تیغ مالیات بر مهریه؛ محدودیت برای سکههای سنگین یا حقوق زنان؟
رویداد۲۴| با اجرای قانون جدید مالیات بر مهریه، هر مهریهای که بیش از ۱۴ سکه باشد مشمول پرداخت مالیات خواهد بود؛ بهطوریکه برای مهریه ۳۰۰ سکهای، باید بیش از ۳ میلیارد تومان مالیات پرداخت شود.
این قانون که با هدف «شفافسازی مالی» و «کنترل مهریههای سنگین» تدوین شده، واکنشهای گستردهای در میان کارشناسان، فعالان حقوق زن و خانواده به همراه داشته است. آیا مالیات بر مهریه به کاهش سکههای طلایی در عقدنامهها منجر خواهد شد یا بر فشار اقتصادی زوجین میافزاید؟
جزئیات قانون جدید
بر اساس قانون جدید و اصلاحیههای اعمالشده بر قانون مالیاتهای مستقیم، مهریههایی با بیش از ۱۴ سکه بهعنوان دارایی قابلمالیات تلقی شده و بر اساس ارزش روز سکه، مالیات آن بهصورت پلکانی محاسبه میشود.
بر این اساس مهریههای تا ۱۴ سکه، معاف از مالیات و مهریههای ۱۵ تا ۱۰۰ سکه مشمول ۱.۱٪، ۱۰۱ تا ۲۰۰ سکه مشمول ۲٪ و مهریههای بالای ۲۰۰ سکه مشمول ۱۵٪ ارزش کل مهریه مالیات خواهند شد.
برای مثال، مهریه ۳۰۰ سکهای با قیمت ۷۰ میلیون تومان برای هر سکه، برابر با ۲۱ میلیارد تومان ارزش دارد و مشمول بیش از ۳ میلیارد تومان مالیات خواهد شد.
قانون مالیاتی یا ابزار کنترلی؟
محمدی، وکیل پایه یک دادگستری در گفتوگو با رسانهها تأکید کرده که این قانون باید بهعنوان ابزار «کنترل مالی» دیده شود، نه ابزاری برای محدود کردن حقوق زنان. او گفته: «مهریه از نظر شرعی و قانونی، حق مسلم زن است و مالیات نباید به گونهای طراحی شود که این حق را دچار خدشه یا دشواری در وصول کند.»
به گفته او، اجرای صحیح این قانون مستلزم یک سازوکار دقیق است تا نه تنها از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری کند، بلکه نقش مهریه در تضمین امنیت اقتصادی زن در ازدواج نیز مخدوش نشود.
واکنشها: موافقان چه میگویند؟
برخی کارشناسان و فعالان خانواده از این قانون بهعنوان گامی مثبت در مسیر جلوگیری از تورم مهریههای نمادین یاد کردهاند. به باور این دسته، بسیاری از مهریههای سنگین که گاه به هزاران سکه میرسند، نه از روی قصد پرداخت، بلکه به دلایل احساسی یا فشارهای اجتماعی تعیین میشوند و در نهایت نیز خود تبدیل به منبع اختلاف و فشار مالی بر زوجین میگردند.
در این نگاه، هزینهبر شدن مهریه میتواند زوجین را به سمت «مهریه واقعی و قابلپرداخت» سوق دهد.
مخالفان چه میگویند؟
از سوی دیگر، برخی از فعالان حقوق زنان و حقوقدانان، این قانون را اقدامی یکطرفه و ناعادلانه میدانند که در عمل به تضعیف ابزار حقوقی زنان در برابر ساختار مردسالار منجر میشود.
منتقدان هشدار میدهند که اگر دولت واقعاً قصد اصلاح نظام مهریه را دارد، باید بهجای محدودسازی ابزار قانونی زنان، به سمت تقویت نهادهای حمایت از زنان مطلقه، عدالت در تقسیم اموال، و اصلاح ساختار ازدواج پیش برود.
یکی از چالشها این است که اغلب خانوادهها هنگام ثبت مهریههای بالا، از ناآگاهی نسبت به تبعات مالیاتی آن رنج میبرند و ممکن است این مسئله به ایجاد بدهی ناخواسته برای زوجین یا حتی بروز فساد در سیستم ثبت ازدواج منجر شود.
کاهش مهریههای سنگین یا حذف ابزار حقوقی؟
در شرایطی که زنان هنوز ابزارهای کافی برای تأمین اقتصادی پس از طلاق یا حتی در دوران زندگی مشترک ندارند، مهریه یکی از معدود تکیهگاههای حقوقی آنها در ساختار ازدواج محسوب میشود. اگرچه مطالبه مهریههای سنگین راهحل بهینهای نیست، اما حذف یا محدودسازی آن بدون اصلاحات ساختاری در دیگر حوزهها، میتواند تعادل نابرابر در روابط خانوادگی را تشدید کند.
قانون مالیات بر مهریه میتواند در کوتاهمدت از مهریههای نامتعارف و سنگین بکاهد، اما در بلندمدت چنانچه با سیاستهای مکمل حمایتی و آگاهیبخشی اجتماعی همراه نباشد، نهتنها کارکرد مثبتی نخواهد داشت بلکه ابزار قانونی زنان را در برابر بیعدالتی خانوادگی کاهش میدهد.
آنچه روشن است اینکه سیاستگذاری در حوزه خانواده، نیازمند نگاهی فراتر از عدد و سکه است؛ حقوق، امنیت، کرامت، و آگاهی باید همزمان دیده شوند. وگرنه هر قانونی، حتی اگر ظاهری منظم داشته باشد، میتواند منجر به بیعدالتی خاموش شود.
، اونجا نوشته بود پرداخت مالیات
حتی از خون مردم هم مالیات میگیرن که خرج ۱۰۰ حوزه علمیه در ۱۰۰ کشور جهان و برگزاری راهپیمایی برای فلسطین بشه