خطر بروز عوارض جانبی با تزریق‌های مکرر واکسن کرونا
رویداد۲۴ نگرانی این روزهای مردم وقوع پیک هفتم کرونا در کشور به دلیل سفرهای نوروزی و بازگشایی مدارس است. در این میان، بعضی از اپیدمیولوژیست‌ها و پزشکان معتقدند که اکنون زمان مناسبی برای واکسینه کردن مردم با دوز یادآور است و این کار از وقوع پیک هفتم کرونا جلوگیری می‌کند.
دکتر حمید سوری اپیدمیولوژیست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره این موضوع اظهار کرد: تزریق دوزهای بوستر یا یادآور برای تقویت ایمنی افراد در برابر کووید به شرایط فرد و سطح ایمنی در جامعه بستگی دارد و نمی‌توانیم در این خصوص به شکل کلی قضاوت کنیم.
نمی‌دانیم واکسن‌های موجود در ایران چقدر و چه مدت اثربخشند
وی افزود: نکته دیگر این است که واکسن‌های ما چقدر اثربخشند و مدت اثربخشی‌شان چقدر است. متاسفانه درباره اغلب واکسن‌هایی که در سبد واکسیناسیون ایران هست، پاسخ‌های دقیق علمی برای این سوالات نداریم.
سوری بیان کرد: حتی در کشورهایی که از واکسن‌هایی استفاده می‌کنند که درباره آنها مطالعات منتشرشده وجود دارد، تزریق دوزهای بعدی واکسن را به گروه‌های پرخطر، یعنی افراد مسن و آنها که بیماری زمینه‌ای دارند، محدود کرده‌اند.
وی ادامه داد: بنابراین چیزی که درباره لزوم تزریق دوز بوستر واکسن کرونا گفته می‌شود، نظر شخصی افراد است و جایگاه علمی ندارد. بدون مستند علمی قضاوت کردن نظر شخصی است و نظر شخصی هم از نظر اعتبار علمی جایگاهی ندارد. با دیدن چهارتا مریض که نمی‌توان برای کل جامعه نسخه پیچید.
سوری در پاسخ به این سوال که آیا این مساله درباره واکسن سینوفارم که روی آن مطالعات علمی صورت گرفته و منتشر شده است هم صدق می‌کند، گفت: بله، ما مطالعه بومی نداریم که بدانیم الان سطح ایمنی جامعه در گروه‌های مختلف جمعیتی چگونه است که حالا ببینیم به دوز بوستر نیاز هست یا نه.
بیشتربخوانید: پزشکانی که بیماران را به «نزدن واکسن» تشویق می‌کنند!
خطر بروز عوارض جانبی با تزریق‌های مکرر واکسن کرونا
وی با بیان اینکه تزریق دوزهای مکرر بدون مطالعه هم صرف هزینه بدون دانستن میزان اثربخشی و هم نگرانی از عواقب و عوارض جانبی تزریق‌های مکرر واکسن به افراد را در خود دارد، اظهار کرد: تحقیق روی واکسن‌های موجود در سبد واکسیناسیون کشور یا بسیار نادر است یا اصلا وجود ندارد. مطالعاتی که هست درباره واکسن‌هایی است که در غرب از آنها استفاده می‌شود.
این اپیدمیولوژیست درباره گمانه‌زنی‌ها درخصوص بروز موج جدید کرونا در ایران پس از تعطیلات نوروز و بازگشایی مدارس گفت: تجربه کشورهای دیگر، حتی آنها که پوشش واکسیناسیون آنها از ما بیشتر بوده است و از واکسن‌هایی هم استفاده کرده‌اند که اثربخشی بالایی دارند، نشان می‌دهد صرفا واکسیناسیون نمی‌تواند محافظت‌کننده جامعه باشد که پیک‌های بعدی را شاهد نباشیم.
وی افزود: البته ماهیت ویروس ثابت نیست و ساختار ژنتیکی آن دائما در حال تغییر است. چون ما الان نمی‌دانیم چه واریانت‌هایی از ویروس کووید در کشورمان هست، نمی‌شود به صورت قطعی بروز موج هفتم کرونا را پیش‌بینی کرد. یعنی نمی‌دانیم غیر از BA۱ و BA۲، سویه امیکرون چه جهش‌هایی کرده است.
انتظار داریم شاهد خیزش اپیدمی و آغاز پیک هفتم در کشور باشیم
سوری بیان کرد: از طرف دیگر، به لحاظ علمی، ابتلا بر این پایه است که هم عامل بیماری‌زا و هم فرد حساس در جامعه وجود داشته باشد و هم مواجهه موثر صورت بگیرد. ما الان هر سه مولفه را در جامعه‌مان داریم، به‌خصوص در یک ماه اخیر که هیچ مدیریت سیستماتیکی برای کرونا وجود نداشته است و غیر از وجود عامل بیماری‌زا و تعداد کافی افراد حساس، مواجهه به شکل بسیار گسترده هم صورت گرفته است. بنابراین، از لحاظ علمی، انتظار داریم شاهد خیزش اپیدمی و حتی آغاز پیک هفتم در کشور باشیم.
وی ادامه داد: البته پیش‌بینی در اپیدمی‌های این‌چنینی معمولا خیلی دشوار است و این احتمال که درست از کار نیاید زیاد است. با این حال، هشیاری شرط لازم برای مدیریت اپیدمی در این شرایط است. به عبارت دیگر، ما باید فرض را بر این بگذاریم که احتمال رخ دادن آن وجود دارد و هشیار و آماده باشیم و بتوانیم تمهیدات لازم را برای کنترل آن اتخاذ کنیم.
پیش‌بینی زمان بروز پیک هفتم کرونا
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به سابقه کرونا در ایران و پیک‌های قبلی و همچنین موج گسترده سفرهای نوروزی و بازگشایی مدارس می‌توان زمانی برای بروز پیک هفتم در کشور پیش‌بینی کرد، گفت: این سفرها و بازگشایی مدارس همان مواجهه است که گفتم. اما مواجهه یک لحظه نیست و استمرار دارد. ما هم چون سطح مواجهه را نمی‌سنجیم، خیلی دقیق نمی‌شود در این خصوص اظهار نظر کرد. اما به طور معمول حدود ۴ تا ۶ هفته بعد از وقوع مواجهه‌ها در سطح جامعه انتظار داریم که شاهد خیزش اپیدمی باشیم.
