۶ دست پیدا کرده بود، به ایران آمد تا بتواند به کشورش در زمینه محیط‌زیست خصوصاً در بحث «آب» کمک کند. اما پس از مدتی او با اتهام رقصیدن در یکی از ساختمان‌های مربوط به کشورمان در مالزی، تحت بازجویی و بازداشت قرار گرفت، اتهامی که مدنی سعی کرد تا اثبات کند که او تابه‌حال حتی شرایط حضور در مالزی را هم نداشته است. 

 

این دانشمند جوان و نخبه کشورمان که عضو کالج سلطنتی لندن و استادیار دانشگاه فلوریدا است از ایران و زادگاهش رفت تا بتواند در جایی دیگر به فعالیت بپردازد، جایی که قطعاً ارزش و جایگاه بیشتری برای او نسبت به اینجا قائل هستند و به «نخبه کشی» روی نمی‌آورند. 

 

حمیده زرآبادی نماینده مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با رویداد۲۴، با اشاره به خارج شدن کاوه مدنی، نخبه و فعال محیط‌زیست از کشور و روش نخبه کشی، گفت: ابتدا باید ببینیم که چرا این اتفاق رخ می‌دهد و افراد از کشور خارج می‌شوند. در کل چه در ایران و چه در هر کشور دیگری افراد یا معمولاً می‌روند که یک موقعیت و زندگی بهتری داشته باشند و به‌نوعی خواسته‌هایی که در کشورشان برایشان فراهم نشده است را در جایی دیگر بتوانند ایجاد کنند. بخش دیگر هم که بر اساس جنگ و یا فضای سیاسی نامناسب حاکم بر جامعه، سعی دارند تا از کشور خود خارج شوند.   

  

زرآبادی ادامه داد: اما در کشور ما فکر می‌کنم این موضوع باید کاملاً آسیب‌شناسی شود. معتقدم که خروج افراد از کشور ما نیز بیشتر بر دلیل اول صدق می‌کند، یعنی اینکه افراد می‌روند تا شرایط مناسب و خواسته‌هایی که به دنبال آن هستند را بتوانند در جای دیگری پیدا کنند. 

این نماینده مجلس تاکید کرد: سن افرادی که از کشور خارج می‌شوند کم‌تر و افرادی که می‌روند روزبه‌روز بیشتر می‌شود. به نظرم نباید به‌سادگی از کنار این قبیل موضوعات گذر کرد، این‌ مسائل باید حتماً و حتماً آسیب‌شناسی شوند، زیرا بالاترین و مهم‌ترین سرمایه هر کشوری، نیروی انسانی آن کشور است.  

  

این نماینده مجلس، با انتقاد از اینکه ما نسبت به خروج ارز از کشور شدیداً و دائماً واکنش نشان می‌دهیم اما اهمیتی برای خروج سرمایه‌ها و نخبه‌های کشورمان قائل نمی‌شویم، تصریح کرد: در مورد نوع برخورد با نخبه‌های کشورمان که معمولاً قهری و امنیتی است باید بگویم که این موضوع از مدت‌ها قبل مطرح بوده. معتقدم کاری که می‌شود در این جهت انجام شود این است که گفت‌وگو آن هم گفت‌وگوی ملی تقویت شود. 

وی در ادامه افزود: اینکه ما نمی‌توانیم نخبگان کشورمان را جذب کنیم به دلیل این است که ما همه تمرکزمان بر اختلافات است. یعنی اگر اختلاف سلیقه‌ای داشته باشیم، دیگر آن اشتراکات را نمی‌توانیم ببینیم. ما اگر بتوانیم با همدیگر گفت‌وگو کنیم و بیشتر بر روی نقاط مشترکمان تمرکز داشته باشیم، نه‌تنها دیگر نخبگانمان را دفع نمی‌کنیم، بلکه حتماً جذب صورت خواهد گرفت.  

  

زرآبادی گفت: در مورد این رفتارهای قهری و برخوردها، به نظرم بیشتر به دلیل اینکه می‌بینیم طرف مقابل از نظر فکری (اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و ...) با ما هم عقیده نیست و مانند ما فکر نمی‌کند، چنین برخوردهایی را هم شاهد هستیم و نمی‌توانیم این موضوع را مدیریت کنیم به همین دلیل این قبیل برخوردهای قهری را شاهد هستیم. ما در سیاست‌گذاری‌ها و برخوردهایمان در سایر موضوعات نیز این مشکل را داریم، که باعث دفع حداکثری می‌شود.