ممنوعیت ارتباط عمومی برای مسئولان؛ پاسخ سایبری تهران به تهدید پیچیده اسرائیل
رویداد۲۴| فرماندهی امنیت سایبری ایران با صدور دستورالعملی جدید، استفاده از گوشیهای هوشمند، خطوط تلفن عمومی، وایفای و هرگونه ابزار مخابراتی غیرحفاظتشده را برای مسئولان دولتی و تیمهای امنیتی آنها ممنوع اعلام کرده است. به نظر میرسد این تصمیم پس از دریافت هشدارهایی درباره احتمال عملیات سایبری مشابه «پیجر» اتخاذ شده است؛ عملیاتی که در پاییز ۲۰۲۴ در لبنان رخ داد و ساختار امنیتی منطقه را شوکه کرد.
عملیات تروریستی پیجر چه بود؟
در جریان عملیات تروریستی «پیجر» (Grim Beeper)، اسرائیل با استفاده از دستگاههای پیجر و بیسیم که بهظاهر برای مصارف امدادی و ارتباطی ارسال شده بودند، سیستمهای ارتباطی حزبالله لبنان و متحدانش در سوریه را هدف قرار داد. این تجهیزات، حاوی تراشههای قابل انفجار و سیستم شنود بودند که پس از توزیع و فعالسازی، دهها نفر را به قتل رساندند و صدها نفر را زخمی کردند.
به استناد گزارش رسانههای جهان از جمله رویترز، در پی آن عملیات بیش از ۴۰ نفر کشته و حدود ۳۰۰۰ نفر آسیبدیده یا در معرض آلودگی الکترونیکی قرار گرفتند. هدف از آن حمله، نه صرفاً کشتار، بلکه نفوذ اطلاعاتی، رهگیری مکالمات رمزنگاریشده و ایجاد ترس ساختاری در لایه فرماندهی نیروهای مقاومت بود.
تهران چه میگوید؟ چه چیزی ممنوع شده؟
آنطور که رسانههای داخلی نوشتهاند تمامی مسئولان سطح بالا، مدیران ارشد و اعضای تیمهای امنیتی موظف شدهاند از هرگونه ارتباط دیجیتال عمومی پرهیز کنند. این شامل استفاده از گوشیهای هوشمند متصل به شبکه موبایل، بهرهگیری از وایفای عمومی یا خانگی ناامن، ارسال پیام از طریق پیامرسانهای غیرملی و رمزنگارینشده، استفاده از پلتفرمهای تماس تصویری مانند واتساپ، زوم، اسکایپ، فیستایم و مشابه آنها میشود.
در واقع، از این پس فقط خطوط ارتباطی داخلی رمزگذاریشده و تجهیزات ساخت داخل با پروتکل امنیتی تأییدشده مجاز به استفاده در سطوح تصمیمسازی هستند.
واکنشها و تحلیلهای جهانی
والاستریت ژورنال در گزارشی نوشت: «ایران در پی حملات اخیر اسرائیل، بهطور جدی وارد فاز سختافزاری مقابله با نفوذ دیجیتال شده و از استفاده کلاسیک از فناوری غربی عقبنشینی میکند.»
وزارت دفاع آمریکا نیز در گزارش داخلی به شرکتهای خصوصی هشدار داده که: «افزایش فعالیتهای سایبری ایران در کنار تدابیر دفاعی جدید تهران، نشاندهنده ورود به مرحله جدید جنگ پنهان است.»
کارشناسان سایبری اروپایی هشدار دادهاند که در صورت اجرای مشابه عملیات پیجر در ایران، خطر گسترش عملیات مشابه به مناطق دیپلماتیک نیز وجود دارد.
تحلیلگران امنیتی روسی و چینی، سیاست جدید ایران را نشانهای از هوشمندسازی امنیت اطلاعات داخلی ارزیابی کردهاند و برخی آن را «الگویی برای کشورهای آسیایی تحت تهدید غرب» دانستهاند.
تهران، یک گام جلوتر از تهدید
دستور اخیر فرماندهی امنیت سایبری ایران صرفاً واکنشی احساسی یا نشانهای از ترس نیست؛ بلکه تلاشی پیشگیرانه برای بستن مسیرهای نفوذ پیشرفته است. تجربه لبنان به تهران آموخته که دشمن میتواند با سادهترین ابزارها، پیچیدهترین اهداف را دنبال کند.
در فضای پیچیده جنگهای ترکیبی، ایران تلاش میکند لایهای تازه از امنیت اطلاعاتی را تعریف کند؛ لایهای که نهفقط متکی به فنّاوری، بلکه بر پایه بازمهندسی رفتاری در سطح مسئولان است.
