جزییات جدید از ساخت و ساز در باغ عفیف آباد / عضو شورای شهر شیراز: هیچ مجوزی برای ساخت وجود نداشته است
رویداد۲۴ زینب غبیشاوی: در روز‌های گذشته در اتفاقی عجیب و البته نادر، نرگس آبیار برای فیلمبرداری از سربال خود در باغ سنتی و تاریخی عفیف آباد شیراز دست به ساخت و ساز زده و بنای جدید ایجاد کرده است که نه تنها نگرانی فعالان این حوزه، بلکه انتقاد مردم را هم به همراه داشت.
ماجرا از این قرار است که عوامل سریال سو و شون برای بخشی از دکور این فیلم اقدام به گذاشتن داربست، دیوار کشی با بلوک و سیمان و ... کرده‌اند که تاثیر مخربی بر این ساختمان قدیمی گذاشته است. نرگس آبیار در فیلمی که از خود منتشر کرده، اعلام کرده مسئولیت مجوز و ساخت و ساز با او نبوده بلکه این کار تیم تولید بوده است! او به این شکل از خود رفع مسئولیت کرده و تقصیر را به گردن سایر همکاران خود انداخته است. البته او گفته بخشی از ساخت و ساز را تخریب خواهد کرد. با این حال طبق قانون هر گونه دست بردن در آثار تاریخی کشور جرم محسوب می‌شود بنابراین تخریب بخشی از ساخت و ساز، فعالان آثار تاریخی را راضی نکرده و آنها معتقدند هرگونه ساخت و ساز باید از بین برود.
در لوکیشن سریال سووشوون در باغ عفیف آباد چه می‌گذرد؟
همانطور که از تصاویر مشخص است تغییرات متعددی در این باغ رخ داده است. عوامل فیلم در وسط حیاط این باغ با بلوک‌های سیمانی حوض بزرگی را درست کرده‌اند که به گفته خودشان برای اینکه به بافت تاریخی آسیبی وارد نکنند، زیر آن را پلاستیک گذاشته‌اند تا مثلا یک لایه‌ای میان سازه جدید و زمین ایجاد شود. با این حال در فیلمی که منتشر شده کاملا مشخص است که تا چه اندازه دخل و تصرف صورت گرفته است.
البته آنها گفته‌اند «در ورودی ساختمان از دو طرف با بلوک سیمانی پله ساخته‌اند که عوامل فیلم در توضیحی گفته‌اند که میان سازه جدید و سازه قبلی فاصله وجود دارد و هیچ ساخت و سازی در عمق ایجاد نشده و هیچ جایی سوراخ نشده و همه سازه‌ها روی سطح قرار دارند و هر زمان که بخواهند قابل برداشت است.»
چه کسی مجوز ساخت و ساز در باغ عفیف آباد را داده است؟
استفاده از هر آثار تاریخی برای اقدام‌هایی جز بازدید، نیازمند دریافت مجوز از سازمان میراث فرهنگی است. نرگس آبیار اعلام کرده بود که برای گذاشتن این دکور در باغ عفیف آباد مجوز گرفته است، اما کارشناسان و فعالان این حوزه می‌گویند هیچ نهادی حاضر نمی‌شود مجوز ساخت و ساز بدهد بنابراین باید پیگیری کرد که آیا گرفتن مجوز واقعیت دارد یا خیر.
براساس ماده ۵۶۴ قانون مجازات اسلامی، هرکسی بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی به مرمت، تعمیر، تغییر، تجدید و توسعه ابنیه ثبت شده در فهرست آثار ملی اقدام کند به حبس از شش ماه تا دو سال و پرداخت خسارت محکوم می‌شود.
همچنین طبق ماده ۵۶۰ نیز هرکس بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی در حریم آثار تاریخی به عملیاتی دست بزند که سبب تزلزل بنیان بنا شده و یا در نتیجه آن عملیات به بنا لطمه یا خرابی وارد آید، علاوه بر رفع تخلف به حبس از یک تا سه سال محکوم می‌شود.
تا این لحظه وزارت میراث فرهنگی موضع سکوت را در پیش گرفته است. نه میراث فرهنگی استان فارس و نه عزت الله ضرغامی ویر میراث فرهنگی در این باره سخنی نگفته‌اند. ضرغامی از روزی که وزیر شده درباره همه چیز از حل مشکلات بیکاران و آزادی زنان در ایران تا حل مشکل کشاورزان در پاسارگاد و مسئله ایستگاه‌های پمپاژ در ایلام و ... سخن گفته اما جایی که باید بایستد و محکم یک اقدام غیرقانونی را محکوم کند، روزه سکوت گرفته است!
بیشتر بخوانید: عزت الله ضرغامی برای آینده چه برنامه‌ای دارد؟
واکنش نرگس آبیار به ساخت و ساز در باغ عفیف آباد
با افزایش انتقادها به این اقدام، نرگس آبیار توضیحاتی در این خصوص ارائه کرد و اعلام کرد که حامی میراث فرهنگی است و برای احترام به خواست و نظر مردم، این سازه‌ها را از آنجا جمع آوری می‌کند. او در سخنانش گفت: «از حدود یک سال و نیم پیش ساخت پروژه سووشون را آغاز کردم و به منظور معرفی و نمایش معماری استان فارس تصمیم گرفتیم به همراه گروه به این استان زیبا سفر کنیم، چرا که از نظر من شهرک‌های سینمایی تهران برای تهران قدیم ساخته شده است، اما استان فارس و شهر شیراز معماری جذابی دارد و سریال سووشون که متعلق به مردم شیراز است، باید در همان شهر تولید شود و به همین منظور باغ عفیفآباد را انتخاب کردیم.»
آبیار در بخشی دیگر از سخنانش گفته «من به طراح صحنه گفتم با ساخت و ساز در صورتی موافقم که آسیبی به بنا نزند و منوط به این است که همه جوانب برای ماندگاری بنا حفظ شود. به همین صورت روی بنا را پلاستیک کشیدند و گوشواره‌ها را بنا کردند. این گوشواره‌ها یک متر با زمین فاصله دارد و روی اسکلت است. داخل بنا نیز هیچ تغییراتی انجام نشده است. حتی کارشناسان اعلام کردند که این سازه پرتابل آسیبی به باغ عفیفآباد نمیزند، اما از آنجایی که من خودم یک فعال میراثفرهنگی هستم، به احترام مردم که نگران هستند به باغ عفیف آباد آسیبی برسد، این دو الحاقات را برمی‌داریم و به جا‌های دیگری منتقل خواهیم کرد.»
ارتش: ساخت و ساز مطابق قانون بود!
امیر رضایی فرمانده ارتش درباره این موضوع می‌گوید: حفظ اماکن فرهنگی همانند حراست از اراضی کشور است و این مکان در اختیار ارتش است، این سازه مطابق با قانون و با مجوز احداث شده است. این سازه همانند یک داربست قابل برداشت است بنابراین تحت هیچ شرایطی سازه‌ای که به ساختار و معماری باغ تاریخی عفیف آباد لطمه بزند در ضبط این فیلم به‌کار برده نخواهد شد.
مردم فارس میزبان خوبی برای تیم فیلم سووشون خواهند بود
معاون سیاسی، امنیتی استاندار فارس گفته «قطعا مردم فارس میزبان خوبی برای تیم سووشون خواهند بود تا فیلم ساخته شود. برای ساخت فیلم و ایجاد سازه‌های موقت حساسیت‌هایی ایجاد شده بود که اقدام به موقع خانم آبیار مانع سوءاستفاده برخی از دشمنان و رسانه‌ها شد که به دلیل محتوای فیلم این سازه‌ها را بهانه عیب‌جویی کرده بودند.»
برای برگزاری یک کنسرت در عفیف آباد ایراد می‌گیرند اما الان مجوز ساخت و ساز داده‌اند
وحید بادآهنگ استاد دانشگاه و کارشناس میراث فرهنگی به رویداد۲۴ می‌گوید: آثار تاریخی که ثبت شده‌اند را نمی‌توان کوچکترین دستکاری کرد، آن وقت مشخص نیست آنها با چه مجوزی دست به چنین کاری زده‌اند و جای تعجب دارد. متاسفانه حوض و دیوار‌های جدید ایجاد کرده‌اند. این سازه‌ها نزدیک سازه‌های اصلی است و طبق آن چیزی که خودشان گفته‌اند حتی فونداسیون هم ندارد و خود این موضوع بسیار خطرناک است چرا که با یک لرزش کوچک این سازه‌ها فرو می‌ریزد و با توجه به اینکه مصالح سنگین به کار برده شده، در واقع باعث آسیب به بافت می‌شود.
وی ادامه داد: یک کارزاری راه افتاده برای جلوگیری از ساخت و ساز، فعلا که ساخت و ساز متوقف شده است اما متاسفانه خود میراث فرهنگی که باید پای کار باشد تا کنون عکس العملی نشان نداده و سکوت کرده‌اند. یک باغی در پایین باغ عفیف آباد است که ساخت‌وساز صورت می‌گیرد و دیدیم بار‌ها این پروژه را به دلیل سختگیری تعطیل کرده‌اند، اما مشخص نیست چرا تا این اندازه نسبت به عفیف آباد بی توجهی کرده‌اند.
این کارشناس با بیان اینکه طبق قانون هرگونه دخل و تصرف در آثار تاریخی ثبت شده کاملا ممنوع است، یادآور شد: مشخص نیست چه اتفاقی افتاده و هنوز هیچکس پاسخگوی این اتفاق نیست. این باغ زیر نظر میراث است، اما نگهدارنده آن ارتش است و حتی برخی مواقع که کنسرت یا مراسمی در آن برگزار می‌کردند نیز سختگیری‌های بسیار زیادی می‌شد، این نادیده گرفتن ساخت و ساز تا این اندازه واقعا عجیب است و بعیدد است که سهوی باشد و شرایط رخ داده عادی نیست.
عضو شورای شهر شیراز: ساخت و ساز در عفیف آباد مجوز نداشته است
علی اکبر سلطانی عضو شورای شهر شیراز به رویداد۲۴ می‌گوید: سازه‌ها از روز گذشته در حال جمع آوری است. مجوز باید از ظریق میراث داده شود و هیچ مجوزی از سوی شورای شهر و شهرداری داده نشده است. مسلما باید بحث کارشناسی در این موضوع صورت بگیرد و کارشناسان میراث نظر بدهند که سازه به چه صورت باید ساخته شود. در گذشته هم آقای اصغر فرهادی در منطقه پاسارگاد فیلمبرداری داشتند و حواشی‌ای هم ایجاد شد. هر گونه ساخت‌وساز باید براساس نظر کارشناسی و مجوز باشد. ما به صورت غیر مستقیم ورود کردیم و بنا شد سازه‌ها را جمع کنند و در محل دیگری فیلمبرداری را انجام دهند.
اگر میراث فرهنگی مجوز ساخت در محوطه عفیف آباد را داده باشد، خودش مجرم است
سیامک بصیری کارشناس حوزه میراث و کارمند بازنشسته این سازمان به رویداد۲۴ می‌گوید: اتفاقی که در باغ عفیف آباد رخ داده است نه فنی است، نه کارشناسی است، نه عقلانی است و نه حقوقی. هم تخلف حقوقی و کار غیرکارشناسی رخ داده است و انتخاب این لوکشین هم بسیار اشتباه است.
او ادامه داد: این نوع کارها وجاهت حقوقی و قانونی ندارد و اینگونه کارها نیاز به تعامل هم ندارد. کار نادرست بوده و نباید انجام میشده است. ما مجوزی ندیدیم و امیدوارم مجوزی از سوی میراث داده نشده باشد چرا که میراث کار را می‌شناسد و با مسائل آشنا است. براساس قانون هرگونه اتفاقی که منظره آثار باستانی را مخدوش کند، خلاف است. امروزه صنعت سینما آنقدر پیشرفت کرده که دیگر نیازی به چنین سازه‌های سنگینی وجود ندارد. بعید است در چنین ابعادی مجوزی داده شده باشد و اگر هم مجوزی داده شده باشد معتقدم خلاف قانون بوده و جرم است.
