آتش‌بس در بن‌بست؟ | آیا مذاکرات دوحه آخرین فرصت برای پایان جنگ غزه است؟
رویداد۲۴| بارقه‌هایی از امید برای توافق آتش‌بس ۶۰ روزه در غزه پدید آمده بود، اما دفتر نخست‌وزیر اسرائیل با انتشار بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که تغییرات پیشنهادی حماس در متن توافق، «غیرقابل‌قبول» است. با این حال، اسرائیل اعلام کرده هیأتی را برای ادامه مذاکرات به دوحه اعزام خواهد کرد؛ حرکتی متناقض که نشانه‌ای از پیچیدگی مذاکرات و فشار‌های داخلی و بین‌المللی بر طرفین است.
وضعیت مذاکرات؛ بن‌بست تاکتیکی یا گشایش تدریجی؟
مذاکرات غیرمستقیم میان اسرائیل و حماس که با میانجی‌گری قطر، مصر و حمایت غیررسمی آمریکا دنبال می‌شود، پس از هفته‌ها توقف دوباره فعال شده است. پیشنهاد آتش‌بس ۶۰ روزه که مورد استقبال اولیه حماس قرار گرفت، حالا با درخواست‌هایی همراه شده که اسرائیل آن را خلاف «روح توافق اولیه» می‌داند.
دفتر نتانیاهو در بیانیه‌ای رسمی نوشت: «تغییراتی که حماس خواهان اعمال آن در متن توافق شده، غیرقابل‌قبول است و اسرائیل آنها را نمی‌پذیرد.»
با این وجود، تیمی از مذاکره‌کنندگان اسرائیلی به دوحه اعزام می‌شود؛ حرکتی که برخی تحلیلگران آن را تلاش برای مدیریت افکار عمومی و همزمان باز نگه‌داشتن مسیر دیپلماتیک تفسیر کرده‌اند.
حماس چه می‌خواهد؟
حماس در پاسخ به طرح پیشنهادی آتش‌بس، نکاتی تازه مطرح کرده که شامل خروج کامل نیرو‌های نظامی اسرائیل از نوار غزه، تضمین کتبی برای پایان دائم جنگ (نه فقط آتش‌بس موقت)، آزادی گسترده‌تر زندانیان فلسطینی و بازگشایی کامل گذرگاه‌ها و ورود کمک‌های بشردوستانه می‌شود.
منابع اسرائیلی، اما مدعی‌اند این خواسته‌ها به معنای تحمیل شرایط پایان جنگ بدون تضمین آزادی گروگان‌های اسرائیلی است.
اسرائیل؛ میان دو جبهه
دولت نتانیاهو در موقعیتی شکننده قرار دارد. از یک سو فشار‌های بین‌المللی – به‌ویژه از سوی دولت آمریکا – برای پایان درگیری بالا گرفته و از سوی دیگر، احزاب راست‌گرای ائتلاف حاکم تهدید کرده‌اند در صورت هرگونه عقب‌نشینی نظامی یا سیاسی، دولت را ترک خواهند کرد.
در این شرایط، اعزام هیأت به دوحه در چنین شرایطی بیش از آنکه نشانه توافق قریب‌الوقوع باشد، تاکتیکی برای خرید زمان و کنترل فشار‌ها تفسیر می‌شود.
نقش میانجی‌ها و آمریکا
قطر و مصر به عنوان میانجی‌های فعال، رایزنی‌هایی گسترده با طرفین انجام داده‌اند. منابع قطری اعلام کرده‌اند که پاسخ حماس «سازنده و مثبت» بوده، اما اسرائیل هنوز آن را غیرقابل‌پذیرش می‌داند.
در آمریکا نیز دولت ترامپ تلاش می‌کند این بحران را تا قبل از انتخابات مدیریت کند. واشنگتن‌پست گزارش داده دیدار آتی ترامپ و نتانیاهو ممکن است نقطه عطفی برای اعلام توافق یا شکست مذاکرات باشد.
تاکتیک یا بن‌بست؟
فایننشال تایمز با تاکید بر اینکه «مذاکرات شکننده است» نوشته: «اسرائیل به‌رغم رد علنی خواسته‌های حماس، نمی‌خواهد در صحنه جهانی به عنوان طرف مانع شناخته شود.»
گاردین آتش‌بس را ممکن دانسته، اما نوشته: تضمین اجرای آن در غیاب روند سیاسی بسیار دشوار است.
الجزیره با تاکید بر اینکه «خواسته حماس بازتابی از نگرانی مردم غزه است» نوشت: «مردم به آتش‌بس موقت بدون پایان جنگ اعتمادی ندارند».
واشنگتن‌پست نیز این طور تحلیل کرده که «ترامپ به توافقی ولو موقت نیاز دارد؛ اما اختلافات ساختاری، آینده آتش‌بس را مبهم کرده است».
آتش‌بس ممکن است، اما پایدار نیست
با وجود اختلافات اساسی، احتمال دستیابی به توافقی موقت طی روز‌ها یا هفته‌های آینده وجود دارد. فشار‌های بین‌المللی، شرایط انسانی وخیم در غزه، و بن‌بست میدانی می‌تواند طرفین را به یک آتش‌بس شکننده موقت سوق دهد. اما بدون تضمین‌های سیاسی برای آینده و آغاز مذاکرات فراگیرتر، هرگونه آتش‌بس در وضعیت فعلی، بیش از آنکه پایان جنگ باشد، فقط وقفه‌ای موقتی خواهد بود.
جنگ بخاطر هیچ وپوچ 
