ماجرای آتش‌سوزی کشتی‌ها در تنگه هرمز چه بود؟

رویداد۲۴| در ساعات گذشته خبر‌هایی از آتش‌سوزی چند کشتی در فاصله‌ای حدود ۲۲ مایلی شرق «خورفکان» در امارات و نزدیک تنگه استراتژیک هرمز، منتشر شد.

ناسا با انتشار این تصویر، آتش سوزی سه کشتی نزدیک تنگه هرمز را تایید کرد.

تصاویر ماهواره‌ای و ویدئو‌هایی در فضای مجازی دست به دست شد که کشتی‌هایی در حال سوختن در دریای عمان را نشان می‌داد. در حالی که خبر اولیه با گمانه‌زنی‌های امنیتی همراه بود، اما به‌سرعت شرکت امنیت دریایی بریتانیایی Ambrey و سپس خبرگزاری رویترز تأکید کردند که این حادثه ارتباطی با درگیری‌های نظامی یا جنگ ایران و اسرائیل ندارد و احتمالا یک حادثه فنی یا دریایی بوده است.

با این حال، ماجرا وارد سطحی پیچیده‌تر شد چرا که این حادثه درست در زمانی رخ داده که برخی گروه‌های رادیکال و رسانه‌های تندرو در ایران بار دیگر احتمال بستن تنگه هرمز به عنوان ابزار فشار علیه غرب و اسرائیل را مطرح می‌کنند. در چنین فضایی، حتی یک آتش‌سوزی ساده هم می‌تواند پیامد‌های گسترده‌ای در حوزه امنیت انرژی و روان بازار‌های بین‌المللی ایجاد کند.

اصل قضیه چه بود؟

شرکت Ambrey اعلام کرد که آتش‌سوزی در کشتی‌ها در منطقه‌ای رخ داده که خارج از مرز‌های آب‌های ایران قرار دارد و از نظر آنان هیچ نشانه‌ای از خرابکاری یا اقدام نظامی مشاهده نشده است. در همین حال، رویترز گزارش داد این حادثه در حال حاضر «غیرامنیتی» تلقی می‌شود.

چرا تنگه هرمز اهمیت دارد؟

تنگه هرمز یکی از حیاتی‌ترین مسیر‌های انتقال انرژی در دنیاست و بیش از یک‌پنجم نفت جهان از آن عبور می‌کند. هر اتفاقی در این مسیر، خواه عمدی یا تصادفی، می‌تواند تاثیر فوری بر بازار‌های جهانی بگذارد. از همین رو، حتی یک حادثه غیرنظامی هم می‌تواند با برداشت سیاسی یا امنیتی تفسیر شود.

تندروها چه می‌گویند؟

در پی حملات اخیر اسرائیل به زیرساخت‌های ایران، برخی گروه‌های تندرو در ایران بار دیگر خواستار بستن تنگه هرمز به عنوان پاسخ راهبردی به اسرائیل و متحدان غربی‌اش شده‌اند. هرچند این موضع هنوز در سطح رسمی مطرح نشده، اما مطرح شدن آن در فضای رسانه‌ای کشور باعث شده است که هر حادثه‌ای در اطراف تنگه هرمز حساسیت دوچندان پیدا کند.

این تهدیدها، حتی اگر صرفاً رسانه‌ای باشند، برای بازار نفت، شرکت‌های کشتیرانی و نهاد‌های بین‌المللی بسیار مهم تلقی می‌شوند؛ چرا که می‌توانند هزینه‌های بیمه دریایی را افزایش داده و جریان تجارت نفت را با اختلال مواجه کنند.

حادثه فنی یا ماجرای سیاسی؟

در شرایط فعلی که منطقه در وضعیت نیمه‌جنگی قرار دارد، هر حادثه‌ای در اطراف تنگه هرمز (به‌ویژه اگر با شعله و دود همراه باشد)، ناخودآگاه در بستر ذهنی «درگیری» تفسیر می‌شود. تحلیلگران معتقدند حتی اگر این حادثه واقعاً صرفاً فنی باشد، پیامد روانی آن می‌تواند هم‌ارز یک حمله محدود نظامی باشد؛ به‌ویژه اگر با تهدید‌هایی مثل بستن تنگه هرمز هم‌زمان شود.

به‌نظر می‌رسد حادثه اخیر یک اتفاق مستقل و غیربازدارنده باشد، اما وقوع آن در یکی از حساس‌ترین نقاط ژئوپلیتیک جهان، آن را به ماجرایی پر از ابهام و تفسیر تبدیل کرده است. چه از منظر نظامی، چه سیاسی و چه اقتصادی، حادثه آتش‌سوزی در نزدیکی تنگه هرمز یک یادآوری واضح است: جهان همچنان با دقت، همه حرکت‌ها در این منطقه را زیر ذره‌بین دارد.