تاریخ انتشار: ۱۶:۱۷ - ۱۵ تير ۱۴۰۴
تعداد نظرات: ۶ نظر
در رویداد۲۴ بخوانید:

از گفتمان وطن محور تا واقعیت حکمرانی؛ وحدت ملی بدون اصلاحات مقدور است؟

با خواندن «ای ایران» در شب عاشورا و برجسته‌شدن مفهوم وطن در مراسم عزاداری، سیگنالی روشن از فاصله گرفتن با دوگانه امت–ملت صادر شده است؛ اما تحقق واقعی انسجام ملی، نه با نماد‌ها و شعارها، بلکه با برداشتن گام‌های عملی در سیاست، فرهنگ و حکمرانی ممکن خواهد بود.

پرچم ایران در عزاداری محرم

رویداد۲۴| در روز‌هایی که هنوز سایه جنگ ایران و اسرائیل بر سر افکار عمومی سنگینی می‌کند، نشانه‌هایی از شکل‌گیری یک گفتمان تازه دیده می‌شود؛ گفتمانی که در آن «وطن» و «ایران» بار دیگر در مرکز روایت سیاسی و فرهنگی قرار گرفته‌اند. اما در همین بزنگاه، صدای برخی تندرو‌ها از دو سو شنیده می‌شود که تلاش می‌کنند انسجام ملی را به دوگانه امت–ملت بدل کنند. آیا این صدای افراطیون اجازه خواهد داد فضای پساجنگ به فرصتی برای همبستگی ایرانیان بدل شود؟

از «آغل» تا «ای ایران»؛ شکاف دو نگاه

اظهارات جنجالی وحید جلیلی درباره مقایسه «ملت بودن» با «آغل داشتن»، بار دیگر نشان داد که بخشی از جریان رادیکال اصولگرا همچنان در برابر مفهوم «ملت» و «وطن» مقاومت نظری دارد. هرچند او بعد‌ها تلاش کرد منظور خود را تعدیل کند، اما موجی از واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها به راه افتاد و نگاه امت‌گرایانه رادیکال‌ها را زیر سوال برد.

در چنین شرایطی، صحنه‌ای که شب عاشورای امسال در حسینیه امام خمینی رقم خورد، معنایی چندلایه داشت. درخواست رهبر انقلاب از محمود کریمی برای خواندن سرود «ای ایران»، آن هم در اوج مراسم عزاداری، پیامی روشن بود: وطن‌دوستی نه در تعارض با دینداری است و نه در حاشیه هیئت‌های حسینی. این تنها یک نشانه نبود. در یزد، مردم با صدای بلند «دوباره می‌سازمت وطن» را در مراسم عزاداری خواندند و در بسیاری از شهر‌های ایران، مفهوم «وطن» به نوحه‌خوانی‌ها بازگشته است.

افراطیون در هر دو سو

اما مقاومت در برابر این موج نو نه‌فقط از سوی طیفی از اصولگرایان رادیکال دیده می‌شود. برخی مخالفان جمهوری اسلامی و بخش‌هایی از اپوزیسیون خارج‌نشین نیز در تلاش‌اند تا بازخوانی گفتمان وطن‌محور از سوی حاکمیت را «نمایشی و دیرهنگام» جلوه دهند. آنها مدعی‌اند که رهبر جمهوری اسلامی سال‌ها نگاه امت‌محور داشته و اکنون هم این تغییر رویکرد واقعی نیست.

در سوی دیگر، برخی چهره‌های اصلاح‌طلب نیز موضعی مشابه اتخاذ کرده‌اند. مثلا محمد فاضلی، از چهره‌های فکری نزدیک به دولت روحانی اخیرا گفته است که «امت‌گرایی توان تولید همبستگی اجتماعی ندارد».

وقت عبور از شعار است

پیام رهبر انقلاب در شب عاشورا، اما صرفاً توصیه به خواندن یک ترانه ملی نبود؛ سیگنالی برای وحدت ملی بود، آن هم در برهه‌ای حساس پس از حمله اسرائیل به خاک ایران. اگر این فرصت به درستی مدیریت شود، می‌تواند شکاف‌های اجتماعی را ترمیم کند و تهدید جنگ را به فرصتی برای تقویت اعتماد عمومی بدل سازد.

اما باید فراتر از نماد‌ها و شعار‌ها رفت. بدیهی است تا زمانی که مردم، در زندگی روزمره خود نشانه‌هایی عملی از تغییر رویکرد سیاسی و فرهنگی حاکمیت نبینند، اعتمادسازی ممکن نخواهد بود. رفع محدودیت‌ها، شنیدن صدای مخالف، مشارکت دادن گروه‌های مختلف در تصمیم‌سازی و کاهش شکاف رسانه‌ای، تنها بخشی از مسیر دشوار، اما ضروری برای تحقق این انسجام است.

نشانه‌ها از درک شرایط جدید توسط حاکمیت حکایت دارد. اما تحقق وحدت ملی نیازمند مدیریت افراطیون و تندرو‌ها در هر دو سو است؛ چه آنان که از تریبون‌های رسمی سخن می‌گویند، و چه آنان که از خارج، هرگونه نزدیکی مردم و حاکمیت را برنمی‌تابند. اکنون زمان آن است که ایران، پس از عبور از تهدید جنگ، به سوی فرصت همبستگی و اعتماد دوباره حرکت کند.

خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
برچسب ها: وحدت ملی ، انسجام ملی
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۶
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۶:۳۶ - ۱۴۰۴/۰۴/۱۵
0
6
این از عادات جمهوری اسلامی است که وقتی به مردم نیاز دارد از واژه های ملی استفاده می کند. مردم یعنی اکثریت به خوبی اینرا مردم به خوبی می دانند. این جماعت با ایران و ایرانی کاری نیست.
ناشناس
|
Germany
|
۱۷:۲۶ - ۱۴۰۴/۰۴/۱۵
0
3
چگونه یک شبه وطن دوست شدند! احتمالا" امروز نون تووی وطن وطنه!!!! اما وطن برای اینان دلاروتحریم و پتروشیمی و گزارش‌های مهمله! مفهوم وطن را باید از آن سرباز،از سیدحسن تقی زاده،ازعارف قزوینی،اخوان ثالث،شاملوو هزاران کارگر،کارمند،رزمنده ومردم کوچه آموخت!
ناشناس
|
Switzerland
|
۱۷:۴۶ - ۱۴۰۴/۰۴/۱۵
0
4
این جماعت متقلب مثل همان کسانی هستند که قرآن بر سر نیزه کردند. چقدر باید نادان بود که فریب حیله و دسیسه این تشنگان قدرت رو خورد. زنده باد میهن ؛ پاینده باد ایران
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۹:۵۰ - ۱۴۰۴/۰۴/۱۵
0
4
اینها همه می آیند و میروند هر کدام با مسلکی یکی آتشکده میسازد یکی بتخانه یکی کنیسه یکی کلیسا یکی مسجد حالا هم یکی حسینیه و زینبیه
اما همه این ها میگذرد مانند آبی در جوی
اما فقط ایران می مانند
مانند مادری مهربان که هر کدام فرزندانش تکه ای از جانش را میکنند و میبرند چینی بر پیشانی اش می اندازند و خراشی بر قلبش
ایران شاید در نقشه ها کوچکتر و کوچکتر شود اما در یاد ها میماند یادش و رویایش تا همیشه
شاید روزی دوباره نامش در نقشه ها از کران آبهای هند تا بیابان گبی از هیمالیا تا مدیترانه طنین انداز شود شاید
کمال
|
Canada
|
۲۰:۴۷ - ۱۴۰۴/۰۴/۱۵
0
3
در اوج جنگ ۱۲ روزه یکی از مجریان صدا و سیما را دیدم که میگفت "امروز دیگر آخوند و غیر آخوند نداریم , با حجاب بی حجاب نداریم " , برای اینکه مردم این شعارهای وطن گرایی را باور کنند یک مجری بدون حجاب اسلامی را در صدا و سیما استخدام کنید
محبوب از تبریز
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۱:۰۰ - ۱۴۰۴/۰۴/۱۵
0
3
وحدت ملی زمانی معنی پیدا می کنید که حاکمیت به مردم بر گردد و به سخنان مرم و خواسته هایشان توجه کند . چون مردم طی این چند دهه به خصوص از زمان فوت امام از طرف حاکمیت خیلی زخم خورده است و به جای اینکه به سخنان مردم منتفدان دلسوز گوش کنند نه تنها گوش نکردند بلکه مردم را سر کوب و منتقدان را به بند کشاندند . اگر واقعا حاکمیت خواهان سربلندی و عزت کشور ومردم است تمام زندانیان سیاسی را که به جرم امنیتی زندانی کرده اند بدون قید و شرط ازاد کنند . تمام زنانیان خیر و صلاح کشور و حاکمیت را گفته اند ولی نفوذی که در بنده حاکمیت نفوذ کرده اند مانع ازادی انها هستند . به نظر من جاسوسان واقعی انهایی هستند که مدافعان واقعی نظام را که منتقد هستند زندانی کرده اند . این تندروها که بر همه اشکار است که در انقلاب و جنگ کوچکترین نقشی نداشتند و سر سفره اماده نشسته اند . در کجای دنیا سراغ دارید که افرادی سلامتی زندگیش را در دفاع از جنگ گذاشته است ولی الان در زندان باشد نمونه ان اقای دکتر جعفری و خانم فاطمه سپهری . الان باید حاکمیت کاملا خائه تکانی کند زمانی که جاسوسان اسرائیل مشغول پهباد سازی و ریز پرنده در داخل کشور بودند حاکمیت به جای امتیت کشور دنبال دستگیری منتقدان بودند و در پیر تصویب قانون حجاب بودند و دوربینها را به جای اینکه برای کشف جاسوس بکار ببرند دنبال عکس گرفتند از بی حجاب بودند . زمانی یکی ا مقامات گفته بود ما چنان اقتدار داریم که می دانیم مردم روزانه چند لقمه نان می خورند و یا چقدر بربری و لواش مصرف می کنند .مردم را طبقه بندی کردند با بصیرت و بی بصیرت و انقلابی و خودی و غیر خودی . هر حاکمیتی که از پشتوانه مردمی بر خوردار نباشد حال و روزش می شود این . اولین اقتدار هر حکومتی مردمش می باشد نه موشک و گلوله وقتی شما با رزمندگان و جانبازان انطور برخورد می کنید وای به حال مردم عادی مگر جانباز و خانواده شهدا و ازادگان غیر از حقشان چیز دیگری می خواستند که با گاز اشگ اور پذیرایی کردید و حتی بازداشت هم کردید. خواسته کارگر و معلم مگر غیر ازین بود که حق قانونی شان را نمی دهید . افزاسش بازنشستگان کشوری 20 درصد و تامین اجتماعی 32 درصد و تورم بیش 100 در صد البته تورم از نظر حاکمیت کمتر از 40 در صد است اگر واقعیت را قبول کنید نه تنها حقوقها افزایش نیافته بلکه با این تورم سر سام اور کاهش هم یافته است . حالا حاکمیت چگونه می خواهد به وحدت ملی برسد خدا می داند شاید هم در شعار می خواهد این کار را بکند چون ساختای طوری پیچیده است که حاکمیت به این راحتی به خواسته مردم تن در نمی دهد . اقتداری که به مردم نشان می دهید کاش یک دهم اینرا در نبرد 12 دوروزه با دشمن نشان می دادید اگر قرار است محدت ملی شود بایید حاکمیت از دستیگریهای بی مورد و حمله به روستاها که در زاهدن رخ داد دست بردارد . حمله به مردم بی گناه و دست خالی که اقتدار نمی خواهد دو نفر جوانی که اخیرا در همدان توسط نیروهای نظامی کشته شدند دلیلش چخ بود ایا ماموران خود سر مواخذه شدند ؟ از طرفی جوانان را با انواع و اقسام برچسب می گشید از طرفی هم می گوئید مردم بچه دار شوید این تناقض را چطور توجیه می کنید .................
نظرات شما