گرتا تونبرگ کیست؟ | فعال سوئدی که در قایق کمک‌رسانی به غزه بازداشت شد

رویداد۲۴ | گرتا تونبرگ یکی از شناخته‌شده‌ترین فعالان محیط‌زیستی در جهان است؛ نوجوانی که با ایستادن جلوی پارلمان سوئد و اعتراض به بی‌توجهی دولت‌ها نسبت به بحران اقلیمی، جنبشی جهانی را به راه انداخت. او در سال‌های اخیر بار‌ها نامزد دریافت جایزه صلح نوبل شده و سخنرانی‌های جنجالی‌اش در سازمان ملل، اجلاس‌های جهانی و کنفرانس‌های اقلیمی بازتاب وسیعی در رسانه‌های بین‌المللی داشته است. حالا، در جدیدترین خبر مربوط به او، گرتا تونبرگ در جریان مشارکت در قایق کمک‌رسانی به غزه بازداشت شد؛ اقدامی که نشان می‌دهد فعالیت‌های او تنها به مسائل اقلیمی محدود نمی‌شود و او درگیر دغدغه‌های انسانی و سیاسی دیگر نیز هست.

بیوگرافی گرتا تونبرگ

گرتا تونبرگ در سوم ژانویه سال ۲۰۰۳ در استکهلم، پایتخت سوئد متولد شد. مادر او مالنا ارنمان یک خواننده اپرای شناخته‌شده و پدرش سوانته تونبرگ بازیگر است. خانواده او در حوزه هنر و رسانه فعال بودند، اما گرتا مسیری متفاوت برگزید و از سنین پایین علاقه و حساسیت ویژه‌ای به مسائل زیست‌محیطی از خود نشان داد.

آغاز فعالیت‌های زیست‌محیطی گرتا تونبرگ

گرتا نخستین بار در سال ۲۰۱۸ و در حالی که تنها ۱۵ سال داشت، تصمیم گرفت مدرسه را ترک کند و هر روز در مقابل پارلمان سوئد تحصن کند. او پلاکاردی در دست داشت که روی آن نوشته شده بود: «اعتصاب مدرسه برای آب‌وهوا». این حرکت ساده، اما قدرتمند به سرعت توجه رسانه‌ها را جلب کرد و ظرف چند ماه، صد‌ها هزار دانش‌آموز در کشور‌های مختلف به کمپین او با نام جمعه‌ها برای آینده (Fridays for Future) پیوستند.

شهرت جهانی گرتا تونبرگ

تونبرگ در مدت کوتاهی به یکی از چهره‌های اصلی مبارزه با تغییرات اقلیمی تبدیل شد. سخنرانی‌های او در اجلاس‌های جهانی نظیر اجلاس تغییرات اقلیمی سازمان ملل (COP) و مجمع جهانی اقتصاد در داووس بازتاب جهانی پیدا کرد. یکی از سخنرانی‌های معروف او، در سال ۲۰۱۹ در سازمان ملل بود که با عبارت «چطور جرأت می‌کنید؟» خطاب به رهبران جهان آغاز شد و انتقادات تند و تیزی به بی‌عملی دولت‌ها در برابر بحران اقلیمی مطرح کرد.

گرتا بار‌ها تأکید کرده است که تصمیمات سیاسی کوتاه‌مدت، منافع اقتصادی شرکت‌های بزرگ و بی‌تفاوتی دولت‌ها به آینده زمین، نسل جوان را قربانی خواهد کرد. او خواستار اقدامات فوری، کاهش گاز‌های گلخانه‌ای و حرکت به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر است.

گرتا تونبرگ نه تنها در حرف، بلکه در عمل نیز سعی کرده زندگی خود را با آرمان‌های زیست‌محیطی‌اش هماهنگ کند. او به طور کامل از پرواز‌های هوایی خودداری می‌کند و برای سفر‌های طولانی از قطار یا قایق‌های بدون سوخت فسیلی استفاده می‌کند. او همچنین گیاه‌خوار است و سبک زندگی کم‌مصرف و پایدار دارد. تونبرگ مبتلا به سندرم آسپرگر (یکی از اختلالات طیف اوتیسم) است و بار‌ها گفته که این اختلال را نه به عنوان ضعف، بلکه به عنوان قدرتی در خود می‌بیند؛ زیرا به او توان تمرکز بالا، دقت در جزئیات و پیگیری بی‌وقفه‌ی هدفش را داده است.

جوایز و افتخارات گرتا تونبرگ

گرتا تونبرگ در طول فعالیت‌هایش جوایز و افتخارات زیادی کسب کرده است. او در سال ۲۰۱۹ به عنوان شخصیت سال مجله تایم انتخاب شد. او همچنین چند بار نامزد جایزه صلح نوبل شده و جایزه‌های معتبری از دانشگاه‌ها، نهاد‌های علمی و سازمان‌های حقوق بشری دریافت کرده است. او کتابی با عنوان «خانه ما در حال سوختن است» نیز منتشر کرده که مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها، یادداشت‌ها و دغدغه‌های او درباره بحران زیست‌محیطی است.

بازداشت در قایق کمک‌رسانی به غزه

گرتا تونبرگ بار دیگر خبرساز شد، اما این بار نه به خاطر محیط زیست بلکه به دلیل حضورش در قایق کمک‌رسانی به غزه. در جریان کاروان امدادی دریایی که برای رساندن کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه در حال حرکت بود، گرتا تونبرگ همراه با جمعی از فعالان بین‌المللی دستگیر شد. این قایق‌ها با هدف شکستن محاصره غزه و رساندن غذا، دارو و اقلام پزشکی به مردم آسیب‌دیده فلسطین به راه افتاده بودند، اما نیرو‌های اسرائیلی آنها را متوقف کردند.

بازداشت تونبرگ واکنش‌های زیادی را در سطح بین‌المللی به همراه داشت. بسیاری از فعالان حقوق بشر و هواداران محیط زیست از این اقدام حمایت کرده و حضور او را نشانه‌ای از همبستگی جهانی دانستند. برای بسیاری، این اتفاق نشان داد که دغدغه‌های گرتا دیگر تنها به محیط زیست محدود نیست، بلکه شامل عدالت اجتماعی، حقوق بشر و صلح جهانی نیز می‌شود.