ایران دستاویز واشنگتن برای آغاز جنگ سردی تازه؟

رویداد۲۴- «تنظیم مجدد» روابط با روسیه یکی از اهداف اصلی سیاست خارجی باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا بود. اما شکل روابط امروز مسکو-واشنگتن ذره‌ای به آنچه در دستورکار اوباما بود، شبیه نیست. 

به گزارش رویداد۲۴، آمریکا طی سال‌های اخیر هرآنچه در چنته داشته به کار گرفته تا با بلندپروازی‌های روسیه مقابله کند. دو سال پیش زمانیکه ناآرامی‌های کریمه منجر به جدایی آن از اوکراین و الحاقش به فدراسیون روسیه شد، آمریکا و متحدان اروپایی‌اش تا میدان اصلی پایتخت اوکراین پیش رفتند تا مانع از این امر شوند. 

چندی بعد زمانیکه کریمه هم با برگزاری یک همه پرسی، با آرای اکثریت شرکت کنندگان، موافقتش را با پیوستن به فدراسیون روسیه اعلام کرد، برخی مقامات آمریکا این مسئله را امری اجتناب ناپذیر خواندند. 

یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های غرب همواره این بوده که خوی کشورگشایی روس‌ها و بخصوص ولادیمیر پوتین باعث شود وی فکر برپایی دوباره امپراتوری شوروی را در سر بپرورداند. الحاق کریمه به روسیه که بدون جنگ و خونریزی صورت گرفت، زنگ هشداری بود برای غرب و به خصوص آمریکا. به نظر می‌رسید شوروی دوران جنگ سرد به پا خاسته تا با پس گرفتن اقمار خود بار دیگر در مقابل قدرت اول جهان قد علم کند. 

از آن زمان روابط مسکو-واشنگتن رو به وخامت گذاشت. در هفته‌های اخیر نیز رویارویی‌های هوایی بین روسیه و آمریکا و هم‌پیمانانش به طور قابل‌توجهی بالا گرفته است؛ از جمله با نقض حریم هوایی، برخوردهای هوایی خیلی محتمل، رویارویی‌های نزدیک بین هواپیماهای جنگنده و ناوهای نظامی، و یورش‌های هوایی صوری. 

حال نیز آمریکا برای مقابله با توان نظامی روسیه در منطقه دست پیش را گرفته و سپر دفاع موشکی خود در یک پایگاه بازمانده از دوره شوروی در جنوب رومانی را فعال کرده است. 

ایالت متحده مدعی است که این سامانه قرار است در مقابل موشک‌هایی دفاع کند که از ایران و کشورهایی که «سرکش» می‌خواند، پرتاب می‌شوند. 

رهبر روسیه گفته است حالا که با توافق هسته‌ای تهران و شش قدرت جهانی خطر حمله موشکی هسته‌ای ایران رفع شده است، دیگر توجیهی برای توسعه این برنامه به رهبری آمریکا وجود ندارد. 

مقام‌های آمریکایی می‌گویند این سپر دفاعی برای مقابله با تهدیدهای موشکی روسیه در آینده استفاده نمی‌شود. آن‌ها در این باره از جمله به موشک‌های بالستیک ایران اشاره کرده‌اند که می‌تواند بخش‌هایی از اروپا، از جمله رومانی را بزند. 

با این حال نگاهی به نقشه منطقه نشان می‌دهد نخستین سامانه سپر دفاع موشکی آمریکا و ناتو روز ۱۲ می‌(۲۳ اردیبهشت) دقیقا روبروی منطقه کریمه فعال شده است و دومین سامانه سپر دفاع موشکی آن‌ها در لهستان که روز ۱۳ می‌(۲۴ اردیبهشت) کار به روی آن آغاز شد و تا سال ۲۰۱۸ تکمیل و عملیاتی می‌شود، دقیقا مقابل کالینینگراد قرار دارد که موشک‌های تاکتیکی اسکند روسیه در آن مستقر است. 

این سپر دفاع موشکی با اتکا به رادار‌ها، پرتاب موشک‌های بالستیک را تشخیص می‌دهد. پس از آن حس‌گر‌ها مسیر آن موشک را تشخیص می‌دهند و آن را در فضا و پیش از آنکه دوباره وارد جو زمین شود، نابود می‌کنند. ره‌گیرهایی که موشک را در هوا می‌زنند، می‌توانند از روی کشتی یا پایگاه‌های زمینی شلیک شوند. 

با توجه به منطقه استقرار این دو سامانه به نظر می‌رسد مقابله با ایران و کشورهای سرکش تنها بهانه‌ای باشد برای آمریکا به منظور افزایش توان نظامی‌اش با روسیه. 

پوتین نیز به اهداف آمریکا پی برده که با به تمسخر گرفتن این بهانه غربی‌ها گفت: اکنون تهدید هسته‌ای ایران کجاست؟ چنین تهدیدی وجود ندارد. آمریکا خود توافق هسته‌ای با ایران را امضا کرده است و این کشور یکی از طرف‌های پیشگام برای این توافق بود. آن‌ها کار درستی انجام دادند و ما نیز از این موضع دولت آمریکا حمایت کردیم اما هیچ تهدیدی از سوی ایران وجود ندارد، با این حال استقرار سپر دفاع موشکی همچنان ادامه دارد. 

شاید جنگ لفظی مسکو- واشنگتن را بتوان شروع جنگ سردی تازه تفسیر کرد اما اگر این سامانه‌ها فعال شوند و پرتابی داشته باشند، باز هم می‌تواند این درگیری را یک جنگ سرد خواند یا باید امیدوار بود که آمریکا به راه انداختن جنگ جهانی سوم به دور از مرزهای خود را در سر نداشته باشد؟