آیا اعتصاب کامیونداران تمام شده است؟
رویداد۲۴ | مریم وحیدیان: از ابتدای خردادماه، گروهی از رانندگان کامیون در ایران در اعتراض به کاهش سهمیه سوخت، افزایش هزینههای بیمه و رشد قیمت قطعات یدکی، دست از کار کشیدهاند. این نخستینبار نیست که کامیونداران در ایران اعتصاب میکنند. اعتراضاتی مشابه در سالهای ۱۳۹۷ و پاییز ۱۴۰۱ نیز سابقه دارد و بار دیگر، زنجیره تأمین حملونقل جادهای کشور با اختلال مواجه شده است.
بر اساس آمارهای رسمی سازمان راهداری، بیش از ۵۵۲ هزار راننده کامیون با ۴۳۳ هزار دستگاه کامیون در حال فعالیت در ایران هستند؛ هرچند برخی منابع مستقل، این ارقام را اندکی اغراقآمیز میدانند، چرا که بخشی از ناوگان، فرسوده یا غیرفعال است. با این حال، حملونقل جادهای همچنان ستون فقرات توزیع کالا در ایران است. اغلب بارها با صدور بارنامه رسمی حمل میشوند و اعتصاب گروهی از این رانندگان میتواند چرخه اقتصادی کشور را مختل کند.
بعد از گذشت دو هفته از آغاز اعتصاب کامیونداران، رسیدگی به درخواست رانندگان همچنان در هالهای از ابهام است. قربانی معاون حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی گفته به زودی مشکلات مربوط به افزایش قیمت سوخت و بیمه تامین اجتماعی کامیونها حل خواهد شد. رسانههای رسمی از جمله صدا و سیما در روزهای گذشته درحالی «خبر خوش» به نتیجه رسیدن مطالبات کامیونداران را اطلاع رسانی کردهاند، رییس کانون انجمنهای صنفی رانندگان حمل کالای سراسر کشور در گفتوگو با رویداد۲۴ از جلساتی میان دولت و نماینده کامیونداران خبر داده که هنوز به نتیجهای نرسیده است. شواهد هم نشان میدهد که اعتصابها هنوز ادامه دارد. سوپرمارکتها و مغازههای میوه و ترهبار تهران در حال حاضر با مشکل حمل و نقل اقلام مختلف مواجهاند و همین مساله بر قیمت مواد غذایی و میوه هم تاثیر گذاشته است.
سوخت ناکافی برای ناوگان فرسوده
فیروز خدایی رییس کانون انجمنهای صنفی رانندگان حمل کالای سراسر کشور از برگزاری جلسه نمایندگان کامیونداران با رضا اکبری، رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل کشور و محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس و دیگر اعضای این کمیسیون در روز شنبه، سوم خرداد ماه خبر داده است.
به گفته خدایی، مهمترین عامل نارضایتی، سهمیهبندی سوخت است. سهمیهها به دو شکل پایه و پیمایشی تخصیص مییابند، اما سهمیه پایه طی سالهای گذشته کاهش یافته و سوخت پیمایشی فقط به مسیرهایی اختصاص مییابد که بارنامه رسمی دارند.
بیشتر بخوانید: مطالبه اصلی کامیونداران در اعتصاب سراسری چیست؟
مشکل در اینجاست که بسیاری از مسیرهای حمل بار، فاقد بارنامه رسمی هستند؛ ضمن آنکه میزان سوخت پایه، بر اساس مصرف کامیونهای نو محاسبه شده، در حالیکه ناوگان حملونقل ایران به شدت فرسوده و پرمصرف است. برخی برآوردها نشان میدهد بیش از ۵۰ درصد کامیونهای کشور، بیش از ۳۰ سال عمر دارند.
افزایش دوبرابری بیمه و کاهش حمایتها
مسأله دوم، افزایش چشمگیر هزینه بیمه است. دولت پیشتر بخشی از سهم کارفرمایی بیمه کامیونداران را پرداخت میکرد، اما طبق اظهارات خدایی، این حمایت در سال جاری کاهش یافته است. با توجه به رشد حدود ۴۵ درصدی دستمزد پایه در سال ۱۴۰۳، سهم پرداختی بیمه برای رانندگان نیز تقریباً دو برابر شده است. در نبود یارانه یا سوبسید جدید، بسیاری از رانندگان با فشار مالی جدی مواجه شدهاند.
قطعات یدکی: هر روز گرانتر از دیروز
قطعات یدکی نیز به معضلی دیگر تبدیل شده است. خدایی میگوید بیشتر قطعات، وارداتیاند و قیمت آنها بر اساس دلار بازار آزاد محاسبه میشود. با توجه به نوسان قیمت ارز، نرخ قطعات بهطور روزانه در حال افزایش است، در حالیکه تعرفههای حملونقل ـ بر اساس شاخص تن-کیلومتر ـ بهروز نشدهاند.
خدایی میگوید: برنامه افزایش ۲۵ درصدی کرایه پایه بار که اخیراً اعلام شد، به گفته کامیونداران، نهتنها کافی نبوده بلکه حتی هنوز بهطور کامل اجرا نشده است.
نرخ رسمی تورم در ایران بالای ۴۰ درصد است، اما برخی تحلیلگران معتقدند هزینههای معیشتی رانندگان بهمراتب بیش از این مقدار رشد کرده است.
در روز شنبه، سوم خرداد، جلسهای میان نمایندگان کامیونداران و مسئولان سازمان راهداری، کمیسیون عمران مجلس و برخی دیگر از نهادها برگزار شد. اما به گفته خدایی، هنوز هیچ توافق مشخصی حاصل نشده است. او خواستار مشارکت نهادهایی، چون وزارت صمت، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی و سازمان تأمین اجتماعی در حل مشکلات شد.
در شرایطی که بخش مهمی از لجستیک ایران به کامیونداران وابسته است، تداوم بیتوجهی به خواستههای آنان میتواند به اختلالاتی دامنهدار در توزیع کالا، تورم قیمتها و کاهش امنیت غذایی در برخی مناطق منجر شود.
چهار تا راننده که ایضا توشون معتاد هم کم نیست اصلا معنی جامعه مدنی و حقوق مدنی نمیدونن چیه؛کامیون و تریلی هاشون تو جاده ها ویراژ میدن هر جایی که برسن تو سطح و کوچه ها کوچه ها پارک میکنن، تو هیچکدوم از اعتراضات چند سال اخیر هیچ صدایی ازشون در نیامد به هیچ قانون راهنمایی رانندگی پابند نیستند فقط فکر منافع خودشون و زیر شکم شون هستند حالا طلایه دار اعتراضات شدن؟؟ اعتراضاشتون صنفی هست و تمام هیچکس از مردم پشتیبان این اقایون نیست چرا که هدف اینها چیز دیگه است! 
