از هشدار به مردم تهران تا پیشنهاد سفر به ایران؛ ترامپ با بحران خاورمیانه چه میکند؟
رویداد۲۴| توییت بامداد امروز دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، مبنی بر اینکه "مردم تهران باید هرچه زودتر شهر را تخلیه کنند"، موجی از واکنشها و تفسیرها را در سطح جهانی به راه انداخته است. در حالیکه برخی آن را هشدار جنگی تعبیر کردهاند، کاخ سفید میگوید هدف، افزایش فشار برای آغاز مذاکرات با تهران بوده است. این موضعگیری در بستر تقاضای مکرر اسرائیل برای مداخله نظامی آمریکا و همزمانی آن با تلاشهای دیپلماتیک، تحلیلها را پیچیدهتر کرده است.
جنجال توییتری ترامپ
در روزهای گذشته، با افزایش درگیریهای مستقیم و غیرمستقیم میان ایران و اسرائیل، فشارهای بیسابقهای از سوی تلآویو بر واشنگتن وارد شده است تا درگیری نظامی مستقیم علیه ایران را آغاز کند. بنیامین نتانیاهو چند بار در جلسات کابینه و دیدارهای خصوصی از بایدن و تیم ترامپ خواسته در پاسخ به حملات ایران، ورود جدی به جنگ را در نظر بگیرند.
اما ترامپ که پیش از این بارها با حمله مستقیم به ایران مخالفت کرده بود، اکنون با توییتی مبهم و هشدارآمیز، فضای رسانهای را ملتهبتر از همیشه کرده است. به خصوص که چند ساعت نشده از موضع خود عقب نشینی کرده است. ترامپ نوشته: «ایران باید «توافقی» را که من به آنها گفتم امضا میکرد. چه شرمآور و اتلاف جان انسانها. به زبان ساده، ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد. من بارها و بارها این را گفتهام! همه باید فوراً تهران را تخلیه کنند!»
عقب نشینی به سبک آمریکاییها
چند ساعت نگذشته و سروصدای توییت جنجالی ترامپ تمام نشده، اما رئیس جمهور آمریکا از موضع خود عقب نشینی کرد، او در آخرین ساعات شب گذشته در گفتوگویی کوتاه با شبکه فاکسنیوز حرفی زد که به وضوح نشانه چرخش مواضع او بود. ترامپ گفت: «اگر این بحران را بتوان با گفتوگو حل کرد، من حاضرم به تهران بروم. مهم نیست چقدر سخت باشد، من برای صلح آمادهام.»
پیش از او هم کاخ سفید و پنتاگون تلاش کرده بودند که اظهارات او مبنی بر لزوم تخلیه تهران را تعدیل کنند. در این راستا، کاخ سفید، اما با صدور بیانیهای، اعلام کرد: «رئیسجمهور ترامپ با توییت اخیر خود قصد ارسال سیگنال جنگ نداشته است. این پیام در راستای فشار سیاسی بر تهران برای بازگشت به میز مذاکره منتشر شد.»
در شرایطی که برخی رسانههای اسرائیلی از احتمال حمله قریبالوقوع آمریکا به تأسیسات نظامی در ایران خبر داده بودند، وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) نیز این گمانهزنیها را رد کرد. سخنگوی پنتاگون گفت: «در حال حاضر هیچ برنامهای برای عملیات نظامی علیه ایران در دستور کار نیست. تمرکز ما بر مهار تنشها و حفاظت از نیروهای آمریکایی در منطقه است.»
تلاش آمریکا برای بازگشت به مذاکره
اکسیوس نیز در گزارشی اختصاصی مدعی شد که تماسهایی میان تیم امنیت ملی آمریکا و نمایندگان ایران از مسیرهای دیپلماتیک در جریان است و احتمال دیدار میان «عباس عراقچی» و «ریچارد ویتکاف» (نماینده ویژه آمریکا در امور ایران) طی روزهای آینده در یک کشور ثالث وجود دارد.
گزینههای مورد نظر ترامپ
نیویورک تایمز نیز نوشت: در گزارشی تحلیلی نوشت که اطرافیان ترامپ گزینههای مختلفی برای مدیریت بحران پیشنهاد دادهاند؛ از جمله مذاکره فوری با ایران، ورود محدود نظامی برای بازدارندگی، و حتی پیشنهاد سفر ترامپ به تهران. این رسانه همچنین فاش کرد که ترامپ به معاونش دستور داده «ترتیب دیدار محرمانهای با نمایندگان ایران را بدهد.»
تمایل ترامپ به سفر به تهران و بازگشت به مذاکره با ایران را، اما باید جدیتر گرفت، زیرا امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه نیز در گفتوگویی غیررسمی با خبرنگاران گفته: «بر اساس مکالمهای که با ترامپ داشتم، تلاشها برای تحقق آتشبس میان ایران و اسرائیل در جریان است. رئیسجمهور آمریکا به من اطمینان داد که هنوز به راهحل دیپلماتیک باور دارد.»
ترامپ و مواضع متناقض
در حالیکه فضای عمومی منطقه همچنان در هالهای از اضطراب و ابهام است، بهنظر میرسد ترامپ در حال آزمودن تلفیقی از فشار، تهدید و دیپلماسی است. توییت اخیر او هرچند بازتاب تهدیدآمیزی داشت، اما در بطن آن سیگنالهایی از تمایل به مذاکره و کاهش تنش نیز دیده میشود. اکنون باید دید آیا مسیرهای دیپلماتیک باز میمانند، یا منطقه وارد مرحلهای تازه از رویارویی میشود.
لازم به یادآوری است که این رویه ترامپ مسبوق به سابقه هم است. او در سال ۲۰۲۰ نیز در توییتی مشابه نوشت: «اگر ایران یک آمریکایی را بکشد، ما ۵۲ نقطه در ایران را هدف قرار خواهیم داد»، اما بعدتر از موضع خود عقبنشینی کرد.
اینکه نشد، ۴۵ سال مرگ بر گفتن و خط و نشان کشیدن نتیجه این میشود که مملکت را به ورطه نابودی میکشد.
کسی که کار را با ندانم کاری به اینجا بکشد باید برود. مردم باید سرنوشت خودشان را تایین کنند. دشمنی باید با دوستی عوض شود، درهای بسته باید با درهای باز تعویض شود ترس از اسلام باید جایش را به عشق به هم نوع بدهد، ارزش مرگ باید جایش را به ارزش و احترام به زندگی بدهد.
این فرصت طلایی برای اتمام دشمنی و شروع دوستی است.
بعد از ۴۵ سال دشمنی مردم میخواهند ۴۵ سال دوستی را دررمیش داشته باشند.